platonun mağarası

entry2 galeri0
    1.
  1. Daha iyi anlatan varken sözü ona bırakmak lazım idi.
    "Şimdi, bilgimizi ve bilgisizliğimizi, şu anlatacaklarımla ölç, Glaukon.

    Yer altında bir mağara tasarla. Mağaranın kapısı bol ışıklı bir yola açılıyor, ama mağarada oturan insanların kolları boyunları ve bacakları zincirlerle bağlanmış, sırtları da ışığa çevrilmiş; öyle ki sadece karşılarındaki mağara duvarını görüyorlar, başlarını arkaya çeviremiyorlar, kendilerini bildikleri andan beri de burada böylece oturmaktalar.

    Düşün ki sırtlarının arkasındaki ışıklı yoldan bir sürü nesne geçiyor, ışık bu nesneleri mağaranın duvarına yansıtıyor. Şimdi bu adamlar sadece mağaranın duvarına yansıyan hayalleri görebilirler, o hayalleri meydana getiren gerçek nesneleri göremezler, değil mi?

    Demek ki bu adamlar birbirleriyle konuşabilselerdi duvarda gördükleri hayallere bir takım adlar vereceklerdi, çünkü bu hayalleri gerçek sanmaktadırlar. Bu adamların gözünde gerçeklik, asıl gerçeklerin duvarda yansıyan hayallerinden ya da gölgelerinden başka bir şey değildir.

    Şimdi bu adamlardan birinin zincirlerini çözüp ayağa kalkmasına ve başını asıl gerçekliklere çevirmesine izin verelim. Gözleri bol ışıktan kamaşır ve asıl gerçeklikleri göremezdi, değil mi? Dahası, kamaşan gözlerini yeniden duvara çevirirdi ve duvardaki hayallere rahatlıkla bakardı. Ama gözlerini yavaş yavaş alıştırarak asıl ışığın kaynağına da pekala bakabilirdi. işte o zaman arkadaşlarıyla gördüğü şeylerin birer hayalden ibaret olduğunu, asıl gerçeklerin şimdi gördükleri olduğunu anlayacaktı.

    işte, sevgili Glaukon, gözümüzle gördüğümüz bu dünya o mağaranın duvarıdır, arkasındaki ışığa bakabilen insan da duyu gözünü akıl gözüne çeviren bilgedir."
    der Orhan Hançerlioğlu yazdığı Felsefe Sözlüğü 'nde.
    1 ...
  2. 2.
  3. republic kitabinda bahsi gecen magradir... (#5861006) de durum guzelce ozetlenmis... Ancak plato bununla da kalmaz devam eder,

    simdi bu gozelri gercekleri gormus kisiyi tekarardan magaradaki eski yerine baglasak, kendisi gercekleri gormus bir kisi olarak arkadaslarina durumu anlatmaya calisacaktir. Ancak butun hayatlari boyunca o magaradaki golgeleri goren kisiler onun deli oldugunu soylecek ve onunla dalga gececektir. Iste bir filozofun durumu budur...

    Ufak bir fikra:

    plato bir gun kolunda bir ornitorenkle bara girer,

    - Plato hayirdir, kolunda ornitorenk ne ariyor derler...
    Plato ornitorenke bakar;
    + Hmmm, magarada daha guzel gozukuyordu, der...
    0 ...
© 2025 uludağ sözlük