Şimdi efendim, malum-u aliniz, bazı çocuklar okul başlamadan önce okula çok istekli görünseler dahi okula başladıktan sonra bu istekleri kaybolmakta ve yerini okula uyumsuzluk yani kaygı- endişe- yalnızlık gibi kavramlar içinde bulmaktadırlar.
Çocuklarda okulda oluşan yoğun sıkıntı ve huzursuzluk hissi nedeniyle okula gitmek istememe ve okulda yalnız kalamama ile karakterize olma durumuna okul korkusu yani okulafobia oluşmaktadır. Çocuklarda oluşan bu korkunun birtakım sebepleri vardır. Okul korkusu çoğunlukla çocukların anneden ayrı kalma korkusuyla yakından ilişkisi olduğunu düşünüyorum.
Okul çağına kadar devamlı anneye ihtiyaç duyan ve yaklaşık bütün ihtiyaçları anne tarafından karşılanan çocuk okula başladığında ise artık yalnızdır. Annenin yanında olmaması ona endişe verir ve çocuk kendisine ve/veya annesine kötü bir şey olacağı endişesini yaşar. Kendini Galata köprüsünün altında avlanıp, kızartılacak balık gibi hisseder.
Okula yeni başlayan çocuklarda rastlanan okul korkusu ana okulundan sonra okula başlayan çocuklarda ortaya çıkabilmektedir diye düşünüyorum. Ana okuluna giden bir çocuk ne kadarda ilkokula hazırlanmaya çalışsa da çocuğun gözünde orası bir oyun yuvasıdır ve eğlencelidir. Fakat çocuk ilkokula geçtiğinde artık bir takım ödevler üstlenmek ve sorumluluk almak zorundadır. Bu ise çocuk tarafından beklenilmedik bir olaydır. Çocuk ana okulunu bitirip ilk okula başladığında yine oyun ve eğlence beklemektedir ve ilkokula başlama bu gibi çocuklarda bir hayal kırıklığı niteliğindedir.
Okul korkusu sıklıkla okula yeni başlayan çocuklarda görülmesine rağmen, bu durumun daha ileri yaşlarda da görülme olasılığı vardır. Bu gibi durumlarda genellikle her sabah okula gitmek için erken kalkmak sorun haline gelir. Çocuk çeşitli bahaneler ile karnım ağrıyor, başım ağrıyor gibi yaratıcılıktan uzak bahanelerle kayış atmak ister. Okula gitmesi konusundaki zorlamalar çocuğun zaten var olan sıkıntısını daha da arttırır.
Çocuğun gerek anneden ayrı kalma korkusuna bağlı, gerekse diğer sebeplere bağlı olan korkuları çocuk için bazen öyle dayanılmaz olur ki çocuk sürekli ağlar, bağırır, hırçınlık nöbetleri gösterir.
Okul korkusu sorunu ailenin tüm bireylerinin sorunudur ve bu sorunun çözümünde ailedeki bütün bireylere çeşitli görevler düşmektedir. Öncelikle çocuğa içinde bulunduğu durumu anladığımızı ve ona yardımcı olacağımız mesajını vererek aileye bu konuda güven duymasını sağlamalıyız. Bu konuda çocuğu eleştirerek, aşağılayarak ve korkutarak sorunu çözüm yoluna gitmemiz bizi başarıya ulaştırmaz. Sadece başarıya ulaşmışız ve sorunu çözmüşüz gibi görünür ve aslında ilerde oluşabilecek daha büyük sorunların temelini atmış oluruz.
Böyle bir sorunla karşılaşan ailelerin dikkat etmesi gerekli hususlara birkaç yöntem:
* Kendinizi çocuğunuzun yerine koyunuz ve duyduğu kaygı ve endişeyi anlamaya çalışın.
* Çocuğunuzu okula gitmiyor diye cezalandırma yoluna gitmeyin. Ve bu konuda ona küçük düşürücü ve güven kırıcı sözler söylemeyin.
* Sabırlı, tutarlı ve kararlı bir tavır içinde olun.
* Sorunu görmezlikten gelmek ve bir sonraki yıla havale etmek ancak çözümü zorlaştırır.
* Çocuğunuz okula gitmek istemediğini söylüyor ve okulda kalamıyorsa bir sağlam sopa atmadan önce, onu oto sanayiye çırak olarak vermekle tehdit edin.
Bunlar da işe yaramazsa, çocuğunuz okumak istemiyordur. Zaten herkes doktor, mühendis, öğretmen olacak diye bir şey yok. Onu tez elden, dosta yarar ilanıyla satılığa çıkarın, yerine yenisini yapın.
bir sosyal fobi sonucunda oluşmuş tutumdur. kaygı kişinin herhangi bir yaşında ortaya çıkabilir. fakültede, ilk günler kendini tanıtır öğrenciler, hoca listeden adamın ismini söyler. anlatır kişi kendini...bir dostum, sırf bunun için fakülteki derslerin hiç birine ilk gün gitmedi. kocaman oldu şimdi, ödül aldı, yurtdışında çalışıyro vs. çok arkadaşı var, genelde rahat biri fakat toplum önünde konuşmak, tanımadığın kalabalık bir ortama girmek bazen kişinin kendini anaokul çocuğu gibi hissetmesine neden olabilir. çocuğa yeni arkadaşları olacağını, onlarla okul çıkışları oynayabileceğini hatırlatırsak belki çekici hale gelebilir okul onun için. yahut yanında kendini güvende hissedeceği totemimsi bir şey, bir silgi, bir anahtarlık verilebilir. saçma ama işe yarar.
bugün sabahın köründe şahit olduğum durum, konuyu yine aklıma getirdi.
düşünsenize, mini mini yavrunun asık suratlı idareci ve öğretmenleri, görünce maruz kaldığı korkudur. emir cümleleri, sıraya sokma; dur, sus, otur... diye nice telkinle susturulması sonucunda oluşmuyor mu?
