kaynak: götüm.
modern anlamda sivil toplum hiçbir ülkede yok zaman sen ne anlatıyorsun. o zamanlarda bir hanedanın koskoca bir coğrafyayı demir yumrukla yönettiğini mi sanıyorsun. ortaçağda siyasi bağlar pamuk ipliğine bağlıdır. militarizm totaliterizm diktatörlük gibi rejimlerin kuvvetlenmesi ulus devletlerle ortaya çıkmıştır. osmanlıda da lonca teşkilatı vakıflar tarikatlar gibi müesseseler efenime söyliim patrikhaneler kendi içlerinde gayet özerk bir biçimde yönetilmişlerdir.
haa batının bu kadar gelişmesinin ilerlemesinin nedeni de sivil toplum falan değildir efendim. hele reform hareketleri hiç değildir. bunlar gelişmenin nedeni değil sonucudur. batının bu kadar gelişmesinni ilerlemesinin apaçık nedeni coğrafi keşifler ve sömürgeciliktir.
ben şimdi bu çocuğa ne anlatayım. taha akyol bunların dedelerini çok güzel yazmıştı. tanzimat döneminde devlet geri kalmışlığın kökenini sosyal kurumlarda toplumda aramıştı. bu yüzden yurtdışına okumaya sosyoloji tarih felsefe alanlarında öğrenciler göndermiş. aynı yıllarda japonya hızla batının endüstrisini yakalamak için yurtdışına teknikerlik ve mühendislik alanında öğrenciler gönderdi. sonuç olarak biz kıçı kırık balkanlara sahip çıkamazken japonya ii. dünya savaşında mançurya kore ve çinin bir kısmını işgal edecek güce ulaştı. pasifik adalarındaki başarıları da cabası.
yine atatürk cumhuriyetin ilk yıllarında ağır sanayi kurulması için çabalar gösterirken sümerbank ı kurarken demir çelik fabrikaları kurarken onun yalakaları mayalar türk mü onunla uğraşmışlar, kimileri bizim geri kalmışlığımızı islam a bağlayıp hristiyan olalım demiş kimileri de almanya dan damızlık erkek getirelim demişler.
diyeceğim özgürlük, eşitlik, sivil toplum kavramlar neden değil sonuçtur. coğrafi keşifler esnasında macellan ı kolomb u cebine para koyup gönderen de ispanya kralıdır. ilk büyük sömürgeci imparatorlukları olan ispanya ve portekiz de öyle sivil toplumun çokça geliştiği bir yer falan değildir. senin 6 ayda getirdiğin malı daha büyük ölçeklerde 2 ayda getiren bir ekonomik güçle dünyanın en demokratik ülkesi de olsan baş edemezdin.
sivil toplumun bir zaferi olan eşitlik özgürlük gibi kavramları avrupa ya kazandıran fransız ihtilali ise yeni cumhuriyetle birlikte muazzam bir terör rejimi doğurmuştur. yine batıda aydınlanmanın başladığı çağlarda da engizisyon hemen yanı başındaydı. yani krallar ve kilise "dur şu halka hür teşebbüs vereyim de özgürleşsin" diye keyfinden dememiş. sömürgecilik ile hür teşebbüs gelişince haklarını kendileri almışlar.
peki ya hiçbir şey okumadan herşeyi bilmek. o nasıl bir duygu. ben ne anlatıyorum sen anlatıyorsun. ben diyorum ki özgürlük eşitlik hür teşebbüs bir neden değildir sonuçtur. ortaçağda bugünki anlamda bir sivil toplumdan söz edilemez.
sonra kalkmışsın osmanlı nın baskıcılığından dem vurmuşsun. peki ya ingiltere deki merkantalist politikalara ne demeli. orada yok mu ticaret yasakları.
batıyı batı yapan ne özgürlük ne eşitlik ne de sivil toplumdur. batıyı batı yapan sömürgecilik ve sanayi inkilabıdır.
duyun i umumiyeye gelince. bu da dediğim gibi bir sonuçtur. coğrafi keşiflerin etkileri belirginleşmeden önce yani hint deniz yolları aktif olarak kullanılmadan önce doğu hala ticaret yolları üzerindeydi. yavuz sırf mısırdan getirdiği ganimet ile hazineyi ağzına kadar doldurmuştu. keza i. ve ii. haçlı seferleri de büyük ölçüde doğunun zenginliklerini yağmalamak için yapıldı. coğrafi keşiflerden sonra doğu ekonomik anlamda bir çöküşün içine girmiştir.
sorarım sana hint kıyılarını endonezya yı malezya yı müslüman yapan emeviler çok mu özgürlükçüydü. islam aydınlanmasının yaşandığı yıllarda emeviler çok mu özgürlükçüydü. yine soruyorum madem hür teşebbüs bu kadar kıymetli, italya şehir cumhuriyetleri sömürgecilikten niye istediği payı alamadı. adamlar avrupa tarihinin silik çocuğu. hitler bile bunlarla ittifak yaptığına yapacağına köpek gibi pişman olmuş.
yani çocuğum hür teşebbüs özgürlük eşitlik fasa fiso. bunlar gelişmişliğin nedeni değil sonucudur. sen doğal kaynaklara bak, coğrafi konuma bak, asker sayısına bak. batı nın en gariban coğrafyası balkanlardır, bakıyorsun orada bile yere yediğin elmanın çekirdeği düşse seneye ağaç olup elma verir. osmanlı zamanında rumeli tımar gelirleri anadolunun kat kat üzerindeydi. osmanlı batı sevdalısı olduğu için viyana yı kuşatmadı, ya da balkanlara bayıldığı için rumeli beylerbeyini protokolde anadolu beylerbeyinden önceye almadı. ulan italyanlara önce çorum civarını vermişler i. dünya savaşı sonrası, adamlar asker çıkarmaya bile tenezzül etmemiş.
daha sana uzun uzun anlatırdım da ne anlatmaya benim vaktim ne de anlamaya senin beynin yetmez. sen 3 5 şablonla tarihi çözdüğünü sanmaya devam et, koskoca türk islam medeniyet tarihini hatta koskoca tarihi 1700lerden sonrası zannet. kabahat bendeki sizin gibi sığ beyinli amatör tarihçilerle burada polemiğe giriyorum.
Bırak osmanlıyı hiç bir doğu toplumunda sivil toplum gelişemez çünkü doğu toplumlarında birey yoktur, ahlak yoktur, özgürlük yoktur. Doğu toplumunda güçlü zayıfı ezer, zayıfken leküm diniküm veliyeddin der güçlenince din allahın olana kadar savaşın der.
