rüyalarıyla beslenen sürrealist bir ressamdır. verdiği birçok önemli eseri uykudan uyanır uyanmaz büyük bir telaşla (unutmamak için) çizermiş. bazende elinde kaşıkla yatar uykuya daldığında elindeki kaşığın düşmesiyle uyanır rüya alemindeki karmaşayı o an kağıda aktarırmış. uyku problemi ve psikolojik sorunlarıylada bilinir.
kardeşi öldükten 9 ay sonra doğduğu için; ailesi onun kardeşinin ruhunu taşıdığına inanmış ve daha küçücük bir çocukken onu kardeşinin mezarına götürüp burda yatan sensin demişler. o yüzden hep garip bir çocuk olmuş. babasından nefret etmiş. babasına yıllar sonra bir prezarvatif dolusu sperm götürek sana borcum kalmadı demiş ve bir daha onunla hiç görüşmemiş. okuduğu akademide mezun olabilmesi yapması gereken resim yerine "benim sanatıma burda not verebilecek kimse yok" diyerek boş bir tual vermiş ve bu yüzden okuldan atılmış. kadınlardan hiç hoşlanmazken bir arkadaşının karısının sadece sırtını görüp ona deliler gibi aşık olmuş. öyle acayip bir adam.
(bkz: aşk insana neler yaptırıyor?)
ilk aklıma bu geldi çünkü, hayatı boyunca en büyük ilham kaynağı karısı gala olmuştur. bunun kanıtlamak ister gibi, gala öldükten sonra sadece bir resim yapmıştır. bu deli adamın o an aklından geçebilecekleri düşündüm.
(bkz: sensiz ben bir hiçim sevgilim) çok romantik değil mi? bu aşk bana nietzsche nin aşkını hatırlatıyor.
salvodor dali, ışığı kağıda çizbilmiştir. ışık kağıda çizilebilmişse hep daliden sonra olmuştur. ışıl ışıl yanıp sönen resimlerinde zekasının ilizyonunu görürüz.
(bkz: deli ama zeki)
salvador dali'nin resimlerine baktıktan sonra, burjuvazinin kol gezdiği resim sergilerinde, ellerini göğsünde birleştirip, birini çenesinin altına koymuş, top sakallı adamların, rasgele çizilmiş bir kaç çizgi veya fırça darbesinden oluşmuş resimlere bakıp bakıp mana çıkarmaya çalıştıkları sahne gözümde karikatür gibi canlanır. salvodar dali o manayı resimde somut olarak belirtmiştir zaten, ellerinizi göğsünüzde birleştirip, birini çenenizin altına koyup resmi seyre dalmanız resmin size manasını izlettirmesi için yeterli; üstelik bunun için top saklallı olmanız gerekmiyor.
dali' nin en ünlü eseri belleğin zaferi isimli tablosudur. bu tabloda kumsala çizilmiş saatlerin sıcaktan eridiğini görürüsünüz. eriyen zaman, ancak böyle güzel anlatılabilirdi. bir işin "en güzel" olmasındaki püf nokta, zekanın kullanılış biçimi olsa gerek. işte dali bu ve diğer bütün tablolarıyla bize bunu yaşatır. onun sergisi gerçek bir sergidir.
o bir idol...
walt disney' nin destino adlı yapımında katkısı çok büyün olan katalan sürrealist ressam. paul eluard' ın zevcesi gala' ya ilk görüşte aşık olup kısa zamanda onunla evlenmiştir ve hayatının sonuna kadar yalnızca onu sevmiştir.
evrenin muhteşem güzelliklerinden biri olarak* istanbul'da gerçeküstü dünyası 121 eseriyle yaşanacak olan çılgın* sanatçı.
--spoiler--
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi ev sahipliğinde, InArtis ile Kült işbirliğinde gerçekleştirilen Salvador Dali Sergisi'nde 23 Aralık 2011- 26 Şubat 2012 tarihleri arasında Tophane-i Amire'de gerçekleştirilecek. Sergide Salvador Dali'nin, ilahi Komedya;, Sürrealizm izleri,Gala ile Akşam Yemeği adlı 3 ayrı başlıktaki 121 eseri yer alacak.
Dante'nin bu uzun soluklu ilahi Komedya; şiirinin güzelliği Botticelli, Flaxman, Blake, Delacroix ve Rodin gibi isimlerin yanı sıra Dali'ye de ilham kaynağı oldu. Sergideki ilahi Komedya; bölümü 1950'li yılların başlarında dönemin italyan hükümetinin, Dante'nin 700. doğum günü şerefine Dali'den ilahi Komedya'yı resimlemesini istemesi üzeriye yapılan çalışmalardan oluşuyor.
Dali'nin çizimleri ilahi Komedya metninin illüstrasyonlarından çok, onun sürrealist yöntemiyle uyguladığı yorumlar. ilahi Komedya; sanat otoritelerince Dali'nin sanatsal gelişiminin bir çeşit özeti olarak da algılanıyor. 1971 yılında resmedilen, Gala ile Akşam Yemeği ise 12 adet renkli litografiden oluşuyor. Çocukluğundan beri aşçı olmayı hedefleyen Dali, bu hayalini 68 yaşında, efsane restoranların ve aşçılarının mönü ve tariflerinden oluşturduğu, sürrealist gastro-estetik hikâyelerini bir araya getirdiği bu seride gerçekleşmişti. Sürrealizm izleri; bölümünde ise Dali'nin 1971 yılında Paris'te yaptığı 9 adet renkli basım litografileri yer alıyor.
--spoiler--
deli dahi dali olarak da anılan ispanyol ressam. resimlerindeki anlatım olağanüstüdür. çekmeceler resmi en bilinen resimlerindendir. insanın içinde tutup kimselere gösteremediği yani özelini anlattığını söyler. anlatmak istediğini anlatabilmiştir de kanımca. lise yıllarımda röprödiksiyon çalışmalarında bi kaç resmini yapmışlığım vardır. sürrealist yaklaşımın en deli ismidir denebilir.
23 aralık ve 26 şubat tarihleri arasında istanbul'da sergisi varmış. gidip görmeyi çok istediğim, eserlerinin önünde dakikalarca durup bakmak istediğim sergidir.
tophane-i amire'deki msgsü işbirliği ile yapılan sergisine gittik biz sevgili hür ve sürreailistin. tablolarına uzaktan yakından yandan baktıkça yeni şeyler keşfediyorsunuz. biri varsa yanınızda şekilleri birşeylere benzetmek oyun haline gelebiliyor.
sonra tabloda iki damla görüp şu konuşmayı yaşayabiliyorsunuz:
- şuradaki iki damla neyi anlatmak istiyor sence?
+ bence tabloya bakarken elindeki fırçadan damlamış sonra sildikçe dağılır diye dokunmamış.
- ahaa! bende aynısını düşünüyordum. hatta şuradaki silik dairelerin de bardak izi olduğunu düşünüyordum ama sustum.
+ sanırım dali türkiye ye hiç gelmemiş.
(bkz: ayıp olmasın diye sessiz içe doğru kahkaha atmak)
tabi biz işin şakasındaydık diye eleştiri almamak için söylemek gerek.
daha da ilginci sürekli bir şey anlatmak istediğini düşündüğümüz için bir sır aramaya başladık. rakkamlar var onlarla ilgili analizleri denedik hatta bazı tablolarda aynı sembolleri kullandığı için gizli bakınız vermiştir gel bakalım diye sergi salonunda gezindik.
ordaki turistler bizi çok takdir etti bu kadar ilgili olduğumuz için tabi birde konuşmaları anlasalar bebeğisiler..
gala ile akşam yemeği ve sürrealizm benim bölümlerine sadece 2 saatimi vererek diğer tablolara vakit ayırmadığım için yakın zamanda yine gideceğim.defalarca gitmek isteyebilir insan.
ölen kardeşinin adını almasıyla kimlik bulanımı yaşamıştır. bunun yüzünden ilerleyen yaşlarında ailesine hep kin duymuştur.
bu kininin sonucunda bir peçeteye boşalmış babasına vermiş ve şöyle demiştir: 'al. sana olan tek borcum bu.'
'bazen annemin resmine zevkle tükürürüm' diye bir beyanat vermiştir. Nedeni ise babasıyla arasının çok kötü olması ve hayattayken çok sevdiği annesinin ölüp babasıyla onu baş başa bırakmasıymış.
Evet bu dahiler hep kırık oluyo ne olmuş yani.
ilk olarak sabancı müzesindeki sergisine gidip yeteneğine ve zekasına hayran olduğum bugün de (bkz: tophane-i amire)de ki sergisine gideceğim dahi ressam.
