ruh insanın hem kişilik anlamında hem de psikolojik olarak özüdür. her insana daha doğmadan önce verilmiş default bir varlıktır. her insandaki o öz her yerde, her kültürde ve her yaşta birbiriyle aynıdır. hiç değişmez. bütün özellikleri dünyanın her yerinde ve her kültüründe sabittir, birdir, tektir.
insanın bu öz varlığı; önce mutasavvıflar, sonra da psikoloji bilimini inceleyenler tarafından keşfedilmiş ve öz varlığın özellikleri de, dili de keşfedilerek bir sistem oluşturulmuştur. fakat bu sistemler, her insanın bedeninin, karakterinin ve bulunduğu çevrenin farkından ötürü çeşitlilik kazanır. fakat öz varlık hâlâ her insanda aynıdır.
hepimiz biliyoruz ki "tek" olarak ifade edilen tek şey tanrıdır.
psikoloji biliminde ve tasavvufta tanımlanan o öz de, tanrı da "mükemmel"dir.
mantığıma göre bu durumda o öz; yani ruh, belki tanrının ta kendisi, belki de tanrının bir parçasıdır.
