Osmanlı ya fesi getiren padişahtır. Kavuğu ve sardığı yasaklamıştır. Fes giydiği için halk tarafından gavur padişah ilan edilmiştir. Yenilikçi, eğitimli, bilgili adam gibi adamdır. 2. Mahmut fesi getirdi gavur padişah dediler,atatürk fesi kaldırdı gavur komutan dediler bu insanlara herşey müstehak kardeşim.
Arkasından o devrin yobazları tarafından gavur padişah diye hitap edilirmiş. Bu cinsini siktiğim yobazlarının, ülkesini seven insanlara gavur demelerinin, Her devirde değişmeyen bir dalyaraklık olduğunu buradan anlayabilirsiniz.
Osmanlı tarihinin büyük padişahlarından birisidir. Hizmetlerini tekrar etmeye gerek yok. Fakat hepsinden mühim olmasına rağmen en az bilineninin üstünde durmakta fayda var:
Osmanlı toprakları 18. Yy'dan başlayarak sayısız küçük devletçiğe bölünmüştü. Bu devletçiklerin sahiplerine ayan deniyordu. Şöyle söyleyeyim, şile'nin bile ayanı vardı! Her ayanın kendisine mahsus bir ordusu olup, bölgesini paşa gönlü nasıl isterse öyle yönetiyor, ölünce oğlu ayan oluyordu. ikinci Mahmut sadece yeniçerilerin değil, ayanların da işini bitirdi. Tabi bunca mücadele, yıkım, zaten zayıf durumda olan devleti daha da zayıflattı. Fakat başka çare yoktu. Dirayetli yönetimiyle devlete çok kıymetli bir yüz yıl daha kazandırdı. Yoksa Afganistan'dan beter olurduk.
2. Mahmut ile ayanlar arasında yapılmıştır.
Ayanların varlığı resmileşmiştir.
ilk defa Osmanlı tarihinde padişahın yetkileri kısıtlanmıştır.
Osmanlı tarihinin ilk demokratikleşme hareketidir.
1215’deki Magna Carta’ya benzetilir.
b) Yönetim Alanında Yapılan Islahatlar
Ayanlığı kaldırdı. Köylere “muhtar”, Eyaletlere “müşir” atadı.
Tımar sistemini kaldırdı.
Müsadere sistemini kaldırdı. Böylece özel mülkiyet gelişmiştir.
Devlet dairelerine resmini astırmıştır. Tasvir-i Hümayun.
Evkaf vekaleti (Vakıflar Müdürlüğü) kuruldu.
Belediye işlerini düzenlemek için “ihtisab Nezareti” kuruldu.
Pasaport uygulamasına geçildi.
istanbul’a göç edenler için “Mürur Tezkeresi” düzenlendi.
idari işleri düzenlemek için “Dar-ı Şurayı Babıali” kuruldu.
Memurların yargı ve terfi işlemleri için “Meclis-i Valayı Ahkam-ı Adliye” kuruldu.
ilk defa “Takvim-i Vekayı” adlı resmi gazete çıkarıldı.
Devlet memurlarının zorunlu ceket, pantolon ve fes giymesi kararlaştırıldı.
Devlet memuru yetiştirmek amacıyla “Mekteb-i Maarif-i Adliye” açıldı.
Yabancı dil bilen Müslüman diplomat yetiştirmek için “Tercüme Odaları” kuruldu.
Posta teşkilatı kuruldu.
c) Askeri Alanda Yapılan Islahatlar
Sekban-ı Cedid Ocağı kuruldu.
Eşkinci Ocağı kuruldu.
Yeniçeri Ocağı kaldırıldı. “Vakayı Hayriye” olarak adlandırılır.
Asakar-i Mansure-i Muhammediye ordusu kuruldu.
Yeni kurulan ordunun asker ihtiyacının karşılanması amacıyla “Mekteb-i Fünun-ı Harbiye” kuruldu.
ilk defa askeri amaçlı nüfus sayımı yapıldı. Sadece Erkekler ve Hayvanlar sayılmıştır.
“Dar-ı Şurayı Askeri” – Askerlik şubeleri kuruldu.
Jandarmanın temeli sayılan “Redif Birlikleri” kuruldu.
Mehterane kapatıldı. Yerine Donizetti paşalar tarafından “Mızıkayı Hümayun” kuruldu.
Mektebi Şahane ve Mektebi Tıbbiye kuruldu.
d) Eğitim, Sağlık ve Kültür Alanında Yapılan Islahatlar
Avrupa’ya ilk defa öğrenciler gönderildi.
Orta dereceli okullar olan “Mekteb-i Ulum-ü Edebiye” ve “Rüştiyeler” açıldı.
Karantina uygulaması başlatıldı.
Yurtiçine geziler düzenlendi.
ilköğretimin sadece istanbul’da zorunlu hale getirdi.
e) Ekonomi Alanında Yapılan Islahatlar
Feshane kuruldu. Fes üretildi.
Memurun giydiği ceket ve pantolon ise yerli kumaştan olması zorunluluğu getirildi.
1838 Balta Limanı Anlaşması
ingiltere ve Osmanlı Devleti arasında yapılmıştır.
ingiltere’ye verilen kapitülasyonların kapsamı genişletilmiştir.
Bu anlaşmayla yabancıların ödemiş oldukları iç gümrük vergisi kaldırıldı.
Yabancıların ödemiş oldukları gümrük vergilerinin oranı düşürüldü.
