kişinin akıl erdiremediği ve olayın şaşasından gözünü alamadığı, düşlediği hayallerde olası kahramanların figürlerini içeren ve ekseriyatta insanoğlunun yapmaya muktedir olamadığı ve hayranlık duyduğu ilüzyonların bütünüdür ve peygamberlerin gösterebildiği tek nişaneleridir aslında bir yanılsama olmasına rağmen.
insanların bazen neye inandıklarını ilginç bulmuştur voltaire keza doğrudur zira inandıkları şeyler genelde hayallerini kurdukları, olmak istedikleri ve hayranlık duydukları şeylerdir. bunun en çarpıcı örneği ilüzyondur ve peygamberler çok iyi bir gözlemci ve sosyolog oldukları için toplumun zaafları ve isteklerini kendilerine avantaja dönüştürerek ulaşmak istedikleri nihai hedefe ulaşırlar.
bu durum bir tarafın zekasını diğer tarafın ne kadar ebleh olduğunu gösterir ve inançlar temellerini oluşturan kolonları ilüzyonlarla yaparak insanlığın içinde bulunduğu komik durumu deşifre etmektedir.
"hadi bakalıııım.. yine baştan başladık. geç kaldın yiğidim sen. biz geçen gün, ondan önceki gün, öteki hafta, beriki ay, geçen sene bu muhabetleri temcit pilavı misali ısıtıp ısıtıp yemiş idik. keşke sen de buralarda olaydın ya da son on yılın din, inanç, peygamber, zavallı, ezik, model şeklindeki başlıklarına bir göz ataydın.." denilesi insan modelinin zavallı olarak gördüğü kişidir..
