25 şubat 1991'de, çöl fırtınası operasyonu sırasında suudi arabistan'ın dhahran kentindeki patriot füze savunma sistemi, atılan ırak scud'u izleyip engelleyememesi sonucu gerçekleşmiş olandır.
saat 20:30'da atılan bu skud, suudi arabistan'ın dhahran kentinde bir birleşik devletler ordusu kışlasını vurmuştu ve pensilvanya ulusal muhafızlarının 28 üyesini öldürmüştü.
ilk olarak skud'a bir bakalım. 1950'lerde sovyetler birliği tarafından nazi v-2 roketinin bir tür kopyası olarak geliştirilen skud füzeleri, soğuk savaş sırasında dünyanın dört bir yanındaki sovyet müttefiklerine gönderildi, teknolojisi daha fazla kopyalanmak, değiştirilmek ve başka şekillerde çoğaltılmak üzere iran ve kuzey kore gibi bölgesel güçlerin elindeydi. hava kuvvetlerine parası yetmeyen ülkeler için skud'lar ucuz bir alternatifti.
tüm scud'lar taktiksel balistik füzelerdir.bu kısa menzillere (80-400 mil) sahip oldukları ve uçuşlarının yalnızca bir kısmı için güç sağlayarak bir yay çizerek hedefe gittikleri anlamına gelir. skud'lar yaklaşık 37 fit uzunluğundadır, yaklaşık üç fit çapındadır ve ağırlıkları 10.000 - 14.000 pound arasındadır. gazyağı ve nitrik asit yakan basit motorları var. çoğu mobildir ve kamyonlarla taşınabilir.
bırakın "akıllı" olmayı sallapati silahlardır. biyolojik, kimyasal ve nükleer savaş başlıklarının yanı sıra konvansiyonel patlayıcıları taşımak için tasarlanan skud'ların ölümcül etkilerini ortaya çıkarmak için hassas olmaları da gerekmez.
1980'lerin iran-ırak savaşı, sözde "şehirler savaşı" sırasında iki ülke birbirlerinin başkentleri bağdat ve tahran'da terör estirirken, skud'ların yaygın olarak kullanıldığını biliyoruz.
bu savaş, ırak'a daha fazla menzil için modifiye edilmiş skud'lar üretme konusunda ilham verdi. “al hussein” adı verilen bu füzelerin ağır savaş başlıkları ve motorları vardı ,yakıtlarını uçuşun erken safhalarında yakıyorlardı. bu füzelerin kararsızlıklarını artırıyordu bu sayede ıraklı skud'lar, uçuş yollarının öngörülemezliğini artırarak hedefe doğru düşerken parçalanıyordu.(adamların füzesi hedefi bile hedeflemiyor aslında hedefa doğru saçılmayı hedefliyor...gökten yağan pompalı mermisi gibi düşünün)
skud saldırılarıyla mücadele etmek için abd ordusu, çöl fırtınası operasyonu için suudi arabistan'a patriot anti-balistik karadan havaya füzeler getirdi. patriotlar, 1970'lerde özellikle uçakları engellemek için geliştirilmişti, ancak 1980'lerde skud'ları alt edecek şekilde değiştirildi. oysa patriotlar bu amaçla 1991 yılına kadar savaşta hiç test edilmemişti.
dhahran'daki patriot bataryası, sisteminde füze kontrol bilgisayarındaki bir yazılım sorunu nedeniyle skud füzesini izleyip engelleyemedi. bu sorun, sistem çalıştıkça daha da kötüleşen hatalı bir izleme hesaplamasına yol açtı. olay anında batarya 100 saatin üzerinde bir süredir kesintisiz çalışıyordu. o zamana kadar oluşan yanlışlık sistemin gelen skud için yanlış yere bakmasına neden olacak kadar ciddiydi. patriot daha önce scud füzelerine karşı savunma yapmak için hiç kullanılmamıştı ve uzun süre kesintisiz olarak çalışması beklenmiyordu. olaydan iki hafta önce 11 şubatta, ordu yetkilileri, sistem art arda 8 saat çalıştıktan sonra doğrulukta bir miktar kayıp olduğunu gösteren israil verilerini almıştı oysa. sistem 8 saat kesintisiz çalıştıktan sonra patriot sisteminin menzil kapısındaki bir kaymayı tanımlayan saha verileriydi bunlar.sonuç olarak art arda 20 saat kullanımdan sonra sistemin bir skud'u izleyip yakalayamayacağını ima ediyordu eldeki veriler. ordu yetkilileri, sistemin doğruluğunu artırmak için yazılımı geliştirmişti. ancak geliştirilmiş yazılım, skud olayından sonraki gün olan 26 şubat 1991'e kadar dhahran'a ulaştırılamadı.
peki ne mi olmuştu 100 saat üzerinde çalıştırılan patriotta?patriot füzesini kontrol etmek için kullanılan bilgisayar 1970'lerin tasarımına dayanıyordu ve 24 bit aritmetik kullanıyordu. patriot sistemi, radar sinyallerinin hedeften geri dönmesi için geçen süreyi ölçerek hedefini izliyordu. zaman, sistem saati tarafından saniyenin onda biri olarak kaydediliyordu, ancak bir tamsayı olarak saklanıyordu. izleme hesaplamalarını etkinleştirmek için zaman, 24 bitlik bir kayan noktalı sayıya dönüştürülüyordu ardından. zaman çevirimlerindeki yuvarlama hataları, sistemin hedefi takip etmek için kullandığı “menzil kapısında” kaymalara neden olur.matematiksel olaray yazarsam:
1/10 sayısı 2'li tabanda 1/2+1/2+1+2+1/2...şeklinde sonsuz terimlidir.başka bir deyişle 1/10'un 2 li tabandaki açılımı:
0.0001100110011001100....şeklindedir.
sayı:
0.0001100110011....
24 bit:
0.00011001100110011001100
kesme hatası:
0.0000000000000000000000011001100...
100 saatlik batarya süresince bu hata:
0.000000095*100*60*60*10=0.34 sn ediyordu
saniyede 1676 metre yol alan skud füzesi 0.34 saniyede 500 metreden fazla yol gitmiş oluyordu sonuçta.yani savunma hattı kör konumdaydı. arama aksiyonu ,doğrulama aksiyonu ve takip hedef imha aksiyonu işlemleri kör olmuştu. bu hata skud'un menzil dışında görülmesiyle sonuçlanmıştı.
