emperyalizm, siyasi literatürde kapitalist ekonomik sistemin gereksinimi olan genişleme ve gelişme süreçlerini tanımlar. diğer bir deyişle feodal bir devlet sömürgecidir, yani kolonicidir. ancak kapitalist ekonominin varolmadığı yerde emperyalizmden bahsedilemez. imparatorluklar yayılmacıdır. kapitallerin genişlemeye ve gelişmeye başlaması süreci ise emperyalizmdir, yani kapitalizmin bir sonraki basamağı. dolayısıyla osmanlı imparatorluğu yayılmacıdır, emperyalist değil.
osmanlı'nın, viyana'YA ' allah allah ' nidalarıyla saldırırken, viyana'lıların direnişi karşısında ' allah allah, hayret yav niye böyle oldu? hiç böyle şey beklemiyorduk' diye şaşkınlık geçirerek tornistan etmesiyle sona ermiş bir sistemdir. viyana'da her yıl osmanlı'dan kurtulma günü şerefine festival yapılmaktadır.
"emperyalist" kavramından türlü hakaretler çıkaran insanın alındığı durum.
her şeyden önce şunu söyleyelim ki, emperyalizm illa işgal edilen bölgenin halkını kılıçtan geçirip, her gün zulmetmek anlamında gelmez. bir ülkenin topraklarını ekonomik sömürü amacıyla işgal etmektir. gerçi marksistler emperyalizmi daha geniş anlamıyla tanımlar ama üzerinde herkesçe mutabık olunan genel tanım biraz öncekidir. osmanlı da "hadi şurayı fethedip adalet götürelim" diye işgal etmemiştir herhalde bir yerleri. osmanlı, gittiği ülkelerin halkına hoşgörü göstermiş olabilir, falan filan... ama bu osmanlı'nın emperyalist olmadığını göstermez.
bazı alanlarda doğru olan durumdur. zaten adı üzerinde ingilizce okursak ottoman empire diyoruz. zaten bazı tarihçiler sırf bu yüzden osmanli imparatorluğu değil olmanlı devleti derler.
kesinlikle emperyalist bir imparatorluktur. bütün genişleme politikası olan devlet veya süper güçlerde olduğu gibi kaçınılmazdır.
zaten islamcı veya türkçüler toprağı ele geçiren kendi ataları olunca bu durumu fethetmek olarak yorumlarken, kendilerine saldırı geldiğinde işgal derler.
sen konstantinopolis'i neden işgal ettin önce onun hesabını ver bakalım. ha doğru o işgal değil fethetmek.
yanlıştır efendim emperyalizmin tanımında dilini, dinini götürmek ve empoze etmek de vardır. osmanlı bunu yapmamış vergi ile yetinmiştir. bu nedenle fetihçi devlettir ama emperyalist değil.
bir dönem arap ülkelerindeki lise tarih kitaplarında osmanlı için emperyalist sömürgeci ibaresi kullanılmıştır.
2007 yılında suriye, tunus, bae, mısır bu kitapları toplatmış ve yeni ders kitaplarına ''emperyalist sömürgeci'' ibaresini koymamıştır.
suudi arabistan, libya, cezayir, fas gibi ülkelerde hala emperyalist sömürgeci ibaresi vardır.
ama pakistan ders kitaplarında güçlü imparatorluk, batının zulmünden doğuyu koruyan mufafız terimleri geçmektedir.
arnavutluk tarih kitablarında 3. roma kavramı vardır ve kendilerinide mirasçılar olarak görüp büyük yer vermiştir.
yunanistan ve sırbistan tarih kitaplarında sömürü düzeni vardır derken
macaristan kitaplarında tam tersi yani sömürü düzeni olmadığı ve o yüzden zayıfladığından bahseder.
dünya'nın ilk insan hakları bildirisi bosna'da fatih sultan mehmet tarafından verilmiştir. bunu çoğu ülke kabul ederken yine yunanistan ve sırbistan karşı çıkıp
''evet ferman doğrudur ama geneli kapsamaz. çünkü bu ferman sadece boşnak ve arnavutlar için geçerliydi. diğer balkan kökenliler bu maddelerde sayılmadı ve baskıya uğradı'' diye ekledi.
yani osmanlının ne olduğu değil halkının ne hissettiği önemlidir.
benim kafam rahat, cebim dolgun, nefsim hoşnut, karnım tok ve kucağımda adriana lima varken milletin ne hissettiğini umursamam.
canım sıtkın, cebim boş ise istediğim devlete istediğim hakareti sallarım.
ben amerika'ya hep küfrediyorum ama amerikalının zikinde değil.
bu arada amerikan arabaları niye pahalı? şerefsiz amerikalılar rüyalarımı süsleyen arabayı yapıp, rüyalarıma bile girdi. yine küfür edecem.
her bokta kutuplaşmayı başaran ve slogan düzeyindeki bilgisiyle karşısındaki aşağılamayı marifet sayan güzel yurdum insanının yine kavga çıkarmayı başardığı iddiadır. yahu osmanlı emperyalist dediysek, batılı anlamda emperyalizmin tanımına uymuyor diye söyledik yoksa ne neo-osmanlıcılardanız, ne de osmanlı'nın yaptığı güzeldir ya da kötüdür diyoruz. tarihe kutsiyet atfetmekten ziyade bilimsel terimlerin içeriğini uyarlamaya ve dönemsel koşullara göre anlamaya çalışıyoruz. ha şunu da söyleyeyim herkesin tuttuğunu afedersiniz sevdiği dönemde keşke emperyalist olsaymış osmanlı da bugün içerisinde bulunduğumuz ekonomik ve kültürel fakru zaruret azalsaydı. neyse efendim demem odur ki, osmanlı batı emperyalizminden farklı bir model uygulamıştır, bu nedenle birçok tarihçi fetihçi-yayılmacı diye niteler (ingilizcede de expansionist). bunu yapanlar genelde türkiye dostlarıdır bu da doğru. ama bu akademik dünyada hakim bir görüş. bunu söyleyenler de sizin gibi copy paste adamları değil, anlı şanlı profesörler. yahu azıcık laftan anlayın, bi durun ya... Bir de Osmanlılarda savaşların meşruiyet kaynağı için; http://www.e-tarih.org/sayfam.php?m=so&id=7
