tam olarak ikinci meşrutiyet ve ilk yıllarına denk gelendir. 19. y.y. ın ortalarından sözü edilen döneme kadar olan süreyi, ulusçuluğun ajitasyonuna ( savaşlardan doğan atmosferde yapılan propagandalar ve aydınların çalışmaları ) ve cephe gerisinin bütün - türklük anlayışına oturtulması işlemine ayırmak mümkündür.
sen çıkıp türkçülük, milliyetçilik yaparsan, osmanlı idealinden kopup etnik çabalar içinde bulunursan başkası da çıkıp ben ermeniyim, ben arabım, ben bilmem ne belayım deyip isyan eder, başkaldırır. sonunu hazırlarsın kendinin. bunu düşünemedi mi o dönem ki türkçüler, vatanperverler bilemiyorum ama yanlış, çok yanlış edilmiş...
