bir Hristiyan devleti tarafından ilk kez resmi olarak sapkınlıkla suçlanarak idam edilen ispanyol rahip. 385 yılında Hıristiyan yetkililer ilk ''sapkını'' idam ettiler. Avila Piskoposu Priscillian ahlaksızlık ve büyücülük suçlamalarıyla ölüme mahkum edilir.
Priscillian selamete varmak için evlilikten ve tüm bedensel zevklerden feragat etmek gerektiğini savunan son derece perhizci bir doktrinden yana olduğunu beyan etmişti. Bu görüşlerinin temelinde her şeyin, özellikle insan bedeninin, isa'nın bedeni de dahil olmak üzere, şeytanlar tarafından yaratıldığı inancı bulunuyordu. insan bedeninin ve dünyanın varlığının şeytani köklerini öne süren, isa'nın yeniden diriliş mucizesine karşı çıkan, yaratıcı tanrının eksikliğini, acizliğini ortaya koyan Priscillian'a yapılan suçlama büyücülüktür.
Bordeaux Konsülü'nde Avila Piskoposu Priscillianus'u şeytana hizmet etmekle suçladılar. Kararı imparator Maximus onaylandı. Bu onay imparatorluğun Kilise'ye, Hıristiyan ideolojisine teslimiyetini onaylıyordu. i.S. 384 tarihinde Bordeaux Konsülü'nü oluşturan yüksek rütbeli papazların kararıyla Priscillianus, Euchrotia ve 5 öğrencisiyle birlikte kent meydanında canlı canlı yakıldılar. bir diğer iddiaya göre kafaları kesildi.
Yaratılan tüm korku-terör ortamına rağmen Priscillian yüzyıllar boyunca Galiçya ve Kuzey ispanya bölgesi halkınca ilk şehit olarak saygı görür. Kemiklerinin Santiago de Compostela katedrali'nin türbesindeki sunağın altına gömülü olduğu söylenmektedir. isa'dan sonra 385 yılında Treves, Fransa'da kafirlikle suçlanarak kafası kesilen, ancak günümüzde Galiçya ve Kuzey ispanya'da bir şehit olarak anılarak hürmet gösterilen avila'lı sofunun hatırası günümüzde böyle yaşatılmaktadır.
Bu tarihin devamı daha birçok sapkın yargılanacak, işkence ile tövbeye zorlanacak ve idam edilecektir. Kuşkusuz bu karanlık sürecin başlangıcında i.S. 325 yılında toplanan iznik Konsülü(council of nicea) ve aldığı batıla karşı savaş doktrini vardır. Bu hastalık zaman içinde büyüyecek bu gün insanlık tarihinde utanç ve ibret ile andığımız Ortaçağ karanlığına zemin hazırlayacaktır.
385 tarihi bilginlerin, aydınların, Hıristiyan doğmasını kabul etmeyenlerin, iksircilerin ve eliksircilerin ateşte yakılacağı, doğmaları kabul etmeyen herkesin şeytana kulluk ya da cadılık ile suçlandığı dönemin başlangıcıdır.
Ölümünden sonra bu görüşün takipçileri haklı olarak inançlarını saklamak veya gizlemek yoluna gittiler. Kendi inançlarını gizlice uygularken, varolan dogmalara bağlı olduklarını beyan ediyorlardı.
priscillian'ın sapkın kitapları yakıldı yokedildi. ama otadoks öğretilerini ayrıntılarıyla yorumladığı kitapları modifiye edildi ve gelecek nesillere kaldı. bu eserlerinde şarap et ve kadınlardan uzak durulmasını söylemekteydi. sapkın yazılarının hepsinin yok edildiğine inanılıyordu . taaaki 1885 yılında Georg Schepss, Wuerzburg üniversitesi kütüphanesinin tozlu rafları arasında 11 tane kodeks bulana kadar. bu yazıtlar çok eski bir latinceyle yazıldığı için henüz tam olarak çevrilememiştir .
çevrilen yazıtlarından yorumla , Priscillian gnostik öğretilerden etkilenmiş bir hristiyandı. isa'nın sadece insan olduğunu düşünmesi onu sapkınlıkla suçlayanların ana dayanağıydı. mani dininin hristiyanlık açıktan açığa tehdit ettiği bir çağda öldürülmesi kaçınılmazdı.
