artık o osmanlı 19.yy da sizi nasıl bir siktiyse acısı 200 yıl sürmüş. osmanlıyı diğer göt kadar toprağı olan avrupa devletleri ile karıştırma sakın. osmanlının 17.yy daki toprak büyüklüğü avrupa kıtasından daha fazlaydı.
osmanlı devlet değilse diğerleri neydi? Doğru devlet değil imparatorluktu. Ayrıca feodal bir yapısı değil vilayetlere ayrılmış bir yapısı vardı. Merkeziyetçi yapısı bizim algımızdan biraz farklıydı.
cevap; monarşik devlet, tek bir ulusun hakimiyse devlet. birden fazla ulusun hakimi olduysa, imparatorluk olur. osmanlı da tek ulusun hakimiyken devletti, çok uluslu olduğunda ise imparatorluk oldu. fakat burada dikkat edilmesi gereken vaka;
imparatorluk teriminden osmanlı'nın kaçınmasıdır. çünkü sözcüğün "empire" kökenli olmasından yani sömürgeci devleti ifade etmesinden kaynaklanır. imparatorluk kelimesini kullanmamaya özen gösteren osmanlı sömürge politikası takip etmediğini devlet-i aliye-i osmani kayıtlarında belirtmiştir. tabii bu tartışılır tarihçiler arasında.
ama çok uluslu bir oluşuma da devlet denmesi kanımca çok doğru değildir.
--alıntı--
devlet olmanın normları sadece toprak parçasına sahip olması değil,
popülasyonun sürekliliği, devlet olmanın gerektirdiği organların işlerliği, egemenlik gibi ilkeleri bir arada bulundurması gerekiyor
--alıntı--
doğru tespittir. çünkü osmanlı imparatorluktu.
devlet denilen toprak parçasına sahip olmak olarak algılarsak bütün tarlalar devlet olurdu. ama bu olguyu yönetim becerisi olarak algılayacaksak osmanlı bildiğin devlet olur. o boyutlara ulaşıp da yaklaşık 600 yıl hüküm sürebilme becerisinin devletten de öte bir şey olduğunu düşünebiliriz. kaldı ki bunun bir eşi benzeri tarihte yoktur. derebeylik denilen şeyin surlarla çevrili bir kale olduğunu da hesaba katarsak osmanlı bu tanıma uymaz. ama hem yerli hem de yabancı kaynaklarda osmanlı imparatorluk olarak geçer. (bkz: ottoman empire)
sonradan ortaya atılan devlet olmanın üç unsuru olan millet, egemenlik, ülke(belirli toprak parçası) unsurlarına göre incelenirse tartışılabilecek konudur. ancak bir feodal devlet değildir ki herkesin borusunu öttürdüğü bir yer olsun. merkezi otorite o kadar güçlüyken osmanlıya feodal demek akıl karı bir söylem değildir ki avrupadaki feodal derebeyliklerle karşılaştırınca. osmanlı bu zamanın devlet sistemlerine uyarlanırsa fededal devlet ve üniter devlet arasında bir yerde kalır.
15.yy ve 19.yy arasındaki dönemde feodal devlet olarak tanımlanabilecek en son devlet heralde osmanlı olurdu. federal bir yapı ile feodal bir yapı arasındaki farkı anlayamamış bir söylem. ortaçağda avrupada hakim olan feodalite istanbulun fethi ile büyük ölçüde bitti ortaçağ kapandı ve yeni çağ açıldı.
sadece çağ değiştirmesi bile kafi iken diğer gerekçeleri saymaya dahi gerek yoktur.
devlet olmadan 500 yıl ayakta kalabilmiş olmakla asıl o zaman yüceltilmesi gerektiğine vurgu yaparmış gibi duran önerme.
selçukludan gelen devlet geleneğiyle ve kendine has sistemiyle elbette devletten öte idi osmanlı, bir imparatorluktu.
Devlet olmanın normları sadece toprak parçasına sahip olması değil,
popülasyonun sürekliliği, devlet olmanın gerektirdiği organların işlerliği, egemenlik gibi ilkeleri bir arada bulundurması gerekiyor
iyi geceler.
