tek bir cümlede tanımlamak yanlış anlamalara sebebiyet verebilir.
google'da yapılan küçük bir araştırma dahi farklı tanımlamalarının yapıldığını anlamak için yeterli. okudukları sebebiyle kafası karışmış biri olarak 'sanat felsefesi' insanın kendine yakışanı giymesidir sonucuna vardım. belki siz okuduklarınızdan daha iyi sonuçlar çıkarabilirsiniz.
argüman zenginliği bakımından oldukça geniş bir coğrafyaya sahip felsefe disiplinidir. fakat olayı sadece kant ve hegelin sanat anlayışları üzerinden değerlendirecek olursak ortaya farklı bir ambians çıkmaktadır; hegel'e göre sanat anlatısı antik yunan heykel anlayışının bitişiyle son bulmuştur, ona göre bu dönemden sonra ki hiçbir anlayış bir sanat anlayışı değildir, bu anlamda sanatta modernleşmeden sözedilemez; çünkü sanat sanatçının kendi farkındalıklarının ürünü olan biçimlendirme faaliyetinin adıdır, sanatçı kendi duyarlılığını toplumsal duyarlılık ile sınırlamaz, bu anlamda sanat sanat içindir klişesi bir önem taşımaz, aslolan sanatçının kendi otonomisidir. antik yunan heykel anlayışının son bulmasıyla varlıksal alanını yitiren sanat; bu dönemden sonra artık bir beğenilme ve takdir edilme güdüsünün etkisi altında kalmış ve bir nevi ısmarlama bir kurgu disiplini halini almıştır. sanat sanatçının özgür güdüsünün dışlaşması ve somutlaşmasıyken, şimdi bir karşı beğeni algısının içine dahil olabilme gayreti halini almıştır.
kant'a gelince, kantın estetik anlayışı incelendiğinde güzel kavramı ile karşılaşılır, bu evrensel bir tümce olan bir güzel anlayışıdır, ve her sanat eseri bu tümceye uygun bir motif değildir, burada ayrıntılarıyla anlatmanın mümkün olmadığı bu güzel anlayışı sadece çok az eserde bulunmaktadır. fumenal bir alandan alınıp fenomenal bir alana aktarılabilmiş eserler güzel olarak algılanabilir şeklinde bir minimalize yapabilmek mümkün olsada, bu mümkünatı mümkün kılan nedenler konusunda oldukça geniş bir yelpaze vardır karşımızda.
edit:hegele ve kanta yönelik değerlendirişler hegel ve kant okumalarından sonra ortaya çıkmış subjektif değerlendirmelerdir, bir nevi yazarın bakış açısının yansıması.
sanat; osmanlıca kelime. sanayii nefise, maharet, hüner.
etimoloji: insanın somut, soyut gerçekliği estetik bağlamda yeniden yaratması.
sanat icra kadar felsefi disiplindir.
insanoğlu maddi gerçeklikten hareketle, kavramlara ulaşma sürecinde sanatı aslında icra ederken, bilahare felsefi temellendirmesine girişmiştir. ilk hakiki örnek gayret, platon ve aristo'ya aittir. platon ünlü idea teorisine bağlı kalarak sanatı, taklidin taklidi olarak izah etmiştir. zira görünen gerçeklik temel idenin yansıması, bir bağlamda kopyasıdır.
aristo ise, görünen gerçekliği hakikat saymakla, sanat gerçeğin kopyasıdır der.
bu yaklaşım on sekizinci yüzyıla değin tartışmasız iken, jj.rousseau ile birlikte farklı öz kazanır. rousseau için, sanat güzele yönelirken onu taklit değil, güzelin sanatçıda yarattığı duygusal taşkınlık önemlidir. anlatım öğesini katar.
ardılları formalizme yönelir. bu anlayışta sanat formdur.
hegel ve çağdaşları, felsefi kurgularına uygun dinsel ögeleri ön plana çıkarır. her şey salt ruhun gerçekleşmesidir. sanatçı yordamıyla salt ruha yönelir ve onu gerçekleştirir.
günümüz sanat bütün bu anlayışların kah etkisinde, kah inkarında; realisti sür realist, kübik tarz istikametlerde ilerlemektedir.
denebilir ki, sanat, sanatçı ne kadar özgürse de yanında yöresinde cereyan eden felsefi düşüncelerden uzak kalamamak ta, etkilerini yansıtmaktadır.
