osmanlı ordusu savaşa hazırlık aşamasında vermiş olduğu eğitimle ön plana çıkmaktaydı.
Mühendishane-i Bahr-i Hümayun; tersane ve donanmanın geliştirilmesi ve de tersane halkının eğitilmesi amacıyla kurulan denizcilik okulu.
Aşiret Mektebi; Sultan ikinci Abdülhamid Han tarafından, 21 Eylül 1892 tarihinde Aşiretlerin yoğun ve hakim olduğu bölgeleri muhafaza etmek için, bunların reislerinin ve ağalarının çocuklarını, Osmanlı kültürüyle yetiştirerek devlete ve saltanata bağlamak amacıyla açılan okul. Aşiret çocukları subay olarak da yetiştirilmiştir.
osmanlı devletinin askeriyenin önemi ve savaşa hazırlık için yapmış olduğu ödeneklere biraz değinecek olursak;
Osmanlı Ordusu kuruluş tarihi olan 1363 yılından yeniçerilerin kaldırıldığı 1826 yılına kadar geçen yaklaşık beş yüzyıl içinde genel kuvveti haliyle birçok değişikliğe uğrar.
Kanuni devrinde devletin yalnız topraklı süvarisi için yaptığı masrafların bugünkü değeri 600 milyon frank'ı geçmektedir ki bu da zamanın Fransa Hükümeti'nin tüm kara ordusu için harcamasına eşit bir tutardır.
osmanlı ordusunun bir savaşa hazırlanmak için önce o savaşın siyaseten hazırlanması lazımdır. osmanlılar buna çok önem vermişlerdir. siyasi tarihimizin incelenmesinde açıkca anlaşılacaktır.
osmanlılar; bir savaş tehlikesi belirince. merkezde divan toplanır, karar verilir, hazırlığa başlanırdı. şehir ve kasabaların kadılarıyla, subaşlarına sancak beylerine vilayetlerin beylerbeyine haberler salınır, emirler verilirdi. hazırlık emirlerinde genel olarak şunlar bulunurdu.
a) savaşa ne zaman başlanacağı
b) kimlere karşı yapılacağı
c) kimlere ne kadar kuvvetle ne zaman hazır bulunacakları
d) bu kuvvetlerin nerede, ne zaman toplanacakları bu yolların nerelerinde ikmal noktaları, ikmal merkezleri kurulacağı icap ediyorsa , kimlerin nasıl yapacakları. bu yolların üzerinde ki köprülerin geçitlerin kuvvetlendirilmesi icap ediyorsa, kimlerin nasıl yapacakları
yığınak (toplama yeri) alanlarının düşman yönüne götüren yolların kullanılmaya elverişli olup olmadığı, tamir edilmesi icap ediyorsa, tamir işinin kimler tarafından yapılacağı dinlenme yerlerinin nerelerde kurulacağı.
erzak, yem ve suyun sağlanması bakımından nelerin, kimler tarafından yapılacağı gidiş yollarının üzerinde ve yakınında yolların ulaştığı sınır boylarında, kimlerin ne gibi emniyet tedbirleri alacakları belirtilirdi.
o devirde; savaş hazırlıklarına genel olarak kış aylarında başlanır. ilkbaharda harekete geçileceğinden, hareketten 6 ay evvel emirler verilirdi. bazen durum icabı savaş yeri ve savaşın yapılacağı devlet gizlenir, hazırlıklar, başka yönlere baka devletlere karşı.
yeni hazırlanıyormuş fikri verilirdi. kimlerin ne kadar kuvvetle bu savaşa katılacaklar, iç düzenin nasıl yürütüleceği, sınırların nasıl ve kimler tarafından korunacağı, savaşılacak düşman kuvvetleri ve durum tespit edilir, gereken merkeze bildirilirdi. kaynak sebahattin doras. em. kd. albayaskeri müze eski müdürü.
