eski metinlerin derse girmesiyle birlikte okumakta zorlanmaya başladığım, mustafa nuri paşa'nın, netayicü'l vukuat *'ından ahval-i umur-ı maliyye'sini, katib çelebi'nin mizanül hakk fi ihtiyari'l e-hakk'ından bir bölüm ve daha nicelerini okukuyup, anlamaya çalıştığım, bir de bunu kanıtlamak zorunda olduğum ders.
ama ne olursa olsun osmanlı türkçesi okumayı seviyorum; fakat yazmayı daha çok seviyorum. ***
bin yillik bir gelenegin urunu, sacma ideolojilerle kafayi bozmamis, nispeten saglikli bir toplumun gelistirdigi, turkce aksanidir. konusma dilinde pek kullanilmamis olmakla beraber, zamanla siir diline girecek kadar zenginlesmis, ilim dili olarak hatiri sayilir nispette kullanilmis dildir.
lugat-i osmani diye gecer, 'turki-i osmani'den ziyade. farsca'dan alinmis kelime turetme bicimleri, cumle yapilari, bircok baglac, turetme ekleri, tamlama ekleri, yardimci kelimecikler ve genis bir kelime dagarcigi barindirir. keza, arap lisanindan dahi bircok sey almistir.
ol lisanin, lisan-i hazirdan pek farkli oldugunu dusunen gafiller pek tekessur etmis olup, gafletlerinden istiykaz su abd-i acizin vazifesi degil ki iki laf etsin.
arap alfabesiyle yazılan dolayısıyla sesli harfleri barındırmadıgı icin okumakta buyuk zorluk cekilen fakat iyi bilindigi takdirde hızlı not tutmaya yarayan dildir.
ayrıca ünicersitelerin bilgi ve belge yönetimi, türk dili ve edebiyatı ve tarih bölümlerinde ders olarak okutulur.
yazı dilidir. edebi dildir, resmi yazışmalarda kullanılmıştır.o yüzden osmanlıca demek yanlıştır. arapça farsça türkçe kelimelerden ve gramer unsurlarından mürekkeptir. ilk dönemde bir metnin içerdiği türkçe kelime sayısı daha fazlayken klasik dönemde metinlerde nerdeyse sadece fiillerin türkçe olduğu görülmektedir. çünkü arapçada fiil olan kelimeler bile osmanlı türkçesinde isim görevinde kullanılır. tabi ki türkçe etkisinde kalmış fars arapçası değildir. japoncanın çince etkisinde kalmış korece olması kadar doğru bir ifade. uzun uzun anlatasım yok.
bu arada sözlükse redhouse iyidir. devellioğlu sadece arapça farsça kökenli sözcükleri içerir ve geliştirilmeye ihtiyacı vardır. kamus-i türki de iyi bir başvuru kaynağıdır. ismail parlatır'ın sözlüğü de madde başı arap harfli dizin içermesi bakımından yararlıdır.
edit: -ca/-ce/-ça/-çe kavim ve millet adlarına gelip o milletin, kavmin konuştuğu dil adını oluşturur. osmanlı türkçesi konuşulan bir değildi. yazı diliydi. osmanlı tebası oğuz türkçesi konuşmaktaydı. osmanlı türkçesinin öncesinde eski anadolu türkçesini görüyoruz. oğuz lehçesinin yazı dili olarak ilk teşekkülüdür. sontra bir yazı dili olarak osmanlı türkçesine bırakıyor yerini. 15 yy diyelim.
edit: ilber ortaylı'yı severiz, hürmet ederiz, ama neticede tarihçidir, dil uzmanı değildir. her sözü de harfine dokunulmaz kutsal beyanat değildir.
