yüz yıllar boyunca yaşamış bir imparatorluktan utanmaktır. yunanlılar helenleriyle, bizanslarıyla övünürken bizim osmanlıdan utanmamızdır. bizans dört dörtlük bir imparatorluktu da yunanlılar ondan hala seviyorlar denirse adama gülerler. tabii ki osmanlının hatası yok değil. ama yerin dibine batırmakla, bok atılmakla olmaz bu işler.
osmanlı'nın yanlışlarını dile getirmekle karıştırılmaması gereken hadisedir...
elbette dörtdörtlük insan olamayacağı gibi dörtdörtlük devlet de olamaz. ama eğer bilinçli olarak bir karalama kampanyası tadında, utanılması gereken bir olguymuş gibi bahsedilirse orada dur demek gereklidir.
vietnam'la bile övünebilen bir amerika, dünyayı sömüren bir ingiltere, aztekleri, inka*ları yokeden ispanyollar ve tarihi rezilliklele dolu bir dünya düşündüğümüzde utanılması en son icap eden millet ve o milletin bir üyesidir osmanlı...
osmanli turk tarihi'nde altin bir sayfadir. fakat sevaplari kadar gunahlari da olmustur. Turk cocugu atalari'nin basarilariyla ovunmeyi bildigi kadar hatalarini da elestirebilmeli ve bunlardan ders cikarmalidir.
mesela ben osmanli'daki devletin ust yonetim mekanizmalarini donme-devsirmelere teslim eden enderun sistemini hic begenmem. netekim osmanli'yi batiran da bu sistem olmustur. simdi bu sistemi elestirmez, ders cikarmaz isek -ki ders almadigimiz ortadadir-, yanlizca kanuni'nin sarlken'in ordularini avrupa iclerine kadar kovalamasiyla, fatih'in istanbul'u almasiyla ovunursek bu bize hicbir sey katmaz.
ilber ortaylı okumaya başlayan liseli gencin bile yapamayacağı hadisedir efendim. o ne tarihtir ki onlarca milleti bir arada huzurla tutabilmeyi başarmış, yeri geldiğinde zor kullanmasını da bilmiş, tarihin romayla birlikte neredeyse en büyük sınırlarından birine ulaşmış, 15-20 senelik askerlik icat ederek ilerleyen yıllarda da modernleşmesini askerlik kurumuna borçlu olmuş. bir zamanlar islamın bilim temsilcisi olmuş, içinden nice sosyologlar, filozoflar, şairler çıkarmış. fuzuliler, ibni haldunlar, hazerfanlar, ak şemseddinler..
osmanlı' da elbet yanlış işler de çok olmuştur, safevi seferine çıkacam, ismail şah kışkırtmasın diye alevileri katleden yavuz sultan selim de olmuştur, rasathaneyi topa tutanlar, yağmalayıp yıkanlar da.. ama 2. mahmutlar da olmuştur, çok büyük devrimlere imza atanlar.. bir fatih sultan mehmet gelmez kolay kolay dünyaya. atatürk' ün lafı vardır;
- fatih benden çok daha büyük bir liderdi, şeklinde.
osmanlı' dan daimi utanç duyanın daimi kafasına s.çayım ben.
osmanlı bizim tarihimizdir. ondan utanmak olmaz. onu tarih yönüyle ele almak gerekir. bu da iki yolla olur. ilk önce olumlu yanlarını ele alıp kendine örnek teşkil edeceksin, sonra olumsuz yanları irdeleyip, kendine dersler çıkararak bu dersleri geleceğine uyarlayacaksın... iyisiyle kötüsüyle osmanlı bizim tarihimizdir. onu abartılı bir şekilde yüceltmekte olmaz ondan kaçmakta olmaz. bizim atalarımızdır.
