Fars, arap, avrupa ve orta asya kültürlerinin ve devlet sistemlerinin bir araya gelmesi ile oluşan bir devletin yok olmasına yol açan başlıca nedenlerdir.
şöyle ki; örneğin izmir'de yaşayan bir zenginsiniz ve sülalenizi kurtarmak istiyorsunuz. o zaman hemen gidip bir medrese kuruyorsunuz ve ailenizdeki tüm erkekleri kaydettiriyorsunuz. böylece ulema sınıfına girmiş oluyorsunuz. ayrıca askerlik ve vergiden muaf oluyorsunuz. yetmiyor tabi birde devlet size bölgenin gelirlerini tahsis ediyor. ve devlette var olan bu açık ile ülkenin en kalabalık sınıfı ulema sınıfı haline geliyor.
bir diğer sebepte devlet erkanı ve halkın kraldan çok kralcı olması... nitekim bu olayda şöyle;
1. meşrutiyet ilan edilir ve meclis açılır. bizim o müthiş islamcı padişahımız da islamcılık akımını savunmakta kendini bütün islam aleminin halifesi olarak görmektedir. ama sonra bir bakmış ki mecliste müslüman olan arap, arnavut, boşnak hepsi ırkını ön plana çıkartıyor. ben ulus devlet kuracağım diyor. bizim padişahta durumu çakıyor ama türkçülere tama etmemek için yine de bu fikrinden vazgeçmiyor. buda devletinin bölünmesine yol açan en büyük vurdumduymazlık örneğidir.
tabi bir de günümüzde saray yaptıran orospu çocuğu gibi saray yaptırma hevesi vardır. dolmabahçe, topkapı gibi muhteşem saraylar dururken, dışarıdan borç alıp saray yaptıran padişahlardır bunlar.
haaa az kalsın unutuyordum. bide padişahların karısı ve kızları var. öyle ki, sarayda abdülaziz döneminde 7000 kişi çalışmaktaydı ve sarayın yıllık sadece yeme içme masrafı 2 milyon altın para civarındaydı.
yeniliklere engel olunması, askerlerin para göz olması vs vs. bu liste uzar gider.
Doğru soru Osmanlı neden yıkıldı değil neden dönüşemedi olmalı. Buraya milyon tane neden yazabiliriz ama bence en önemli neden büyüklük kompleksi.
Bir de son samuray diyen arkadaşa diyorum ki Amerika iki atom bombası çaktığı Japonya'yı Asya'daki ortağım diye görüp elinden tutmasa Japonya nah bu kadar büyürdü.
Bir de ayrıcalıkları elinden gitmesin diye çırpınan yeniçerileri katsumoto ile kıyaslamamak lazım. Bizimkiler küffar ser zındık der adamın kafasını alırdı ama katsumoto düşmanını tanımak istedi. Osmanlı yıllarca batıyı ezikledi ama gün geldi o eziklediği Avrupa onu geçti.
Bu konuda Taha Akyol'un çok güzel bir üçlemesi var, tavsiye ederim. O kitapları okursanız batılılaşma gibi cahilce yorumları görünce gülerek kafa sallayacaksınız.
1- uzun süren savaşlar.
2- eğitimdeki anlayış değişikliği özellikle pozitif bilimlerin eğitimden çıkarılması.
3- avrupada ki aşırı zenginleşme bunun yanında osmanlıda zenginliğin verdiği rahatlık ve üretmeme.
4- ticaret yollarının değişmesi.
5- rusya nın güçlenmesi.