bir milleti kendi toprağında esir etmiş olabilir belki ama yine de hoşgörü politikası uyguladığı gerçektir. belki zorunlu olduğundan uygulamıştır ama sonuç olarak uygulamıştır. bu yüzden osmanlı emperyalist değildir. emperyalistliğin o dönemdeki temsilcisi ingiltere'dir. emperyalistliği o şekilde değerlendirmek lazım. bir yeri sömürmektir emperyalistlik. afrika'da hala osmanlı'yı bekleyen kavimler var şeklindeki gibi dedikodulara inanırsak osmanlı devleti'nin emperyalist olmadığını anlarız.
yanılgı üzerine kurulu bir durumdur. osmanlı fethettiği her bölgede, her ülkede halkı ağır vergiler ödemekten muaf tutmuş, onlara din ve inanç konusunda özgürlük sağlamıştır. yöneticilik vasıflarına yabancı osmanlı devlet adamlarının başa geçtiği son duraklama bölümü ve gerileme dönemindeyse, azınlıklar üzerine ağır yükler yıkılmıştır.
bazı alanlarda doğru olan durumdur. zaten adı üzerinde ingilizce okursak ottoman empire diyoruz. zaten bazı tarihçiler sırf bu yüzden osmanli imparatorluğu değil olmanlı devleti derler.
osmanlı fethettiği topraklarda öncelikle camii yapmaya çalışmış, camii inşaa edene kadar geçen sürede kullanılması için de kiliselerden bir kısmını camiiye çevirmiştir. fakat tüm kiliseleri camiiye çevirmek gibi bir yaptırımı asla olmamış, hristiyanların dinlerini özgürce yaşamalarını ve kiliselerine gitmelerini garanti altına almıştır. türkiye cumhuriyeti gibi değildir ki camiileri kapatsın.
--- alıntı ---
2. osmanlı'nın türkler'in yaşadığı yerlere -en çok vergi ve asker topladığı yer olmasında rağmen- yaptığı yatırım nedir?
2. osmanlı'nın türkler'in yaşadığı yerlere yol yapmamasının hesabı nedir?
3. osmanlı'nın türkler'in yaşadığı yerlere hastane yapmamasının hesabı nedir?
4. osmanlı'nın türkler'in yaşadığı yerlere kütüphane yapmamasının hesabı nedir?
5. osmanlı'nın türkler'in yaşadığı yerlere belediye hizmeti götürmemesinin hesabı nedir?
--- alıntı ---
tarım sistemleri, kervansaraylar, camiiler, hanlar, yollar, su yolları, rasathaneler, kütüphaneler, şifahaneler -evet o zamanlar şifa dağıtan yer anlamında şifahaneler yapılır, bırakın hatta böyle yerlere gerek duyulmasına, ev ev tabipler dolaştırılırdı bir hasta bir muhtaç var mı diye- vs vs şeklinde uzatılabilecek bir listeye sahiptir osmanlı'nın yaptığı yatırım. aslında bunu mimar sinan'nın anılarında okuyabiliyoruz tabi ama okumayanlar bilemiyor işte. ayrıca osmanlı bölgeden aldığı vergiyi yine o bölgeye harcamış, hiçbir bölgeden topladığı vergiyle başka bir bölgeye yatırım yapmamıştır.
--- alıntı ---
6. osmanlı'nın bilim ve teknolojiyi yasaklamasının hesabı nedir?
--- alıntı ---
yasaklamamasının sebebi günün birinde birileri kendisine "teknolojiyi yasakladı" şeklinde iftira etmesi içindir. osmanlı'nın hiçbir döneminde ne bilim ne teknoloji yasaklanmıştır, bilakis sultan ii.mehmed bir hocayı cezalandırmak istediğinde tüm alimler karşısına dikilmiş, "ya o kişiyi cezalandırmazsın ya da biz tüm alimler ülkeyi terkediyoruz" sözleriyle tehdit etmişler ve ceza kararını geri aldırmışlardır. teknolojinin ve bilimin yasak olduğu ülkelerde bu yapılamaz, mesela türkiye cumhuriyeti gibi.
--- alıntı ---
7. osmanlı'nın türkçe'nin unutulması için osmanlıca diye milliyetsiz soysuz bir lisan geliştirmesinin hesabı nedir?
--- alıntı ---
osmanlı'da kullanılan dil türkçedir, osmanlıca değil. osmanlıca yalnız divan edebiyatında kullanılmakla sınırlı kalmıştır. bir edebiyat dilinden ibarettir, türkçenin yerini alması için üretilmemiş ve hiçbir zaman da yerini almamıştır.
--- alıntı ---
8. osmanlı'da gayrimüslimler'in nüfusu hızla artarken ve hızla zenginleşirken türkler neden köylerde yaşamaya mecbur edilmiştir?
--- alıntı ---
osmanlı'da tımarlı sipahilere ekmeleri ve gelir elde etmeleri için tarım alanları tahsil edilmiş ve o bölgelerinde yönetimi yine türklerden oluşan tımarlı sipahilere verilmiştir. türk halkı uzun süre en çok kazandıran yöntem olan tarımla zenginleşirken son dönemlerde ticaretin büyük karlar elde ettirmesi sonucu ticareti elinde tutan gayrimüslimler karşısında zayıflamıştır mali güçleri. bu osmanlı'nın özel bir çabası değil, söz konusu dönemin konjonktürünün getirdiği sonuçlardır. osmanlı türklere hem arazi vermiş hem de onları o bölgenin yönetimine getirmiştir, daha ne yapsın?
--- alıntı ---
9. osmanlı'da hristiyanlar, museviler hatta şabatiler bile her türlü özgürlüğe sahipken, devletin her kademesinde memur olabiliyorken öz be öz türk olan alevi türkler neden katliamdan geçirilip dağlara sürülmüştür?
--- alıntı ---
bu bir iddiadır ve iddiaların kanıtlanması gerekir. ben istanbulda onlarca alevi-bektaşi dergahı olduğunu biliyorum mesela, onlara niye bir şey yapmamış osmanlı?
yanlıştır efendim emperyalizmin tanımında dilini, dinini götürmek ve empoze etmek de vardır. osmanlı bunu yapmamış vergi ile yetinmiştir. bu nedenle fetihçi devlettir ama emperyalist değil.
emperyalizmin bilimsel tanımı alınırsa yanlıştır. toplanın veya dağılın fark etmez. kitapta böyle geçer. expansionist imperialist değil. halil inalcık'tan, ilber ortaylı'dan sevgilerle.
osmanlı devletinin hakimiyeti altında bulunan avusturya'dan aldıgı verginin 3 milyon osmanlı altını, aynı bölgeye yaptıgı yatırımın ise 11 milyon osmanlı altını değerinde oldugunu bilmeyen cahil cühelanın sarf ettiği söz.
emperyalist devlet kavramının tam olarak karşılığı şeklinde olmasa da, ekonomik olarak faydalandığı doğrudur. ayrıca genişleme arzusunda olmak kötü değildir, osmanlı bu şekilde 300 yıl dünyanın süpergücü oldu, yurtta sulh cihanda sulh, halkların kardeşliği diyerek değil.
osmanlı imparatorluğu'nun savaşlarını kaz tüyü yastıkla kazandığını bilmeyen bir safın saçmalaması. evet efendim, osmanlılar raaakiplerini kaz tüyü yastıklarla yendi. düştüklerinde bir yerleri incinmesin diye tiftik yerliklerin üzerine attı. fethettiği ülkede kadınları sevdiklerine verdiler, erkekleri de sürekli sevip okşadılar. "ganimet" de denmez ya, paylaşılanların sadece beşte birini saraya aldılar. size devşirme sistemi diye yutturulan şey de beni baştan yarattan başka bir şey değildi.
light emperyalizm :girdiği yeri sövüşler,mazlumun ahını alır,ırzına geçer ve ben bunu entegre etmek için yapıyorum der. (bkz: demokrasi getirmek)
moğol emperyalizmi:entegre et politikasından öldür politikasına geçiştir.
dünyanın çift kutubu olarak nitelendirilen amerika(siyonist beyniyle) ve ingiltere iki türlü emperyalizmide son 4-5 yüyıldır değiştirerek uygular.
osmanlı mı?yok abiler.osmanlının ayakları öpülesidir.osmanlının bizatihi 600 küsur yıl gezegenin hakim olması 1600 yıl dünyaya ilerleme kaydettirmiştir.
"emperyalist" kavramından türlü hakaretler çıkaran insanın alındığı durum.
her şeyden önce şunu söyleyelim ki, emperyalizm illa işgal edilen bölgenin halkını kılıçtan geçirip, her gün zulmetmek anlamında gelmez. bir ülkenin topraklarını ekonomik sömürü amacıyla işgal etmektir. gerçi marksistler emperyalizmi daha geniş anlamıyla tanımlar ama üzerinde herkesçe mutabık olunan genel tanım biraz öncekidir. osmanlı da "hadi şurayı fethedip adalet götürelim" diye işgal etmemiştir herhalde bir yerleri. osmanlı, gittiği ülkelerin halkına hoşgörü göstermiş olabilir, falan filan... ama bu osmanlı'nın emperyalist olmadığını göstermez.
öncelikle yeni-osmanlıclık gibi bir düşünceyi savunmadığımı, bu tip ütopik düşüncelerin peşinden gidecek kadar ahmak ve dünya'dan kopuk yaşamadığımı belirtmek isterim.
"osmanli nin emperyalist bir devlet oldugu gercegi" derken bu durumun gerçek olduğu tespitine nasıl varılmışdır anlaşılmış değil? emperyal yani sömürge devletler daha çok koloniler kurarak hammadde ihtiyacını koloni kurdukları ülkelerden barbarca karşılamış ve doymak bilmez ekonomilerini ayakta tutabilmek için sömürmeye ihtiyaç duymuş devletlerdir. emperyal devletler gelişmiş ekonomilerini buna borçludur. kısacası sanayileşmiş devletlerin yapacağı iştir sömürge! şimdi osmanlı devleti sanayileşmiş bir devlet midir? hayır! 600 yıllık tarihinde sanayinin osmanlı ekonomisinideki payı koskoca bir hiçtir, sebebi de osmanlı'nın ekonomisi tarıma, ganimete, yüksek vergilere ve fethettiği ülkelerden aldığı vergiye dayalıdır. kısacası osmanlı sömürgeci değil bir bakıma kabadayı bir devletti. yani kendinden güçsüz devletleri koruma adı altından onlardan haraç alırdı o kadar! belki günümüz mantığı ile bu haraç alma olayı bize ters gelebilir, ama olayları değerlendirirken dönemin şartları ve koşulları üzerinden hesap yapmak zorundayız. her dönemde olduğu gibi osmanlı'nın da varolduğu dönem içinde bir kural vardı, o da: "güçlü olan kazanır, zayıf olan boyun eğer" bu böyledir. eğer osmanlı devleti fetihti, vergi almak için işgal etmeydi vs. olaylarını yapmasaydı değil 600 yıl 100 yıl sonra başka birine yem olup gitmesi iştenbile değildi. sonuçta 5000 yıllık kültür tarihimizin 600 yılını kaplayan osmanlı develtine acımazsılık yapıp "osmanlı emperyalisti" deyp kestirip atmak ayıp olur.
ha osmanlı emperyal bir devlet değildi, ama ağır vergiler alarak kendi halkını bunalıma sokan bir develetti. bir yandan özellikle 15. yy. itibaren giderek feodalleşen bir yapı ve bu feodaliteye dayalı ağır vergiler vs. ile halkının imanını gevretmiş bir devletti osmanlı. osmanlı devletindeki vergi sistemini bilen arkadaşlar daha iyi anlayacaktır. küçük bir örnek vermek gerekirse; evlilik çağına gelmiş kızı\oğlu için bile vergi veren baba gibi. daha neler neler. ki aynı vergi sistemi günümüzde uygulansa sanırım bir çok kişi ya kodesi boylar ya da kafasına sıkar öte dünyayı boylar o derce bezdiriciydi.
bir diğer husu ise osmanlı devletinin müslümanlık dışındaki dinlere de hoşgörü ile yaklaşması, garı müslüm toprakları fethettikten sonra gayrı müslüm halkın din değiştirmeye zorlamadığı falan filan. hep ağıza sakız olmuştur bu. ama işin boyutu "hoş görü" falan değildir başka. dedik ya osmanlı ağrı vergici bir devlettir. vergi sisteminde gayrı müslümlerden müslümanlara oranla daha başka vergilerde alınırdı. mesela bir örnek; osmanlı balkanları fethettikten sonra bosnalıları müslüman yapmışlardır ama daha sonra bosnalıları müslüman yaparak gayrı müslüm vergisinden de muaf etmiş olduklarını anlamışlardır. e kolay değil koca osmanlı vergi ile dönüyor ve topraklarının üçte birinde gayrı müsülümler oturuyor, hepsini müslüman yapsalar bu sefer de gayrı müslümnden alınan kallavi vergiler ortadan kalacak ki bu osmanlı vergi gelirnde büyük bir kaleme denk gelir. bosnalıları müslüman yapmak osmanlı ekonomicilerine ve padişahlarına büyük bir ders olmuştur. bir daha da bu tip toplu islama geçiş sermonileri osmanlı tarafından yapılmamaış, zorlanmamıştır. hatta toplu islama geçişler engellenmiş sizin dininiz sizde kalsın denmiş, ve gayrı müslümler olduğu gibi kalması için desteklenmiştir bile. yoksa hoş görü falan hikaye, kaldı ki dönemin şartlarını ve osmanlı'yı düşündüğünüz zaman hoşgörü lafı hava da kalır. bu hoşgöürü safsatası günümüz neo-osmanlıcıları'nın g.tlerinden attıkları palavradır. kaldı ki bana göre osmanlı'nın hoşgörülü olsa ne olmasa ne. bunun övünülecek ya da yerinecek yanı yoktur. zira dönemin şartlarını yerine getirmiş, zamanın ruhuna ayak uydurmuş der geçerim. hoşgörü felan ne lan bunlar, siz kimi kandıryorsunuz?
olma mı ya o yüzden dünyanın yarısı türkçe konuşuyor, bir hindistanın ingilizce konuşması neyse arabistanın cezayir fasın, balkanların da türkçe konuşması o.
her bokta kutuplaşmayı başaran ve slogan düzeyindeki bilgisiyle karşısındaki aşağılamayı marifet sayan güzel yurdum insanının yine kavga çıkarmayı başardığı iddiadır. yahu osmanlı emperyalist dediysek, batılı anlamda emperyalizmin tanımına uymuyor diye söyledik yoksa ne neo-osmanlıcılardanız, ne de osmanlı'nın yaptığı güzeldir ya da kötüdür diyoruz. tarihe kutsiyet atfetmekten ziyade bilimsel terimlerin içeriğini uyarlamaya ve dönemsel koşullara göre anlamaya çalışıyoruz. ha şunu da söyleyeyim herkesin tuttuğunu afedersiniz sevdiği dönemde keşke emperyalist olsaymış osmanlı da bugün içerisinde bulunduğumuz ekonomik ve kültürel fakru zaruret azalsaydı. neyse efendim demem odur ki, osmanlı batı emperyalizminden farklı bir model uygulamıştır, bu nedenle birçok tarihçi fetihçi-yayılmacı diye niteler (ingilizcede de expansionist). bunu yapanlar genelde türkiye dostlarıdır bu da doğru. ama bu akademik dünyada hakim bir görüş. bunu söyleyenler de sizin gibi copy paste adamları değil, anlı şanlı profesörler. yahu azıcık laftan anlayın, bi durun ya... Bir de Osmanlılarda savaşların meşruiyet kaynağı için; http://www.e-tarih.org/sayfam.php?m=so&id=7
emperyalizm, siyasi literatürde kapitalist ekonomik sistemin gereksinimi olan genişleme ve gelişme süreçlerini tanımlar. diğer bir deyişle feodal bir devlet sömürgecidir, yani kolonicidir. ancak kapitalist ekonominin varolmadığı yerde emperyalizmden bahsedilemez. imparatorluklar yayılmacıdır. kapitallerin genişlemeye ve gelişmeye başlaması süreci ise emperyalizmdir, yani kapitalizmin bir sonraki basamağı. dolayısıyla osmanlı imparatorluğu yayılmacıdır, emperyalist değil.
bir dönem arap ülkelerindeki lise tarih kitaplarında osmanlı için emperyalist sömürgeci ibaresi kullanılmıştır.
2007 yılında suriye, tunus, bae, mısır bu kitapları toplatmış ve yeni ders kitaplarına ''emperyalist sömürgeci'' ibaresini koymamıştır.
suudi arabistan, libya, cezayir, fas gibi ülkelerde hala emperyalist sömürgeci ibaresi vardır.
ama pakistan ders kitaplarında güçlü imparatorluk, batının zulmünden doğuyu koruyan mufafız terimleri geçmektedir.
arnavutluk tarih kitablarında 3. roma kavramı vardır ve kendilerinide mirasçılar olarak görüp büyük yer vermiştir.
yunanistan ve sırbistan tarih kitaplarında sömürü düzeni vardır derken
macaristan kitaplarında tam tersi yani sömürü düzeni olmadığı ve o yüzden zayıfladığından bahseder.
dünya'nın ilk insan hakları bildirisi bosna'da fatih sultan mehmet tarafından verilmiştir. bunu çoğu ülke kabul ederken yine yunanistan ve sırbistan karşı çıkıp
''evet ferman doğrudur ama geneli kapsamaz. çünkü bu ferman sadece boşnak ve arnavutlar için geçerliydi. diğer balkan kökenliler bu maddelerde sayılmadı ve baskıya uğradı'' diye ekledi.
yani osmanlının ne olduğu değil halkının ne hissettiği önemlidir.
benim kafam rahat, cebim dolgun, nefsim hoşnut, karnım tok ve kucağımda adriana lima varken milletin ne hissettiğini umursamam.
canım sıtkın, cebim boş ise istediğim devlete istediğim hakareti sallarım.
ben amerika'ya hep küfrediyorum ama amerikalının zikinde değil.
bu arada amerikan arabaları niye pahalı? şerefsiz amerikalılar rüyalarımı süsleyen arabayı yapıp, rüyalarıma bile girdi. yine küfür edecem.
türkçülerin ve islamcıların asla kabul etmeyeceği gerçek. yok ini yaymak için osmanlı oraya gitti. e peki dini yaydın niye geri çıkmadın oradan ? o zamanlar dünya tarım toplumu idi şimdi toprak büyüklüğünün bir manası olmasa da şuan "ne kadar güçlü firmaların varsa o kadar güçlüsün" ile aynı felsefe o zamanlar için "ne kadar toprak o kadar güç" tü, bırakın bu anlı şanlı türk tarihi hikayelerini din yayacağım diye giden adam anlatır sonra delikanlı gibi bileciğe geri döner. zaten türklüğünüz kalmamış yozlaşmışsınız hala türklük osmanlıcılık; sevmem kendisini ama ne diyordu osman baydemir : "hasiktir ordan"
(bkz: bir osmanlıcı emperyalistin amerikan emperyalizmine karşı olması)
birkaç oryantalistin etkisinde kalmış agucuk gugucuk tıfılların söylemidir. osmanlı yirminci yüzyılda yıkılmış da olsa kadim dünya imparatorluğudur. bildiğimiz anlamda emperyalizm kapitalist dünyaya ait bir kavramdır. osmanlı nın bir ulusa aidiyet hissine empoze etmek ya da bir ülkenin doğal kaynaklarını sömürmek gibi bir amacı yoktur. istese de olamaz. çünkü osmanlı da burjuvazi yoktur.
kimsenin kelime oyunları ile, terminoloji ile kıyısından köşesinden nasıl yırtarım diye uğraşmasına gerek birakmayacak ölçüde emperyalist bir devlettir efendim Osmanlı devleti. hoşunuza gitsin, gitmesin. ele geçirdiği topraklarda yaşayan insanların milletine, dinine hoşgörü göstermiş olabilir. bir çok haklara sahip olmalarına müsaade etmiş olabilir ama bu o toprakları ve o toprakların insanlarını sömürmediği anlamına gelmez. e peki bu kötümüdür? hayır değildir. o dönem trend olan buydu efendim.
