felsefenin en kadim sorunsallarından olan ''bilginin imkanı problemi''nin çözümünde, akıldan yana değil, sezgiden yana olmayı gerektiren duruş.
doğrudur, rasyonalizm kan emici bir vampirdir. insanın hislerini, duygularını, inançlarını ve amaçlarını yer, yerine kendisini koyar. rasyonalizmde akıl, tanrıdır. ama fazla bir şey beceremeyen bir tanrı...
Aklı olmayan ya da zeka geriliği olan insanlar bu güne kadar bir şey başarabilmiş mi sorusuyla destekleyerek düşman olmanın yanlış oldugunu kanıtlayan önerme. His ve duygular da insan hayatında küçümsenemeyecek yerler tutsa da herşeyin başı akıl ve mantıktır. O olmadığı zaman tuvaletinizi bile üstünüze yaparsınız...
mahiyetinin pek bilinmediğini düşündüğüm akıma karşı olma eylemi.
buradaki akıl o anlamda kullanılmıyor. 'akılcılık' 'rationalism', aslında saf akılcılık demek. ratio, saf akıl anlamına gelir; kalbe ve hisse yer bırakmayan akıl. bu akıl, mantığın da üzerindedir, ilahiyatı salt akılla kavramsallaştıran bir akıldır. yoksa akıl, elbette mühimdir, aklını kullanmayan bertaraf olur. ama akıl araçsal olmalıdır, rationalism'de ise akıl, tek başına bir tanrıdır, sınır tanınmaz akıl rasyonalizmde. o ne derse doğrudur. anlar mı, anlarsa doğru mu anlar, bilgi hangi mertebelerinde ne derece doğrulanır gibi sorular sorulmaz akılcılıkta, her şey ona havale edilir. akıl da, kılavuzsuz kalır ve ne yapacağını bilemez. rasyonalizme, bu yüzden düşmanız. insanın kurdu olduğu için...
ne diyor mevlana:
--spoiler--
'akl-e cuzi, der serheş çü har der gil'
--spoiler--
cüz'i saf akıl, çamura batmış aciz eşektir! akıl küllî olarak reddolunmaz ama onun hükümranlığına da karşıyız. cemil meriç'in ifadesiyle akıl, düşmanlarımızın tanrısıdır.
