en ihtişamlı döneminde bile turşuya yatırım yapmadı.bir turşucular konfedarasyonun tarihi osmanlıya dayansaydı şuan hala şanlı sancağın altında birer neferdik.
Osmanlı kanuniden ve Sokullu dan sonra duraklamaya girdi. Doğuda ve batıda coğrafi engellere takıldigimiz için eskisi gibi guldur guldur ilerleyemesekte bence Esas mesele yönetim anlayışında değişmeden kaynaklanıyor.
Mesela yavuz ve kanuni gibi askeri ve idari konularda hem iyi yetişmiş hem de yetenekli padişahlar yerine ii.selim gibi istanbulda doğup istanbulda ölen, ordunun başında sefere çıkma geleneğini terk eden, hamam sefası sırasında cariye kovalarken muhtemelen sarhoş olduğu için düşüp aldığı yaralar sonucu ölen padişah profiline geçtik .
Hürrem gibi bir kadının kanuniden sonra nasıl bir etkisi olduğu oğlunu nasıl etkilediği ve genel olarak kafes sistemi sonucu padişah analari olarak ifade edilen saray kadınlarının bürokrat asker ulema ileri gelenleri ile ittifak kurup padişahı Ekarte etmeleri var.
Evet dünya değiştigi ve biz bu değişime ayak uyduramadigimiz için Osmanlı yıkıldı. Çok uluslu çok irkli geniş topraklara sahip bir imparatorluğun fransız ihtilalinden sonra ayakta kalması zaten ne kadar mümkündür bu ayrıca tartışılır ama en nihayetinde yıkılması yönetim eksikliği ile ortaya çıkmıştır.
Fatih gibi kanuni yavuz gibi karizmatik adamlar gelseydi belki daha farklı olurdu.
Karizmatik dediğim uzun boylu gür sesli güzel konuşan şiir okuyabilecek biri değil fatih gibi 7 dil konusan devrin en güçlü askeri teknolojisini tasarlayan biri.
Vestel Venüs üretip apple mış gibi satalim pampa olayını terk etmeden bizden Bir fatih çıkmaz sarı selimler yönetmeye devam eder.
- batılaşmaya ayak uyduramaması,
- son 100 senesinde çok toprak kaybetmesi,
- son padişahı vahdettin'in korkudan ingiltere'ye kaçması,
- islamlaşma ve bununla birlikte gelen gerileme.
Mısırdan getirilen şeyhülislamların fetvalarıyla, arap dincilerin yobazlıklarıyla gitti. türkü ikinci plana koyarsan dibi boylarsın, hala aynı yapılıyo ya da yapmak isteniyo, arap sevdasından bi vazgeçilmedi. bu memlekette türk geri planda, türk'e göre, türk için türkle beraber fikriyle hareket etmedikçe yol kat edilemez.
Tanrı insanı yarattı dünyaya nizam getirsin diye ve adına türk dedi.
sanayi devrimini kaçırdığı için. grostonluk savaş gemileriyle, makineli tüfeklerle, el bombalarıyla, havan toplarıyla savaşa gelen düşmanı gülleli toplarla tek kırma tüfeklerle mehter ekibiyle karşıladılar. cephe çatışmalarına anlam veremediler, oysaki ne güzeldi meydan muharebeleri 2 gün süren savaşlar.
hatta biraz arştırırsanız bizim birliklerde hiç makineli tüfek olmadığını mustafa kemalin emriyle düşmanın mühimmat deposundan çalındığını bulursunuz.
birçok nedeni var. kendi yorumumu katarak yazayım.
aşırı geniş topraklara ulaştı... belli bir süre sonra birbiri ile kültür farklılıkları bulunan hatta ırk farklılıkları bulunan toplumlar bir arada yaşadı ve toplumsal düzen bozuldu. bu kadar büyük bir coğrafyaya hakim olunduğu için o topraklara iyi hükmedilemedi. aşiretler, ırklar, milletler birleşti. herkesin asıl amacı kendi milletine ait bir devlet kurmaktı. geniş coğrafyalara hükmettiği için de toplum için fazla icraat yapılamadı. hemen her bakımdan halk gelişmiş ülkelere kıyasla geri kaldı.
gemiye yabancı kadın aldı... osmanlı padişahlarının neredeyse hemen hepsinin soyunun yabancı olması büyük bir etkendi. malesef orhun kitabelerine sadık kalınmadı ve yabancının hediyelerine, kadınları kanıldı. ırk bozuldu. kan değişti.
yeniliğe önem verilmedi... özellikle sultan süleyman'dan sonra biz en büyüğüz havalarına girildi. batı bizi her anlamda sollayıp gitmişken bizim paşalarımızın gavur icadıdır diyip karşı çıkması dolayısıyla yeniliklerden uzak kalındı.
duraklama ve gerileme dönemi padişahları... bazıları dışında çoğu padişah tembeldi. zevk-ü sefa içinde yaşamayı ülkenin bekasına tercih ettiler.
rüşvet, yolsuzluk... tıpkı günümüzde ki gibi saray çevresi zengin, halk fakir kaldı. herkes cebini düşündü. halkı düşünen olmadı.
eğitim... halkı eğitmek yerine çiftçilik yapıp vergi vermesi tercih edildi. bilim üzerine çalışmalar yapan medreseler kapatılıp sadece din eğitimi veren medreseler açıldı.
daha birçok neden sayabiliriz. bunlar benim görüşlerim. en önemli etkenlerin bunlar olduğu kanaatindeyim.
Gelişmiş finansal kurumlar ve onlara uygun hukuksal kurumlar geliştiremediği için.
Bütün ülke padişahın malı olursa, bütün tarım toprakları onun olursa , sende onun kulu olarak toprağa bağlanırsan o topraktan fazla verim çıkar mı? Sen böyle toprakla uğraşırken adam 13.yy da padişahın yetkilerini kısmış ingiltere'de. 17. Yyda padişahını devirmiş anayasal sistemi getirmiş. Ondan sonra zaten patent haklarını korumaya başlayınca sanayii devrimi ortaya çıkmış.
Bak sadece insanların hakkını garanti altına alarak, küçücük bir hukuki hamle zenginleştirmiş ingiltere'yi.
Sanayii devrimi, patent hakları, borsaların olduğu zamanda 17 .yyda sen at arabasıyla geziyorsun. Faize haram deyip, kitlesel sermaye toplayamıyorsun. Finansal kurumlar geliştiremiyorsun. Cılız kapital ile gelişimi yakalayacak yatırımlar yapamıyorsun.
Savaş ekonomisi galiba. Savaş kazanamaz olunca para bitti. Teknikte geri kalınca savaş kazanamaz oldu. Arapçılıktan teknikte geri kalındı. Müslüman gibi değil arap gibi yöneticiler dini kullandı. Zaten halk hiç bir zaman refah içinde değildi. Din kullanılmasa kimse peşlerinden savaşa gitmezdi gönüllü olarak. Sürekli genişlemek çok saçmaydı. Gibi gibi bir sürü şey
milliyetçilik kardeşim. hiçbir milleti zorla tutamazsın. % 10 azınlık bile anasını sikiyor ülkenin huzur refah denen şey kalmıyor kaldı ki osmanlıda bu oran şimdiki sınırlar dışında % 80-90 civarıydı. nasıl elinde tutabilirsin ki?
ha böyle giderse 10 seneye türkiyedeki suriye nüfusu 10 milyonu geçer ve % 11-12 azınlık konumuna gelirler sonra gel birde bunlarla uğraş.
