1917 ile 1920 arasında sovyetler birliği'nde önemli bir destek bulmuş sanat akımı. yeni bir toplumda sanatın ve kültürün nasıl olacağına dair tartışmalara dair alexander bogdanov tarafından öne sürülmüş bir tezdir. buna göre bu sosyalist toplumda eskinin bütün sanat anlayışları ve mirasları toptan reddedilmelidir. bunun yerine doğrudan gücünü işçi sınıfından alan saf bir kültür yaratılmalıydı.
bu görüş önceleri diğer tüm akımlar gibi doğrudan yeni iktidarca desteklendi. böylece eskinin kültür sanat anlayışı yıkılıyor ve geniş kitleler yeni insanın var olması sürecinde kendini kültür sanat alanında besliyordu. 1921 yılına gelindiğinde 80.000 fazla sanatçı yaratmıştı bu akım. ancak sosyalist gerçekçiler bu akıma karşı çıkıyorlardı. özellikle halk eğitim komiseri lunaçarski kültür ve sanatın eski toplumdaki ileri yanları sahiplenerek birikimli bir biçimde ilerleyeceğini söylemekteydi. lunaçarski'ye göre kültür sınıflar arası bir biçimde tarif edilebilirdi ve sınıflar arası konumlanışlara göre geçişkenlik arz edebilirdi. en azından marksist bakış açısı sınıflardan azade bir bakışa sahip olmayacağı için lunaçarski bunu önermekteydi ve yeni sovyet iktidarı'da hızla bunu desteklemeye başladı. hatta o dönem pravda'da troçki şunları yazacaktı: " saf bir kültürün olacağı düşüncesi en basit küçük burjuva düşüncesi kadar safçadır! bir anca önce terk edilmeli." ( pravda, 1918)
nitekim lunaçarski'nin "kültür; sınıflar arası konumlanışlara göre belirlenir." ( tüm rusya proletkült konferansı, 1918, s:65) görüşü hakim oldu. proletkült eksik kalmış bir deneyim olarak tarihe geçti.
