roma tarihinde, "rahiplerin en büyüğü, baş rahip" anlamında kullanılan kelime, ünvan. örneğin, vespasian m.s. 70'de, titus m.s. 79'da bu ünvanı almıştı.
Antik Roma'da pagan başrahip ünvanı yani bir nevi başkeşiş. Roma imparatorluğu'nda putperest bir rahibin bu rütbeyi elde edebilmesi için Pontifler Koleji'nden mezun olması gerekirdi. Ne şaşırtıcıdır ki Pontifler Koleji'nin merkezi de Roma şehrinin sekiz köşeli obeliskin ve Güneş sembolünün olduğu Vatikan mahallesindeydi. Hıristiyanlığın Roma'ya gelişinden sonra Pontifex Maximus, Papa'ya dönüştü. Bu durum aslında putperest Antik Yunan-Roma geleneklerinin Hıristiyanlık adı altında hortlamasından başka bir şey değildi. Hıristiyanlık; Güneş tapınmacılığına dayanan pagan bir din olan Mitraizm'in Yahudi bir versiyonuydu, sadece karakterler ve şartlar değişmişti. Mesela Antik Roma'da kutsal kitap, peygamberlik, mucizeler, mesih vb. Orta Doğu kökenli dini kavramlar nedir bilinmezdi. Pontifler Koleji'nden mezun olan Pontifex Maximus'lar, üzerlerine kutsal renk olarak kırmızı renk bir elbise giyerlerdi ve başlarına balık şeklinde bir şapka, boyunlarına ise haç takarlardı.(tanıdık geldi mi?) Pontif başrahiplerinin ibadet sırasında konuştuğu resmi dil, Latince'ydi ayrıca Pontifler Koleji ile putperest tapınakları da romanesk tarzdaydı ve ibadet günleri Pazar olup, Mitra'nın doğum gününü 25 Aralık olarak kabul ederlerdi. https://galeri.uludagsozluk.com/r/2408461/+
Ben tecrübeye dayalı olarak, konuya nümismatik açıdan yaklaşacağım.
Paraların üzerinde pf veya pm kodlanır.
Çok erken dönem imparatorlar olan augustus ve tiberius; uzun uzun yazmayı da sever; pontif max, diyerek..
Yani p m t r pot cos iii avg yazıyorsa;
Pontifex Maximus tribunic potest olan augustus’umuz bu parayı üçüncü (iii) konsüllüğü (cos) sırasında bastırmıştır, anlamına gelir.
Bu açıklamalar follis öncesi paralarda yaygındır, para reformu sonrasında pf avg yazar, geçer.
