"hakimiyetindeki pax islamica, sadece islam'ın baskın olduğu yekpare bir toplum olarak tasavvur edilmemelidir. kur'an'ın otoritesiyle yahudileri, hristiyanları, sâbiileri; hz.muhammed'in otoritesiyle zerdüştileri; ve o otoritenin fakihlerce yorumlanmasıyla hinduları kapsıyordu. gözetilen ülkü aynıydı; kur'an'ın deyimiyle: "ilahi iradenin hakim olduğu" ve "herkesin bu iradeyi kabul ettiği" bir dünya. (bkz . kur'an 9:40; 2:191) ama böyle bir kabulün değerinin olması için herkesin özgürce ve üstünde düşünerek verdiği bir karar olması gerekir. işte, pax islamicaya girmenin hiçbir zaman islam dinine döndürülme değil de, fikirlerin dolaşımının serbest ve herkesin bir başkasını ikna etmede özgür olduğu barışçıl bir ilişkiye girmek anlamına gelmesinin sebebi budur. islam devletinin, herhangi bir üyesi doğru yoldan saptığı zaman, onu yeniden yahudilik, hristiyanlık, hinduizm ve budizm'e döndürmek için otoritesine ihtiyaç duyan yahudi, hristiyan, hindu ve budist toplumlarının tasarrufuna sunmuştur. islam devleti, bir yahudinin yahudilikten çıkma hususunda özgür olmadığı ve bir yahudi olarak yahudiliğin otoritesine isyan edemeyeceği yahudi olmayan tek devletti. aynı şey bir hristiyan, hindu ya da budist için de geçerlidir."
kaynak : tevhid, ismail r. farukî, insan yayınları, s.19
sayfa sayısı : 224, 4.baskı (2006)
