belirli bir kuvvetin yüzey üzerine belirli bir güçle uygulanıp, serbest bırakılıp tekrar uygulanmasıyla elde edilen sertlik birimidir. e, r ve m şeklinde kategorize edilir.
mekanik metalurji dersi ugulama deneylerinden biri olup,yıldızda kimya-metalurji fakültesi içerisinde kmc-103 dersliğinde gösterilmekte olan sertlik ölçme deneyi Arş. gör. hatice mollaoğlu hocanın eşliğinde uygulanmaktadır...
Rockwell sertlik değeri, malzeme üzerine, batıcı bir uç yardımıyla önce sabit belirli küçük bir yükle bastırıldığında meydana gelen izin dip kısmı başlangıç noktası alınarak, yük daha yüksek belirli değere artırılıp daha sonra tekrar önceki küçük yüke dönülmek suretiyle başlangıçtaki ize nazaran meydana gelen iz derinliğindeki net artışla ters orantılı bir sayıdır. Rockwell muayenesi için kullanılan batıcı uçlar, belirli çaplarda çelik bilyalarla özel bir konik elmas uçtan ibarettir.
Elmas ucun koniklik açısı 120° olup en uç kısmı 0.2 mm yarıçapında, küre parçası biçiminde yuvarlatılmıştır. Rockwell sertlik değerleri daima sembol bir harfle birlikte beyan edilir ki bu sembol harf batıcı ucun tipini, kullanılan yükün miktarını ve kadran üzerinde okunacak bölümü belli eder.
Rockwell Cihazı:
Rockwell sertlik değerini tayin için kullanılan cihaz esas olarak batıcı bir ucun, belirli bir muayene şeraitinde, örneğe batış derinliğini tayin etmek suretiyle sertlik ölçülmesine yarar. Batıcı uç ya çelik bir bilyadır, yahut ucu küresel konik elmastır. Bu maksatla kullanılan özel cihazın bölümlü kadranında okunan sertlik değeri itibari bir sayı olup birbiri üzerine inzimam eden iki izin sebep olduğu çöküntünün derinliği ile ilgilidir. Bölümleme ters olarak yapıldığı için daha sert olan malzemede daha yüksek sayı elde edilir. Evvela 10 kgflik küçük yük uygulanarak bir ilk batış yapılır. Bu suretle batıcı uç malzeme üzerine oturur ve onu yerinde tutar. Siyah rakamlı bölüm üzerinde kadran sıfıra getirilir ve daha sonra büyük yük uygulanır. Bu büyük yük, uygulanan toplam yük olup derinlik ölçmesi sadece küçük yükten büyük yüke kadar artıştan mütevellit derinlik artışına bağlıdır.
Büyük yük uygulandıktan ve kaldırıldıktan sonra, standart işleme göre, küçük yük hala uygulanır durumda iken kadranın gösterdiği değer okunur. Batıcı uç olarak çelik bilya kullanıldığı zaman büyük yükün 60 kgf veya 100 kgf alınması mutaddır, fakat gerektiği zaman diğer yükler de kullanılabilir. Ucu küresel konik elmas uç kullanıldığı zaman büyük yük genel olarak 150 kgf dir. Bilya biçimindeki batıcı ucun çapı normal olarak 1.588 mm (1/16 inç)dir, fakat yumuşak metaller için daha büyük çaplı, mesela 3.175 mm (1/8 inç), 6.35 mm (1/4 inç) veya 12.7 mm (1/2 inç)lik bilyalar kullanılabilir. Çeşitli yük ve batıcı uç kombinasyonları bu suretle sağlanır ve en elverişli olarak hangi kombinasyonun kullanılacağını edinilen tecrübe tayin eder.
