Eski Yunan edebiyatının en çok eleştirilen şairi...
Şiirlerinin büyük çoğunluğu kaybolmuş olan Sapho, soylu bir aileden, Midilli Adası'nda dünyaya gelmiş olup, diktatör Pittakos'a karşı çıktığı için, Sicilya'ya göç ederek, bir süre orada yaşadı. MÖ 7. yy'da yaşamış olan Sapho'nun dili, o zaman Ege adalarında kınuşulan, " Eolya " şivesi olup, Silanyon adlı bir mimar tarafından yapılıp, Siraküza'da durmakta olan heykeli, MÖ 3. yy'da, Roma'ya getirilmişti. Heykeli Roma'ya getirmiş olan vali, onu kendi yatak odasına koymuştu.
Sapho'nun dokuz tane kitabı vardı. Bugün hemen hepsi kaybolmuş olan bu kitaplarındaki şiirlerinde, ozanın konusu, genellikle aşk olup, sonradan kendi adı ile anılan, kendine has, " saffik" diye bir vezinle ve epik tarzda yazdığı eserlerinin çoğunda, büyük bir açık sözlülükle, " Kıbrıslı" diye andığı Afrodit'e duyduğu aşkı anlatmaktaydı.
Midilli'ye döndüğünde, bir Afrodit rahibesi olarak ortaya çıktığı ve etrafına topladığı genç kız ve kadınlara, müzik ve raks dersleri verdiği bir okul kurdu. Güzelliği dillere destan olacak kadar parlak olan Sapho, ayni zamanda, Platon dahil bütün antik düşünürleri de etkilemiş bir sanatçıydı.
Efsaneye göre, Sapho bir de erkeğe aşık olmuştur: Faon adındaki bir delikanlı... Ne var ki ondan yüz bulmaz ve kayalıklar üzerinde ona, liri eşliğinde aşk şiirleri okur.
Şairin, gerek okuluna topladığı genç kız ve kadınlar; gerekse de Afrodit ile kadınlar arası eşcinsel ilişki yaşadığı düşüncesi, sanatsal değerine karşı yürütülen çekememezlik kampanyasının, başlıca ögesi olur. Kendisi, bu konu hakkında konuşmamayı yeğler. Ne var ki kadınlararası eşcinsellik ondan ve doğduğu Midilli ( Lesbos ) Adası'ndan dolayı, bugün bile Lesbienlik diye bilinir. Aslında, kendisinin lesbien olup olmadığını araştıranlar için, şiirinden başka bir kanıt, yoktur. Ama Afrodit'e hitap ettiği şiirlerinde, ona duyduğu aşk, tutku ve bağlılığı da hiç saklamaz.
günler ve gecelerce süren şölenlerde, lir eşliğinde şarkılar söyleyen kadınlar arasında, tutkuyla romantizmi aynı noktada birleştirmeyi bilmiş efsanevi kadın şair. sappho, o dönemlerin tabularına aldırmayarak aykırı aşk anlayışını gözler önünde yaşamıştır. intihar ederek yaşamına son verdiği birçok edebiyat tarihçisi tarafından kabul edilse de, bir denizciye duyduğu karşılıksız aşk yüzünden intihar ettiği rivayeti, aşk anlayışıyla derin bir ironi oluşturmaktadır.
klasik donem yunan sairi.
dunya edebiyatinin bilinen ilk kadin sairidir. ayni zamanda lezbiyen olmasindan dolayi ilk escinsel temali siirlerin sahibidir. zamanin lesbos adasinda omrunu gecirdiginden adanin adindan hareketle lezbiyen kelimesi turetilmistir. yani lesboslu demektir lezbiyen.
Lirik şiiri kuran kişi olarak bilinen, eser değil ama 170 civarında şiirinin bizlere ulaştığını bildiğimiz antik yunan şairidir. Bilinen ilk kadın şair olduğu söylenir. Romantizmin bir anlamda atasıdır.*
kazılarda bulunan bazı şiirlerin mısraları eksiktir,fakat bu şiir mısralarının eksik olmasına ramen anlam bütünlüğünü koruyup,harika bir şiir oluşturmustur:
".....sık sık gelecekler onlara çünkü
.....bana en çok kötülük edenlere iyilik ettim
.....isteyerek
.....çektim bu acıyı
.....kendi kendime
.....bilincindeyim."
sappho şiirlerini genelde aşk tanrıçası aphrodite yazmıştır. kendisi de aphrodite yazmıştır. ama ahrodit tanrıçadır. sonu kötü biten iç acıtan bir hikayesi vardır sapphomuzun. doğduğu ada; midilli, asıl ismi lesbostur. lezbiyen kelimesi de bu kökten gelir.
afrodit rahibesi olan sappho kadınların da aşk ve cinsellik üzerine yazabileceğini gösteren ilk şairlerdendir. yok edilen kadın tarihinden nasibini almış, bir çok yapıtı ortadan kaldırılmıştır.
midilli adası herse kasabası doğumlu ozan. yunanistan' ın erkek egemen toplumunun etkisiyle olacak şiirleri bir şekilde kayboluvermiş (!) günümüze büyük ölçüde ulaşamamıştır.
sappho'nun şiirlerinde lirizm ile birlikte idilik ve hatta bukolik olarak ifade edebileceğimiz dingin, fakat aynı zamanda insanı uçuran duygusallıkta, ışık dolu bir hava esmektedir. sapho'nun dizelerinde ege bölgesinin tüm insanlığı ısıtan ve aydınlatan, insanlığın ortak duygu mirasını oluşturan o düz sözle anlatılamaz heyecanı vardır.
sappho'nun şiirleri -hangi cins olursa olsun- gereçk sevginin ifadeleridir. **
`uçuşan sözlerle
şarkıma başlarım ben`
--spoiler--
geldin, ne iyi ettin,
öylesine arıyordum ki seni,
serinlettin
arzu ile yanan içimi
--spoiler--
--spoiler--
hiddet göğüse dolup sarstıkça onu,
sakın
dilinin ileri gitmesinden
--spoiler--
--spoiler--
fırtınanın cehenneminde
ve de rüzgarın uğultusunda,
korku içinde,
canlarını kurtarmak için gemiciler
yükü çıkardı da ambardan
karaya oturttu gemilerini;
yardım et ki bana,
yakalanmayayım hiç fırtınaya açıklarda
ne de tuzlu sularda
boşaltayım yükümü
çaresizce
ama, akıntılı nirea'da
bir deniz şöleninde yapayım ki sunumu
değsin tüm yaşadıklarıma
--spoiler--
--spoiler--
nedir yüzündeki bu ışık?
çiçek açmış sümbül gibisin
--spoiler--
--spoiler--
tanrılardan bir tek haros'tur ki
vermez,
tatlı bir umuda
yeşerme olanağını
--spoiler--
--spoiler--
admitos'un sözleri kulağında kalsın, hey dost!
kahramanları hep sev de, uzak dur korkaklardan;
tadı yok korkakların,
onu da sen bilesin
--spoiler--
--spoiler--
işte böyle sapfo, yoksa sevmem seni artık;
sevgili vücudunu kaldır da yataktan,
çık seyredeyim seni;
at üstünden sakız yapısı elbiseni,
ve, el dokunmamış zambak misali
çeşmede yıkan sularla;
kleida'mız getirsin sedirin rahiyasını
sarı harmaniyelerle kızıl örtüler
sararlarken vücudunu
ve işte, sen üstüne geçirirken şalını
çiçek açmış fidanlardan taçlar öreceğim o güzel saçlarına;
gel ama artık, tatlım
çıldırttı beni güzelliğin;
sen de priksina,
kızların hoşlandığı o içkiyi hazırlayana kadar ben,
pişir közde kestaneleri;
gerçekten, ancak bir tanrı olabilir
tüm bunları sunan bize;
ve, bugün de, midilli'ye, bu sevdiğimiz kente,
çocuklarına koşan anne misali
sapfo, kadınların en güzeli
söz verdi geleceğine
sevgili atinalı kadın,
nasıl da unutabildin
o zaman ant içtiğin tüm bunları?
--spoiler--
--spoiler--
dalın, en tepedeki dalın ucundan
sarkar
elmanın en tatlısı;
bıraktılar orada onu, koparmadılar;
sanma ki unuttular;
uzanamadı ki kimse
ta oralara
--spoiler--
