Senelerce beraber iç içe yaşamış toplumların birbirlerinin kültürlerinden etkilenmemeleri mümkün değildir. Amerika’yı tekrar keşfetmeye gerek yok gayet doğal bir durum. Evet.
Yalnız bu ayasofya'nın copy pastesi olmaya çalışmış ama olamamış hali.
Malum ortodoks hristiyanların en büyük ve en muhteşem yapıtı ayasofya. Hal böyle olunca bu muhteşem mimarinin benzerleri yapılmaya başlanmış. Bu onlar için Sünnet gibi bir şey yani.
Ek olarak yeni, eskiyi taklit eder. Örnek vermeyeyim gündemde bir tane bulunmakta şu an. Velhasılı balkanlardaki yy larca süren islam hakimiyetinden sonra mimari olarak taklit edilmesi olağan karşılammalıdır.
Son olarak da mağlup galibi taklit eder. Galip mağlubu taklit etmez, bu aşağılık psikolojisinin bir tezahürüdür.
Mevz u bahis kubbe ise, ki ona atıf yapılıyor galiba. Kubbe her iki dinden önce de insalık tarihinde vardı. Ayrıca kubbenin gelişimi doğu mimarisiyle bağlantılıdır, batı değil.
ortodoks kiliseleri neye benzer?
mesela ayasofya, adamlar "biz hıristiyan olduk, şimdi kendimize özgün kilise-ibadethane yapalım" mı demiş?
hayır, insanlar kültürlerini mimari (mühendislik) bilgisi geleneğini devam ettirmişler.
osmanlı camileri (türkler) ile arap camileri arasında çok büyük farklar vardır.
basit olarak anlatmak gerekirse...
türkler islam dinine geçmeden önce bozkırda kurdukları çadırlara bakın sonra da camilerine bakın.
kubbe geleneğini görürsünüz ki bu kültürden çok mühendislik bilimi gereğidir.
ister denizaltı yapın, işter uçak yapın, ister çadır yapın, ister geniş tavanlı bir ibadethane kapalı stadyum yapın.
mutlaka basınç sürtünme kuvvetini dağıtmak yüzeyde tutmamak için oval silindir bir şekil-yapı düşünmelisiniz.
Malum Müslümanlar kubbe gördüler mi manevi hislerle dolup taşarlar! Sanki peygamber dönemindeki camiler kubbeliymiş gibi!
Oysa örnek alınan, 537 yılında inşası tamamlanmış olan ayasofya'nın kubbesidir. Bu böyle olunca da yobaz olanlar der ki "hiç değilse yunan tapınakları örnek alınmamış"!
Haklısın yavrum, roma tapınakları örnek alınmış oldu, çünkü onlar Ayasofya'ya örnekti. Bak bakalım 126 yılında inşa edilen roma'daki meşhur putperest tapınağı pantheon'un kubbesi nasılmış!
aslında tek din olduğundan benzerlik olması. ibadetlerde de benzerlik var. ama insanlar farklı dinler var sanıyorlar. islamda peygamberlere iman, kitaplara iman vardır.
mesela rahibelerin kapalı olması, kara çarşaf , sakal bırakmak, kurban , domuz eti yemenin yasak olması vb. ibadetlerdeki benzerlikler.
Esas yarış kim araya kolon dikme koymadan ayakta durabilen en geniş kubbeyi yapacak yarışıdır esasen. Sadece kubbeyle kafayı bozmamış tüm bina üzerinde kafa yorulmuş Asıl islam mimarisinin top level örneği tac mahal dir..
