osmanlı devleti eleştirilmeyebilir değildir tıpkı türk devleti gibi, rusya gibi, amerika gibi vs.. fakat yanlışları az yapmış, yüzlerce yıl farklı kökenlere sahip halkına sahip çıkmış, hatta yabancılara daha çeşitli imtiyazlar getirmiş bir devletti.
bunu hem devletler bazında hem de insan bazında ele alırsak, hiç kimsenin tamamen mükemmel olmadığı gerçeği çıkar ki doğrudur, bu da osmanlıyı genelleyerek hoşgörülü değildi gerçeği çıkmaz elbette. fakat kendi bekasının devamı için, tıpkı diğer devletlerin aldığı kararlar gibi onlarda zamanında kati kararlar alıp, bazı uygulamalar yapmıştır. hatta kardeş kardeşi taht için öldürmüştür, bu gerçekleri de sürekli bir kargaşa kaos modeli olarak ısıtıp ısıtıp getirmek doğru değildir...
kargaşa ve kaosa meydan vermekse eğer, burda yazılacak çok katliamlar, insanlıkdışı suçlar yapılmış ve halen yapılmaktadır...
biz madem bilincliyiz bunları eleştirebiliyoruz, bizlerin derdi ama o şunu yaptı, yok bu da onu yaptı değil, şu an nasıl birlikte insanca, birbirlerinimizin saygı inanç ve ahlaki değerlerini koruyarak yaşayacağımızdır ki, gerçekten samimiyetle devletleri ve insanları veya gurupları eleştiren insanların dertleri bu olmalı diye düşünüyorum.
sadece resuller mükemmeldir, cünkü vahiyle sürekli uyarılıp doğruya sevkediliyorlardı, örnekliğimiz onların ahlakı olmalı... vesselam.
