Birkaç gündür çılgınlık yapıp siyasileri dinliyorum ve ne zaman erdoğan'a denk gelsem "bizi seçerseniz şunu yapacağız", "bunu yapacağız" diye vaatler veriyor.
Özellikle de yıllardır mevcut olan ama kabul etmediği ülke sorunları sanki kendi döneminde olmamış gibi "gelirsek düzelteceğiz" tarzı kabullendiği açıklamaları var.
Pişkinlik mi yoksa seçmenleri aptal yerine koymak mı bilmiyorum ama akıl alır gibi değil.
1) Türkiye’nin dünya ekonomileri arasındaki sıralaması
2011’de Türkiye dünyanın en büyük 17’nci ekonomisiydi. Parti ve Erdoğan’ın defalarca vurguladığı amaç ise 2023’te ilk 10’a girmekti. Bugün Türkiye sıralamada dört sıra gerilemiş durumda ve 21’inci sırada.
2) Enflasyon
2011’de “Enflasyon tek haneli sayılara inecek“ vaadi dile getirildiği sırada Türkiye’de enflasyon, Türkiye istatistik Kurumu (TÜiK) verilerine göre yıllık bazda yüzde 10,43 seviyesindeydi. 12 yıl sonra ise oran TÜiK’in 2022’nin Kasım ayı verilerine göre yüzde 84,4. Enflasyon Araştırma Grubu’na (ENAG) göreyse yüzde 170,7.
3) işsizlik
2011’deki önemli ekonomik vaatlerden biri de yüzde 9,8 olan işsizlik oranını yüzde beşin altına çekmekti. Türkiye’deki işsizlik oranı bugün yüzde 9,6.
4) Kişi başına düşen milli gelir
AKP’nin 2023 için vaat ettiği kişi başına düşen milli gelir 25 bin dolardı. Bu miktar 2011’de 10 bin 444 dolarken bugün yaklaşık 500 dolar gerileyerek 9 bin 961 dolar seviyesine düşmüş durumda.
5) Gayri safi yurt içi hasıla
Gayri safi yurt içi hasıla 2011’de 772 milyar dolarken 2023 için hedeflenen miktar 2 trilyon dolardı. Miktar, 2021 yılında 806 milyar dolar seviyesindeydi.
6) ihracat
2011’de 135 milyar dolar olan ihracatın 12 yılda yaklaşık dört katına çıkarılarak 500 milyar doları bulması hedefleniyordu. Bu yılın ocak-kasım dönemindeki ihracat 231 milyar dolar.
7) istihdam
2011’de yüzde 49,9 olan istihdam oranının yüzde ellinin üzerine çıkarılması hedefleniyordu. Bugün oran yüzde 48,6.
8) Turist sayısı
Türkiye’ye gelen turist sayısını 50 milyona çıkarma hedefi konulurken ülkeye bir yılda gelen turist sayısı 31 milyon seviyesindeydi. 2022’nin ilk üç çeyreğinde Türkiye’ye gelen turist sayısı ise 21 milyon.
9) Turizm geliri
50 milyonluk turistin 50 milyar dolarlık gelir yaratması bekleniyordu. Ancak 2011’de 28 milyar dolar olan turizm geliri 2022’nin ilk üç çeyreğinde 17 milyar dolar seviyesinde.
10) Bölünmüş yol
36 bin 500 kilometrelik bölünmüş yol uzunluğuna 2023’te ulaşılması hedefleniyordu. 2011’de uzunluk 21 bin kilometreyken 12 yılda 6 bin kilometre daha yol yapılmış durumda. Bugün toplam uzunluk 27 bin kilometre.
11) Otoyol
2011’de 2 bin 119 km olan otoyol uzunluğunun 2023’e kadar 7bin 500 km’ye çıkarılması hedefleniyordu. Karayolları Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre bugünkü toplam otoyol uzunluğu 3bin 500 km.
12) Demiryolu ağı
2011’de 11 bin km olan Türkiye’deki demiryolları uzunluğunun, 2023’e kadar iki katına çıkarılması hedefleniyordu. Bugünkü uzunluk ise 12 bin 800 km.
13) Yüksek hızlı tren demiryolu ağı
2011’de 444 km uzunluğunda olan ağ için yüksek bir hedef konmuştu: 10 bin km. Ancak bugün Türkiye’de bulunan yüksek hızlı tren demiryolu uzunluğu Uluslararası Demiryolları Birliği’nin 2022 raporuna göre bin 52 km.
14) Yoksulluk oranı
2011’de yüzde 16,1 seviyesinde olan yoksulluk oranı bugün yüzde 11,4’e düşmüş durumda. Ancak 2023 için hedeflenen oran yüzde 10 seviyesinin altıydı.
15) Türkiye’nin dünya mal ticaretindeki payı
Pay 2011’de yüzde 0,8 iken 2023 için hedeflenen oran yüzde 1,5’ti. Ancak oran bugün yüzde 0,4’e düşmüş durumda.
16) Yapı malzemeleri ihracatı
Türkiye’de öne çıkan sektörlerden olan inşaat sektörü dahilinde üretilen yapı malzemelerinin ihracatında 2011’de 23 milyar dolar olan satış rakamının 2023’te 100 milyar dolara çıkarılması hedefleniyordu. Bugünkü durum ise yıllık 30,8 milyar dolar.
17) Kayıt dışı istihdam
2011’de yüzde 42 olan oranın yüzde 15’in altına düşürülmesi hedefleniyordu. Bugün oran yüzde 28,7 seviyesinde.
18) Nükleer santral
12 yıllık hedeflerden biri üç adet nükleer santralin bitirilmiş olmasıydı. Bugün ise bir santralin (Akkuyu Nükleer Santrali) inşası sürüyor.
19) Doktor sayısı
2011’de Türkiye’de bulunan doktor sayısı 120 bindi. Bu sayının 12 yılda 200 bine çıkarılması hedefleniyordu. Bugünkü sayı ise 144 bin.
20) Yüz bin kişi başına düşen hekim sayısı
12 yıl önce 153 olan oranın bugün en az 210 olması öngörülüyordu. Ancak 2023’e girerken oran 181 seviyesinde.
21) Toplumda sigara içme oranı
12 yıl önce yüzde 27 olan oran için hedeflenen seviye yüzde 15’in altıydı. Ancak sigaradan alınan yüksek vergiler ve sigara karşıtı kampanyalara rağmen oran bugün de aynı seviyelerde: Yüzde 27,3.
22) Borsada işlem gören Türk şirket sayısı
2011’de 363 olan borsada işlem gören Türk şirket sayısının 2023’te bine çıkması hedefleniyordu. Kamuyu Aydınlatma Platformu’na göre bugünkü sayı 592.
23) istanbul’un dünya finans merkezleri sıralaması
Küresel Finans Merkezleri Endeksi’ne göre istanbul 2011’de listede 62. sıradaydı. iktidarın 2023 hedefi ise şehrin ilk ona girmesiydi. istanbul bu yılki endekste 64. sırada.
24) Elektrikte kayıp-kaçak oranı
Oran 2011’de yüzde 14,6 seviyesindeyken bugün yüzde 11,2 seviyesinde. Ancak hedeflenen oran yüzde beşti.
25) istanbul raylı sistem ağı
2011’de 153 km olan ağın 2023’e kadar iki katına çıkarılması hedefleniyordu. AKP 2019’da istanbul Büyükşehir Belediyesi’ni CHP yönetimine devrederken uzunluk 170 km’ydi.
26) Esenboğa metrosu
2011’de 2023’e kadar yapılacağı duyurulan Esenboğa Havalimanı ile Ankara merkez arasında metro güzergahı henüz yapılmış değil.
27) izmir Çandarlı limanı
2011’de izmir’e yapılacağı duyurulan ve dünyanın en büyük 10 limanından biri olacağı söylenen Çandarlı Limanı henüz inşa edilmedi.
28) Uydu
2023’e kadar üretilmesi planlanan yerli uydu, henüz üretilmedi.
29) Uçak
2023’e kadar üretilmesi planlanan yerli uçak, henüz üretilmedi.
30) Yeni Anayasa
Erdoğan’ın, partisinin 2011 seçim beyannamesini anlatırken “2023 için en önemli, bir numaralı projemiz“ dediği yeni Anayasa henüz yapılmadı.
