osmanlı imparatorluğu'nun gelişimine etki etmiş, tarihini değiştirmiş olaylar silsilesidir.
osmanlı tarihi 4 döneme ayrılır; kuruluş, yükseliş, duraklama, gerileme.
kuruluş kısmında osmanlıyı etkileyen en önemli olaylar haçlı seferleri ve timurlenkdir. bizans entrikaları ise daha çok osmanlıya karşı koz olarak kullanılan şehzadeleri kapsamaktadır.
yükseliş döneminde ise devri başlatan istanbul'un fethi, imparatorluk yolunu açmış, eski hesapların kapanmasına, artıkların temizlenmesine, dirliğin anadolu'ya yerleşmesine sebep olmuştur.
duraklama dönemi ise büyük ilerleyişin durması ve bilge, eğitimli osmanlı devlet adamlarının yerini rüşvetçi, gününü kurtarmayi düşünen bencil insanlara bıraktığı dönemdir. yükseliş döneminde zaferlerin ve dirliğin belkemiği olan yetişmiş devlet adamlarından ve gelişme azminden ileri gelmektedir.
genel anlayışı kısaca özetledikten sonra sırasıyla kırılma noktalarını özetleyebiliriz.
ilkin timurlenk ile girilen ankara savaşı ve ardından gelen fetret dönemi kuruluş döneminin kırılma anıdır. osmanlı ya hava solumaya devam edip yoluna gidecek yahut parçalanacaktır.
ikinci ise yükselişi başlatan istanbul'un fetihidir. hem fatih'e otoritesini sağlamlaştırma imkanı hem de yapacağı işlerde ardılını sağlama alma şansını vermiştir.
cem sultan vakası ise yükseliş döneminin önemi az gibi görünen lakin atlanmayacak kırılma noktasıdır. bayezid döneminin dinlenme, az savaş içermesinin en büyük nedenidir. mümkün mertebe büyük savaşlar içine girilmemekle beraber imparatorluğun kendini sağlama alma anlamı taşır. diğer anlamıyla payitahtı boş bırakmama.
yavuz sultan selim'in babasına karşı çıkması ve kızılbaş isyanlarını bastırarak doğu sınırlarını güven altına alma olarak görülen iki ayaklı ve birbirini takip eden olaylar başlı başına bir kırılma noktasıdır. herhangi başarısızlık osmanlı gücünü kırmakla sonuçlanabilirdi.
koskoca imparatorluğun tarihi kırılma anı olarak nitelendirilebilecek top 10 favorilerinden biri ise hurrem sultan-kanuni ilişkisidir. belki de imparatorluğun duraklama dönemini hızlandıran etkenlerin ortaya çıkmasını sağlamıştır. şehzadeler savaşı, dönemin en başarılı devlet adamlarının çabuk ve haksızca idamı, şehzade mustafa'nın katli, rüşvet'in artması, yeniçeri ocağının kalitesizleşmesi, hazine'nin azalması hep bu dönemin etkileridir.
öncelikle 1402 ankara savaşı ve sonrasında yaşanan fetret devri akın akın süren osmanlı fetihlerini sekteye uğratmıştır.
fatih'in küçük oğlu sürükleye cem sultan'ın değil de sakin kişiliğiyle bilinen bayezid-i veli'nin tahta oturması da osmanlı fetihlerini duraklatan önemli gelişmelerdendir.
ancak hepimizin bildiği gibi osmanlı'yı yıkıma uğratan gelişmeler kendiyle alakalı değil rakipleriyle alakalıdır. coğrafi keşifler sonrası amerika'dan avrupa'ya taşınan değerli madenler avrupa ekonomisini zenginleştirmiş ve devamında gelen sanayi devrimi avrupa'yı osmanlı karşısında üstün konuma getirmişti. tabii ki toprakların parçalanmasında fransız ihtilali'nin payı büyüktür. ancak sanayi devrimini avrupa değil de osmanlı gerçekleştirebilse eminim bugün çok farklı bir konumda olurduk.
