ratio cognescendi

entry1 galeri0
    1.
  1. Genellikle bilgi nedeni/bilme nedeni olarak tanımlanan kavram. Felsefeyi biraz terimler üzerinden okursanız Aristoteles'ten heidegger'e kadar doğrudan ifade edilse de edilmese de etkin olarak kullanıldığını görürsünüz. Burada bir ayrıntıyı gözden kaçırmamak gerek: bilme nedeninden kasıt, bir varolanın kavranmasının nedenidir; o varolanın varlık nedeni ya da nedenselliği değildir, Yani "ratio" kelimesi. Husserl'de, Heidegger'in yorumladığı biçimde kategorik görünün bir işlevidir. Yani bir nesnenin kendisine yönelmiş bilince, kendisini açık, görünür kılmasıdır; yönelimsel bağlamda algılanır, görünür olmasıdır.

    Ratio cognescendi, fenomenolojide yukarıda belirttiğimiz ayrıntıya ters olarak ratio essendi (var olma nedeni) olarak da ele alınır. Burada bilinme nedeni ile var olma nedeninin aynılığı kastedilmez. Kastedilen nesnenin nesnelliğini onaylamadır. Kategorik görü, ratio cognescendi ile ratio essendi arasında bir bağ kurar. Heidegger, bunu aynı zamanda nominalizme karşı olarak da yorumlamıştır, bu başka konu.

    Husserl'i okurken bu kavramı bilmek gerek. Çünkü fenomenolojinin transendental idealizm oluşu ve görünün mühim bir parçasıdır.

    Not: bunu açıklayacak yüzlerce entry vardı, hepsini sildim yanlışlıkla, hesaplarımı silerken...

    Not 2: acaba üstünde ne var, pardon, bu buraya değil.
    3 ...
© 2025 uludağ sözlük