parayı bulan lidya'lıların başkenti olan, manisa/salihli'de bulunan antik kent.
sardes tek bir yerde değil, farklı noktalarda toplanmış antik kentler bütünüdür.
örneğin, sardes sinagogu'nun olduğu bölge bir ticaret ve yerleşim merkezi iken, buraya 2-3 km uzaklıktaki artemis tapınağı da antik çağların dini merkezidir.
zaten sinagogun ortaya çıkarılmasını ve restorasyonunu 19. yüzyılda amerika'daki yahudiler üstlenmiş.
sardes sinagogu için;
(bkz: sardes sinagogu/#39208854)
hatta bu tümülüslerden(kurgan) biri meşhur karun'a (bkz: krezüs) aittir.
ama ne yazık ki hemen hepsi yıllar boyunca yağmalanmış, talan edilmiştir.
(bkz: bintepeler tümülüsleri/#39210062)
parayı icat eden lidya'lıların başkentidir. manisa'nın salihli ile ahmetli ilçeleri arasında yer alan sart kasabasında bulunan antik kent. tarihi açıdan birçok mimari eser bulunur.
manisa da yer alan, izmir e 1,5 saat uzaklıktaki antik kent.
artemis tapınağında ufak bi gezintiden sonra şehre çıkınca kalan diğer yapılardan gözünüzü alamıyorsunuz..
roma caddesi üzerinde, solda esnafların yer aldığı alanlar, iç kısma girince büyükce bir avlu ve yan alanda büyüleyici dev bir yapıt bulunmaktadır.
baharda gidildiği zaman tadından yenmez. yemyeşil doğayla tarih birbiriyle iç içe geçmiş fotograf karelerinde kendini daha iyi gösteriyor. sütaş çiftliği gibi alanlar mevcut.
neden gezilmeli; çünkü diğer şehirlerde bulunmayan gymnasium, gerçekten görülmeye değer estetiğe sahip.
Batı Anadolu'da, Lidya bölgesinde antik kent. izmir'e 72 km uzaklıkta Sartmustafa köyü yakınında bulunur. Lidya Devleti'nin başkentiydi. Sardes Kenti,Susa'dan başlayarak bütün anadolu'yu geçen ünlü Kral Yolu'nun batıdaki son noktasıydı. Lidya'dan sonra Pers, Büyük iskender, Seleukos, Pergamon ve Roma egemenliği altında kaldı. Timurlenk döneminde kent önemini yitirdi.
söylentilere göre kayıp kıta atlantis' i sınırları içerisinde barındıran, antik çağda anadolu' nun en büyük ve zengin kenti, lidya uygarlığının başkenti.
Manisanın Sardes antik kenti, izmire 72 km. uzakta olup, izmir-Ankara karayolunun ortasından geçer.
Sardes kazıları yöredeki ilk yerleşmenin Tunç çağı (M.Ö.3000-1200) sonlarında başladığı ve küçük bir köy özelliği taşıdığını göstermiştir. Tunç çağının sonlarına doğru burada yaşayanlar yakarak gömmüşler, ağaç dallarından, kamışlardan ve balçıktan yapılmış yarım daire planlı evlerde yaşamışlardır. Bundan sonra yunanistan ile kültürel bağlar kurduklarını da Sardesin alt tabakalarındaki Geç Hellas, Miken keramiklerinden anlaşılmıştır. M.Ö.1200-900 yıllarına tarihlendirilen Sardesin boyalı, geometrik üsluptaki keramikleri üzerindeki bu etki çok açıkça kendisini göstermiştir. Lydiadaki geç Hellas, Miken ve Yunanistanın geometrik keramiklerine Sardesliler güney-batı özelliklerini de katmışlardır.M.Ö.900lerde boyalı geometrik üslubu uyguladıkları gibi, onlara kırmızı üzerine siyah bezemeyi de katmışlar, bu durum Lidiada Demirçağın arkeoloji yönünden en önemli olayı olmuş.
Manisa yakınındaki Spylos Dağında, Kemalpaşa yakınındaki Karabel kaya kabartmaları da Hititlerin bu yöreye geldiklerini göstermektedir. Sardeste yaşayan Asias isimli bir topluluğun Hititlere meydan okuduğu, bu yüzden IV.Tuthaliya;nın buraları yakıp yıktığı da akla uygun gelmektedir. Heredot, M.Ö.1185deki Thrak göçünden hemen sonra, Demirçağın başlarında hüküm süren Heraklidlerin aralıksız 505 yıl burada yaşadıklarını belirtmiştir. M.Ö.V.yüzyıl Lydia tarihçisi Xanthosun bilgilerini yansıtan M.S.I.yüzyılda yaşamış olan Damascuslu Nicolaosun yazdıkları ise efsane olarak kalmıştır. Heraklidlerin M.Ö.1185-680 yıllarında egemen oldukları, Kral Gygesden itibaren Sardeise bu ismin verildiğini de Onlardan öğrenmekteyiz.
Mermandların sonuncu kralı olan Kroisos zamanında Sardeis, zenginliğin, kültürel gelişimin doruğuna erişmiştir. M.Ö.VI.yüzyılda Sardeis Batı Anadolunun sanat ve kültür merkezi konumundaydı. Bunu Lydianın doğal zenginlikleri, özellikle altın madenleri de pekiştiriyordu. Kroisosun krallığının ilk yılları barış ve diğer ülkelerle uyum içerisinde geçmiş ancak, yüzyılın ortalarına doğru doğuda Pers tehlikesi baş göstermiştir. Bunun üzerine Kroisos M.Ö.547de Kappadokia bölgesine sefere çıkmıştır. Kızılırmağı geçtikten sonra Perslerle karşılaşmıştır. Savaş Sardeise yakın bir yerde Perslere yenilmiş ve Sardeis askeri ile halkı akropole çekilmiştir. Sardeisin Pers hükümdarı Kyrosun eline geçmesiyle M.Ö.547de Pers egemenliğini tanımak zorunda kalmıştır. * ~http://www.kenthaber.com ~
ayrıca
(bkz: sard)
