Meşrutiyetin ilanından sonra Eylül 1910'da kurulmuştur.Partinin lideri ve tek kahramanı iştirakçi Hilmi olarak bilinen hüseyin Hilmidir. Münir Süleyman Çapğanoğluna göre, Hüseyin hilmi, sosyalizmin S'sini bile bilmemektedir. Herkesin hürriyet kahramanı, demokrası kahramanı,vatan kahramanı olduğu o günlerde, Hüseyin hilmi de birşeyler olmak istemiş, o da sosyalist olmayı aklına koymuştur.
Türkler tarafından kurulan ilk sosyalist partidir ancak bu bilinen sosyalist partilerden olmamıştır. sosyalist yayınlardan çok bireysel girişimciliğe önem verilmiştir. sosyalist alanda yapılan sayılı girişim de sonuçlandırılamadığından baskılara dayanamayıp kapanmıştır. kapandıktan sonra bir nevi isim değiştirerek, yerine türkiye sosyalist fırkası kurulmuştur..
türklerin kurmuş olduğu ilk sosyalist partidir. rum ve ermenilerin de yoğun biçimde ilgisini çekmiştir. türkiye cumhuriyeti'nin kurulmasıyla birlikte adı türkiye sosyalist fırkası olmuştur.
2. meşrutiyet döneminde kurulmuş sosyalist partidir. iştirak dergisi'nin sahibi Hüseyin Hilmi tarafından kurulmuş; sosyalist dergisi, insaniyet dergisi gibi sol görüşlü dergileri yöneten türk aydınlar da partide yer almıştır . o dönemde kurulmuş diğer bir parti olan Hürriyet ve itilaf Fırkası'ndan ve bazı jöntürkler tarafından da desteklenmiştir. ittihat ve Terakki'nin muhalefeti ortadan kaldırmaya yönelik politikaları sırasında kapatılmış, kurucusu da sinop'a sürgüne gönderilmiştir.
Hüseyin Hilmi'nin 1918 sonrası politikasında kayma olmuştur.
