Benzine zam geldikçe artan fiyatlardır.
Milletin kısa mesafe de olsa günübirlik seyehat edip, tatil yapma keyfi vardı o da ellerinden alındı. Özellikle öğrenciler ve aileleri zor karşılıyor bu fiyatları.
hatırlayın...
2008 yılı döviz kurunu.
dolar ortalama 1.30 lira civarındaydı.
ne kadar cahil cühela (cehaletin diploma okuma ile alakası yoktur) varsa ve ay'a 4 şeritli yol yapılıyor desen inanacak seçmen varsa laylaylom yapıyordu.
ülkenin %90 kesimi fireni patlamış otobüs içinde yokuş aşağı son sürat giderken şarkı söyleyen eğlenen ne kadar da hızlı gidiyoruz diye sevinen yolcular gibiydi.
bazı süper zekalılar 1 tl 1 dolar diye sayıklayarak dünyanın en büyük 10 ekonomisi arasına gireceğiz diye hayal aleminde yaşıyorlardı.
oysa biz bu günlerin olacağını o günlerden gördük.
yok ya! kahin değildik, müneccimin kucağına da oturmamıştık. verilere bakıyorduk.
örn: tüm dünya da o yıllarda ortalama 1 dolar olan benzin-mazot litresi bizde 2.70 dolar ortalamasındaydı.
her şey bol, tüm ülke varlıklarını değerlerini elden çıkarıp alınan borçlar gelen dövizle bolca para içinde yatırıma dönmeyen bu likitide para bolluğunda 1 dolar olan benzin bizde 2.5 dolarsa, bu deniz bitince biz ne yapacaktık.
evet, düşündüğümüz gibi oldu; ayvayı yedik.
amerika'da o yıllarda 0.90 dolar olan litre fiyatı şu an pahalı ve litre fiyatı 1.25 dolar civarında "omoroko ovropo onflosyon olo boğoşoyor, orodo zom yopoloyor, foyotlor omoroko ovropo'do poholo, torkoyo'do ocoz" diyenler bilmez ama 1.25 dolar seviyesinde ve zam olarak 30 cent fark ediyor.
yani ucuz olan dönem ile pahalı olan dönem arasında ki fark litre de ortalama 30 cent.
şu an benzin mazot ucuz satılıyor ve siz bu fiyata benzin mazot otobüs bileti bulduğunuz için ucuz diye sevinin.
dua edin 2023 seçimlerine...
eğer yeni seçimden çıkmış olsaydık ve önümüzde yeni seçime 5 yıl süre kalmış olsaydı; 2008 yılında 1 dolar ortalaması 1.30 lira iken ve donyo bozo koskonoyor olduğu her şey güllük gülistanlık olduğu dönemde benzin mazot ortalama 3.30 lira olduğunu hesap edersek...
şu an dolar ortalama 14.5 lira ve kriz cari açık borç içinde devlete para kaynak lazım; bu durumda her şey güllük gülistanlık dönemde olduğu gibi mazot benzin fiyatlandırması yapsa devlet mazot benzin litresi 37 lira civarında satması gerek.
para lazım, kaynak lazım yüklen vergiye desek mazot benzin litre fiyatı en az 43 lira olması lazım.
donyoda potrol foyotloro ortto demeyin,
2008 yılında ham petrol fiyatları Ağustos ayında 115 dolar, Temmuz ayında 123 dolar, Haziran ayında 140 dolar, mayıs da 127 dolar, nisan da 112 dolar, mart ayında 100 dolardı.
şu an donyo do potrol foyotloro ortto, onon oçon zom oloyor diyenlere hatırlatma; ham petrolün varili şu an 110 dolar.
bakın, ilkokul çağında çocuğun zekasının anlayacağı şekilde anlattım.
bunun için lütfen kalkıp pahalı diye ağlamayın.
aslında ucuz bile şu an...
Lisedeyken biriktirdiği parayla 1 haftalığına istanbul'a gezmeye giden ben, şu anda lisansüstü öğrencisi olarak 1 haftalığına Eskişehir'de çanakkale'ye gidip gelmek için ince bütçe planlamaları yapıyorum.
bir ay önce ki fiyatlar üzerinden otobüs bilet fiyatlarına, şehirler arası taşımacılıkta maliyet analizi yapalım...
1 otobüsün deposu 500 litredir. full depo için 10.000 tl ödüyorlar.
travego otobüsler 100 km'de ortalama 21-25 lt arası yakar.
istanbul-ankara 3. köprü nedeniyle şu an 500 km civarı.
bu hatta otobüs 21 x 5 x 20 tl'den 2100 tl yakar. bu hattın otobüsleri 2+1 düzende 39 kişi kapasiteli. hadi 40 olsun.
52.5 tl sadece kelle başı yakıt masrafınız.
600 lira da 3. köprü + otoyollar + tem öderler. sırf otoyol ücretiniz 600/40= 15 tl kelle başı.
toplam 67.5 tl'deyiz ve daha yakıt yol açısından sadece 1 bilete binen maliyet.
otobüs sürekli dolu gitmez, mecbur bunu da paylaştırırlar. yanılmıyorsam 39 kişilik bir otobüsün aylık düşündüğümüz sefer başı ortalama yolcu sayısı hafta içi + hafta sonu 25 civarıdır.
maliyetleri 25'e bölmek gerekli. 2700 toplam yakıt + yol maliyetleri 25 dolulukta kelle başı 108 tl.
sadece devleti doyuracağınız maliyet bu.
şimdi sefer başı 500 tl de 2 şoför + 1 muavin emekçi + ikram maliyeti ekleyelim. (500 çok iyimser, daha fazladır ya neyse.) 3200/ 25 = 128 tl'ye henüz firma para kazanmadı. bu hava parası.
şimdi siz maliyetlere bakım-onarım (b segment arabanın periyodik bakım ücreti 2000 tl şu an) + otogar ayak bastı ücretleri gibi şeyleri de ekleyin. muhtemelen 160-170'lere geliriz.
motor yağının litresi de 200 oldu bu arada.
otobüslerin leasing + kredi ödemeleri, diğer işletme maliyetleri var. seyahat kaza sigortası zorunlu, o var. hatta dur daha vergi var, devlet orayı bırakır mı hiç, mazot-köprü yetmez oradan da alacak. hem senden alıyor bilet için, hem de firmadan gelir vergisi alıyor...
şimdi bu hatta 1 bilet 300 tl'ye satılıyor. bence 300'e batarlar yakında, haberiniz olsun. otobüs biletleri hala ucuz, bunlar hala iyi günler. dolar yeniden 18'lere gelecektir. o zaman bu biletin fiyatı rahat 600 olur...
kısacası; şu an hangi ürün hizmet olursa olsun pahalı diye ağlamayın. gerçekten bu fiyatlarla üreten, hizmet veren maksat tezgah dönsün giderler çıksın diyor.
asıl zamları ağustos ayı ve sonrasında göreceksiniz ki; artık maliye polis zabıta baskıları bile işe yaramayacak ve iflas etmemek için firmaların başka seçeneği kalmayacak.
