Plazma maddenin dördüncü halidir. Madde gaz halinde iken doğru koşullar altında maddeye enerji verilmesinin devam etmesi maddenin plazma haline geçişine neden olacaktır. Enerji kaynağı elektrik olabileceği gibi, ısıl veya ışın kökenli de olabilir. Plazmayı maddenin gaz halinden ayıran en önemli farkları, elektriği iletmesi, çok yüksek sıcaklıkta olması ve ışık yaymasıdır. Maddenin plazma hali, serbest halde gezinen elektronlardan ve elektronlarını kaybetmiş atomlardan (iyonlardan) oluşur, eşit miktarda pozitif ve negatif yük içerir. Elektriği ileten tüm metallere uygulanan prensiplerin çoğu plazmalar içinde geçerlidir ve plazma manyetik ve elektrik alanlardan etkilenir
Plazma gazların iyonize olmuş halidir.
Bol miktarda serbest iyona sahiptirler, bu nedenle elektiriği oldukça iyi iletirler.
Plazmanın içinde yüklü iyonlar olsa bile bütün olarak düşünürsek plazmalar nötrdür.
plazma kelimesi yunanca olup; "oluşum" anlamina gelmektedir.
plazma kelimesi farkli alanlarda farkli anlanmlarda kullanilmaktadir.
fizikte kullanilan plazma; atomar düzeyde parcacik karisimlarinin yüklü (+ veya - ) olmasi. yani; iyonlara sahip olmasidir.
yüklü olan parcaciklar iletkendir. bu durumda plazma da iletkendir.
plazma genelde maddenin dördüncü hali olarak bilinmektedir. kati, sivi, gaz ve plazma. bunun sebebi bir maddenin örnegin; buzun (kati hal) su haline (sivi hal) dönüsmesi icin enerjiye ihtiyaci vardir. ayni sekilde suyun buhar haline (gaz hali) dönüsmesi icin de enerjiye ihtiyaci vardir. gaz halinde bulunan maddenin iyonlasabilmesi icin de yine enerjiye ihtiyaci bulunur. burada iyonlasmis gaz plazma olur. Aslinda tam olarak maddenin dördüncü hali demek yanlis olmadigi gibi dogru da degildir.
plazmaya en basit örnek olarak her sabah karsimiza cikan günesi, kutuplarda olusan aurora, simsek/yildirim veya floresan olarak kullandigimiz lambalari gösterebiliriz.
plazma teknolojide de kullanilan bir yapidir. burada plazmanin iletkenliginden faydalanilir. yüklü olan atomar parcaciklarin (+ veya - ) kutuplarina göre iyonlara yön vermek mümkündür.
enerji tasaruf lambalarinda, floresanlarda, plazma monitörler/tvlerde, kaplama uygulamak icin kullanilan makinelerde (yari iletken üretmek icin), analiz teknolojilerinde, fuzyon arastirma ve gelistirmede ve hatta tipda (ilac sanayi) sürekli kullandigimiz bir metodtur.
Maddenin 4. hali, çok yüksek sıcaklıklarda gözlemlenir, atom çekirdeği ile elektronlar ayrılmıştır ve manyetizma kaynaklarıdır. Gaz fazındaki maddenin, elektron kaybetmesi sonucu ortaya çıkar. Örneğin Güneş dev bir plazma topudur.. Ayrı olarak yaşadığımız evrenin %90'nını plazma oluşturur..
O kadar sıcaktır ki belirli bir şeyin içinde tutulamaz onun için bilim adamları genelde değişik oluşumlarda manyetik alanlar kullanarak tutarlar incelerler.
1- iyonikleşmiş madde
2- kanın ve lenfin sıvı kısmı
3- maddenin dördüncü hali
Plazmanın % 90'ı sudur. Kalan %10 ise katı maddeleri içerir. Bunların % 8'i proteinler , % 2'si ise diğer çözünmüş maddelerdir. Kanın temel protein içeriği şöyle özetlenebilir :
kanın, kan hücreleri dışında kalan sıvı kısmıdır. elde etmek için, içine antikoagülan (kanın pıhtılaşmasını önleyen madde) ilave edilmiş bir tüpe kan alınıp tüp alt üst edilir, Antikoagülanlı kan bir süre bekletilirse kan hücreleri tüpün tabanına çöker, üste sarı renkli bir sıvı ayrılır. bu sıvı da plazmadır.
Plazma, basitçe gaz haldeki maddelerin manyetik kutuplaştırmaya bağlı doğrusal noktalarda oluşan fiziksel ve kimyasal reaksiyonun kontrollü etkileşim sürecine verilen genel ad. Plazma, kimya ve fizikte iyonize olmuş sıvı anlamına gelmektedir.
Plazma: Kan plazması, % 91 su, % 8 organik maddeler ve % 1 inorganik maddelerden müteşekkildir. Organik bileşenlerin tamamına yakını, proteindir ve plazma için proteinlerin suda çözünmesiyle meydana gelir denir. Plazmanın üç temel proteini albumin, globulin ve fibrinojendir. 100 mililitre plazmada 4,5 gr albumin, 2,5 gr globulin ve 0,3 gr fibrinojen bulunur. *
