sakalli akbaba

entry1 galeri1
    1.
  1. Akbabalar, en çirkin kuşların tahtına çıkma konusunda en güçlü iddialardan birine sahiptir. Bununla birlikte, sakallı akbaba, mükemmel tüyleri ve renkli tozları tüylerine sürtme alışkanlığı ile ön plana çıkar. Ayrıca, tüm büyük kemikleri bütün olarak yutmak ve sindirmek gibi büyüleyici bir yeteneğe sahiptir.

    Eski Dünya Akbabaları'ndan olan sakallı akbaba, Türkiye'de popülasyonu olan 4 akbaba türünden birisidir. Uzunluğu 94-125 cm arasında değişmektedir. Kütlesi 4.5-7 kg aralığındadır. Kanat açıklığı ise 231-283 cm arasında değişen uzunluğa sahiptir. Dişiler erkeklerden ortalama olarak biraz daha büyüktür. Çoğu akbabadan farklı olarak kafa kısmı tüylüdür. Bunun sebebinin beslenme alışkanlığındaki farklılık olmasından kaynaklanır.

    Ayağı ile tuttuğu kemiği yüksekten atarak parçalanmasını sağlar, ardından doğrudan yutar.

    Sakallı akbabanın: Güney Afrika'dan Kafkaslar'a, Anadolu'dan Orta Asya'ya, Kuzey ispanya'dan Fas'a kadar farklı coğrafyalarda popülasyonları bulunmaktadır. Diğer Eski Dünya Akbabaları gibi yerden havalanma konusunda çok yetenekli olmadıkları için genellikle yuvalarını yüksek kayalıklara yaparlar. Kurt, kartal gibi kendilerine kemik (besin) sağlayabilecek canlıların bulunduğu ıssız bölgeleri tercih ederler.

    Sakallı akbaba IUCN kırmızı listesinde Near Threatened “NT”, yani "Neredeyse Tehlikede" olarak sınıflandırılmıştır. Sınıflandırmanın sebebi, son 3 nesilde sakallı akbabaların ciddi bir popülasyon kaybına uğramasıdır. Nüfusun son üç nesilde %25-29 oranında azaldığından şüpheleniliyor. Son verilere göre küresel nüfusunun ön tahmini 1300-6700 aralığındadır. Türkiye'deki nüfusun 160-200 çift aralığında olduğu tahmin edilmektedir.

    Avrupa'da hedeflenen koruma eylemleri sağlanmasına rağmen ölüm oranları azalmadı. Avrupa'daki yüksek ölüm oranlarının en büyük sebeplerinde birisi yasa dışı zehirlenme vakalarıdır. Kafkas Dağları boyunca yapılan boru hattı inşaatı, bölgedeki popülasyonları olumsuz etkilemiştir. Güney Asya'daki en büyük tehdidin hayvancılıkta kullanılan ilaçlar olduğu düşünülmektedir. Hindistan'daki yaban köpeklerinin sayısındaki artış, bölgedeki popülasyonu besin bulma açısından olumsuz etkilemektedir. Afrika popülasyonundaki en büyük tehdidin yasa dışı zehirleme olduğu düşünülmektedir. Ayrıca elektrik hatları ve rüzgar türbinleri de önemli tehditlerdir. Uzmanlar Güney Afrika'daki kayıpların iklimden kaynaklanmış olabileceğini ileri sürüyorlar. Türkiye'de hızlı nüfus artışı habitat kayıplarına neden olmaktadır. Etiyopya'da meydana gelen habitat bozulmalarına rağmen türlerin değişmiş manzaralar uyum sağlayıp yuva yapmaları, umut verici bir haberdir.

    Sakallı akbaba çoğunlukla tek eşli olma eğilimindedir. Erkek bireyler çiftleşme hakkı için mücadele eder. Mücadele sonucu kazanan birey çiftleşme hakkını kazanır. Ancak, dişiler üreme başarısını arttırmak ve yavrulara fazladan ebeveyn yardımı sağlamak için, diğer erkeklerle de çiftleşebilir. Üreme dönemi ekim ve temmuz ayları arasında gerçekleşir. Yuva yapımı yumurtlamadan yaklaşık 110 gün önce başlar. Çiftleşme ise yumurtlamadan 50 ila 90 gün önce başlar.

    Sakallı akbabalar bölgesel canlılardır. Yuvalarını, gün boyunca kuzgunlar, kaya kartalı ve kızıl akbaba gibi kuşlara karşı savunurlar.

    Sakallı akbaba etçil bir kuş türüdür. Diyetinin çoğunu kemikler ve kemik ilikleri oluşturur. Yavrular daha çok deri ve yumuşak dokularla beslense de, yetişkinler kemikleri tercih eder. Sakallı akbaba kemik iliğine ulaşmak için kemik yüksek irtifalardan kayalara doğru bırakır. Oldukça besleyici olan kemik iliğini elde edene kadar bu yöntemi uygulama devam eder. Kemik iliğiyle beslenmede ustalaşmış tek kuş türüdür. Aynı yöntemi büyük kemikleri parçalamak için de kullanmaktadır.

    Sakallı akbaba midesinin asit konsantrasyonunun yaklaşık 1 pH olduğu tahmin edilmektedir. Bu özelliği sayesinde kemikleri 24 saat içerisinde sindirebilmektedir.

    Sakallı akbaba doğa için önemli olduğu gibi insan için de önemli bir türdür. Çünkü diğer leşçil akbabalar gibi küçük akbaba da ölen hayvanların cesetlerini ortadan kaldırarak olası hastalıkların salgınını önler.

    https://galeri.uludagsozluk.com/r/2244171/+
    1 ...
© 2025 uludağ sözlük