Antik Yunanistan coğrafyasında yapılan, büyük şehir devletlerinden Atina ve onun imparatorluğunun, Sparta ve Peloponez Birliği karşısında yer aldığı savaştır.
(bkz: peleponnesos savaşı)
~Yunanistan'ın güneyinde Korint Körfezi'nin karanın içine doğru uzanarak anakarayı neredeyse ikiye ayırdığı görülür. Dar Korint Kıstağı ile anakaraya bağlanan bu yarımadaya Peloponnesos ya da Mora adı verilir. Peloponnesos Savaşı iÖ 5. yüzyılda Peloponnesos Yarımadasındaki Spartalılar ile kuzeydoğudaki Atinalılar arasında oldu. Eski Yunan'daki kent devletlerinin en büyüğü olan Atina bu savaşın sonunda gücünü yitirdi.
Atina ile Sparta yıllardan beri hski Yunan kent devletleri üzerinde egemenlik kurma çekişmesi içindeydi ve bu kent devletleri Atina önderliğindeki Delos Birliği ile Sparta önderliğindeki Peloponnesos Birliği içinde iki ayrı ittifakta toplanmıştı. Kara güçlerine ağırlık veren Sparta büyük bir ordu daha çok ada ve kıyı kent devletleriyle ittifak içindeki Atina ise büyük bir donanma kurmuştu Sparta sorun çıkarmak için Atina'ya bağlı kentlerde çıkan ayaklanmalardan yararlanıyordu. iÖ 433'te kuzeybatıdaki Kerkira (bugünkü Korfu) halkı Atina'dan kendisini Sparta'nın dostu Korint'e karşı korumasını istedi. Çok geçmeden Atina ile Sparta arasında yıllardır süren rekabet savaşa dönüştü.
Savaş iÖ 431'de Sparta'nın müttefiki Thebai'nin Atina'nın müttefiki Plataya'ya saldırmasıyla başladı. Atina'nın büyük devlet adamı Perikles donanma Peloponnesos kıyılarına saldırılarda bulunurken halkı sağlam surlarla çevrili Atina'da toplanmaya çağırdı. Bu sırada Atina'nın çevresindeki Attika topraklarını istila eden Spartalılar bölgedeki ekinleri yaktılar. iÖ 430 Haziran' ında Atina'da veba salgını çıktı ve sıcak yazın da etkisiyle hızla yayıldı. Kalabalık kentte binlerce Atinalı ölürken hastalık donanmaya da sıçradı. Halkın yüz çevirmeye başladığı Perikles de bir yıl sonra vebadan öldü.
Perikles'in ölümünden sonra ona her zaman karşı çıkmış olan Kleon Atina'nın önderlerinden biri olarak yönetime geçti. Kısa bir süre için Atinalılar Sparta'ya karşı üstünlük elde etti. iÖ 425'te Sparta barış istediyse de Kleon bu öneriyi reddetti.
Spartalılar'ın büyük komutanı Brasidas Yunanistan'da büyük yıkımlara yol açarak ilerlemeye başladı. Kleon ona karşı savaşmak üzere yola çıktı. iÖ 422'deki savaşta Brasidas ve Kleon öldüler. Atina önderlerinden Nikias savaşı sona erdirmeyi kabul etti ve Nikias Barışı denen altı yıl sürecek bir dönem başladı.
Ama Atina ile Sparta birbirlerine karşı mücadeleyi sürdürdüler. Atinalı siyaset adamı Alkibiades daha fazla güçlenmek için Sicilya'yı işgal etmeleri gerektiğine Atinalılar'ı inandırdı. Nikias ve Alkibiades komutasındaki Atina ordusu Sicilya'ya doğru yola çıktı. Ne var ki Alkibiades Atina'da tanrılara hakaret ettiği gerekçesiyle suçlandığı için Atinalılar'a ihanet ederek Sparta'ya sığındı. Bu arada Sicilya'daki Siracusa Atinalılar'a karşı ayaklandı Atina ordularını ve donanmasını bozguna uğrattı. Nikias'ın da aralarında bulunduğu işgalcilerin hemen hepsi öldürüldü.
Atina donanması Atina'ya geri dönen Alkibiades'in de önemli katkılarıyla birçok başarı kazandıysa da Hellespontos (bugün Çanakkale Boğazı) yakınlarındaki Aigos-Potamoi'de hazırlıksız yakalandı. Amiral Lysandros komutasındaki Sparta donanması Atina donanmasını batırdı. Daha sonra Atina açıklarına gelen Sparta donanması kente yiyecek girmesini engelledi. Altı ay süren açlıktan sonra iÖ 404'te Atina teslim oldu ve 27 yıl süren savaş sona erdi.~
