bir gün isimsiz bir ülkede isimsiz bir adam isimsiz bir kral tarafından ölüme mahkum edilir. kral adamın ölüm şekline karar vermek için tuhaf bir yöntem hazırlar. buna göre son sözü doğru olduğunda mahkum başı kesilerek, yalan olduğunda ise asılarak idam edilecektir. kral mahkuma bu ilginç kararını açıklar ve son sözünü sorar..
mahkumun cevabı kralı paradoksa düşürür:
"beni asarak öldüreceksiniz"
çünkü asılmaya götürülse doğru söylemiş olur ve başı kesilmesi gerekir. ancak başının kesilmesine karar verilirse bu kez de yalan söylemiş olur ve asılması gerekir. paradokslarla uğraşmayı sevmeyen kral "büyüksün baba" diyerek adamı serbest bırakır.
ayrıca adobe'un ürettiği her programa keygen yapan bir topluluktur paradoks. tabi benim keygen'le falan işim olmaz.* bi arkadaşta gördüm. korsana hayır.
"sana söylediğim her şey yalandır" dersem yalan mı söylemiş olurum doğru mu?
1-yalan söylemiş isem,
bu "söylediğim her şey yalan değil, arada doğru da söylerim" demek, baştaki cümle ile çelişiyor.
2-doğru söylemiş isem, zaten doğru söyleyebiliyorum demek.
gibi...
örneklerle daha iyi anlaşılan terim.
örnek: bi köyde bi berber var. bu berber sadece kendini tıraş etmeyenleri tıraş ediyor.
soru gayet basit. peki bu berberi kim tıraş eder?
cevap: kendisi olmalı,çünkü kendini tıraş etmeyenleri tıraş ediyor,yane bu adam kendini tıraş etmiyordu ya.ama kendini tıraş ederse,kendini tıraş etmeyenleri tıraş ettiğnden kendini tıraş edemez. eee kim etcek bu adam. kıl yumağı gibi ortada mı gezcak?
esasen paradoks kavram olarak bir çeşit çelişki üretme biçimidir. kabul edilemeyecek önermeleri kabul etmeye çalışınca ortaya çıkar.
yani 0 = 0
7.0 = 0.8
sıfırlar birbirini goturur
7 = 8
kalır. burda bir mantık hatası vardır. yapılan mantık hatası goturme eyleminin ozune aykırı bir işlem gerçekleştirmektir. tum paradokslarda aynı şekilde kabul edilemez onermeler sunmak ya da sunulan onermelere uygun hareket etmemektir.
daha da olayı açarsak:
mesela epimenides paradoksunu ele alalım:
"epimenides giritli idi" bu birinci önerme.
ikinci onerme epimenides'in "bütün giritliler yalancıdır". demesi
eğer epimenides giritli ise bütün giritliler yalancıdır gibi bir cümle kuramaz boyle bir yetenege sahip oldugunu kabul etmek ise hatadır.
yani aslında paradoks dediğimiz şey aklın mantık hatası yapmasıdır.
diğer tüm paradokslar bu şekilde rahatlıkla açıklanabilir.
