geri kalmış kafalar patinaj yapıp durdukça yeni sistem arayışına girerler.ama önce zihniyetlerini değiştirmeleri gerektiğini kabullenmezler.bu kısır döngüden çıkışın reçetesi halkın "yeter artık"noktasına gelme eşiğidir.halk öğrenilmiş çaresizlikten zaman içinde kafasına dank ede ede çıkar.bu bazen 5 yıl sürer bazen 25.eğitim düzeyi artışıyla süre azalır.bunu gören osmanlı aydını eğitimi baltalayıp süreyi uzatayım der.bu sefer de patinajı daha da hızlandırır.