Nicola Sacco ( 22 Nisan 1891 - 23 Agustos 1927) ve Bartolomeo Vanzetti (11 Haziran 1888 - 23 Agustos 1927) Amerika Massachusetts'e göçen bu iki italyan, bir cinayet ve gasp olayı ile ilgili olarak suçlanmış, ve 7 yıllık mahkumiyet günlerinden sonra 23 Ağustos 1927'de idam edilmişlerdir. Ancak suçlulukları konusunda derin şüpheler mevcuttur, ve Amerikan adalet sisteminin ayıbı olarak hatırlanan davalardan biridir Sacco ve Vanzetti davası. Yükselişte olan, italyan, göçmen ve anarşistlere olan antipati (hatta nefret) Sacco ve Vanzetti'nin hayatına mal olmuştur.
Sacco ve Vanzetti, bir ayakkabı fabrikasında muhasebe müdürü olan Frederick Parmenter ve bu fabrikada güvenlik görevlisi olan Alessandro Berardelli'nin, 15 Nisan 1920'de 15,766.51 dolar ile birlikte ödeme yapmak için bankaya doğru yol alırken silahlı saldırı sonucu öldürülmeleri ve soyulmaları olayından sorumlu tutulmuşlardır.
joan baez'in 1976'da verdiği bir konserde; "most famous political prisoners of our time," dediği şahsiyetler. bu tarihi kişiler adına yapılan sol tandanslı bir şarkı da mevcuttur;
abd'de yaşayan göçmen ve anarşistlere bir nebze gözdağı vermek amacıyla suçsuz yere idam edilen iki devrimci.ennio morricone usta adlarına bir beste yapmıştır ki ağıt niteliğindedir.
suçlu oldukları kanıtlanmadan idam edilen iki italyan göçmeni işçi.
23 ağustos 1927: 80 yıl önce massachussets eyaleti ve abd hükümeti,
nicola sacco ve bartolomeo vanzettiyi elektrikli sandalyede katletti.
bu iki italyan göçmeni, anarşist olmaktan ve radikal emek yanlısı ve
anti-militarist eylemciler olmaktan suçluydu.
adalet bakanı palmer'ın güdümündeki bir terör politikasıyla 1910ların
sonunda ve 1920lerin başlarında hükümete karşı olan ve zamanın sendikal
mücadelelerinde ve grevlerinde etkin olan göçmen radikalleri,
anarşistleri ve komünistleri sokaklardan temizlemek amaçlandı. bu
politika, yargıç thayer ve eyalet valisi fuller tarafından uygulandı.
sacco ve vanzettiye yönelik cinayet suçlaması geri çekilmesine rağmen
;piç anarşistler olmakla suçlanarak katledildiler. 1977de vali resmi
olarak onları affetti. bu bir adli hataydı. fazladan bir ölüm cezası
verilmişti.
bugün bu 'hata'nın dehşeti ve davanın yeniden görülerek nick ile
bart'ın masumiyetinin tanınmasını talep eden dünya çapındaki büyük
gösterilerin anıları; işçi hareketinin ve devrimci hareketin kolektif
hafızasının ayrılmaz bir parçasıdır.
çünkü dehşetin tek temeli yok edilmesi için daha on yıllarca mücadele
gerektiren ölüm cezası değildi. dehşetin bir diğer kaynağı, otoriterizm
temelindeki politik sistemlere ve sömürüyle eşitsizlik temelindeki
ekonomik sistemlere muhalif olan ve onlara karşı mücadele veren herkesi
ölümle yargılayan 1920lerin abdsinin ve bugün de dünyadaki tüm
devletlerin baskıcı inadıydı. bugün örgütlenerek işçi hakları ve
anti-kapitalist devrim için mücadele yürüten proleterler ne kadar
suçlularsa sacco ve vanzetti de zamanında o kadar suçluydu. 1920de
sacco ve vanzetti bir gösteriden hemen önce tutuklandı. katılacakları
gösteri, adalet departmanı binasının 14. katından düşen yoldaşları
andrea salsedonun ölümünü kınamak için düzenlenmişti.
sacco, massachussetste bir ayakkabı fabrikasında çalışıyordu. bir
ailesi vardı. haftada 6 gün, günde 10 saat işteydi. fakat bunun yanında
daha yüksek ücretler ve daha iyi çalışma koşulları amaçlayan işçi
gösterilerinde de aktifti. ve bu faaliyetleri yüzünden 1916da
tutuklanmıştı.
vanzettinin pek çok farklı işi vardı. 1916da bir ip fabrikasında bir
greve öncülük etti. daha sonra bir balık satıcısı olarak çalışmaya başladı.
işte bu yılda nick ve bart tanışmışlar ve hepsi askere alınmamak için
meksikaya kaçan bir italyan-amerikan anarşist grubuna dâhil olmuşlardı.
aynı zamanda anti-militarist eylemcilerdi.
1920de sabıkaları olmadığı halde siyasal ve sendikal faaliyetleri
yüzünden tutuklandılar. sacco ve vanzettiyi ellerinde tutmak için
onları bir güvenlik görevlisinin cinayetiyle suçladılar. 1927de ise
elektrikli sandalyede katledildiler. onlar bu yıllarda özgürlük
ülkesinde kaybolan binlerce sendika aktivisti ve devrimciden sadece
ikisiydi.
onlar ve mücadeleleri düşüncelerimizde yaşıyor! o günden bu güne aynı
kalan değerler ve haklar için, baskıya ve ölüm cezasına karşı
mücadelelerimizi onlara atfediyoruz!
bandista'nın selam size şarkısında da konu edilen, amerika birleşik debletleri'nin ortada hiçbir delil yokken idam ettiği kendi halinde iki italyan anarşisttir. ölümlerinden önce yedi yıl hapiste kalmışlardır ve bu süre içerisinde dünyanın birçok bölgesinde onlar için eylemler yapılmıştır ve bu eylemlerde öldürülen insanlar da vardır. fakat ne yazık ki bu iki arkadaşın idam edilmesine engel olamamıştır bu eylemler.
23 Ağustos 1927de Massachusettsde iki italyan asıllı anarşistin elektrikli sandalye ile idamından bu yana 86 yıl geçti. iki adam, Ferdinando Niccola Sacco ve Bartelomeo Vanzetti, Güney Braintreedeki silahlı bir soygun sırasında iki kişiyi öldürmekle suçlanmıştı. Birçok tanık bu iki adamın olay günü farklı yerlerde olduklarını söyledi. Tanıklara göre, Sacco Boston North Endde, Vanzetti ise Plymouthdaydı.
Fakat bu tür raporlar dikkate alınmadı, hem mahkeme hem basın, adamların kapitalizm karşıtı düşüncelerini ve anarşist eğilimlerini, sadece aşırılıklarının değil, aynı zamanda suçluluklarının da kanıtı olarak gördü.
Balistik incelemelerde ve tanık ifadelerinde önemli ve çelişkili ipuçları vardı. Tutuklandıklarında sahte isim verdiler ve silahlıydılar. Mahkemeye neden silahlı olduklarını açıklamaya çalışırken anarşist olduklarını söylediler. Bu da jüriyi daha da işkillendirdi.
iki adam dava sonrası temyize gitmek istediğinde Yargıç Webster Thayer, bir Darmouth Koleji Profesörüne Geçen gün o anarşist pisliklere ne yaptığımı gördün mü? dedi. Yaptığı, davanın yeniden görülmesini reddetmekti.
iki adamın destekçilerinden biri, sonradan Yüksek Mahkeme yargıçlığına atanan Harvard Hukuk Profesörü Felix Frankfurterdı. Frankfurter, Atlantik Magazinede iki adamın suçsuzluğunu gösteren bir makale yayınlamıştı.
Vanzetti, mahkemeden önceki konuşmasında şunları söyledi: Onun arkasından ağlamamak için kendimi zor tuttum. Fakat Sacconun adı kendisine inananların kalbinde yaşayacak, ancak sizin isminiz, kanunlarınız, kurumlarınız ve sahte Tanrılarınız, lanetli bir geçmişin sönük anısında, insanın insanın kurdu olduğu zamanlarda kalıp çürüyecek.
Sacco ve Vanzetti, 23 Ağustos 1927de idam edildi. 1977de, Massachusetts valisi iki anarşisti aklayan bir kararname yayınlandı. idamlarından 50 yıl sonra.
