osmanlı devleti'nin kanuni dönemi'nden itibaren büyük bir hızla duraklama - gerileme ve yıkılış dönemi geçirmesinin başat sebepleridir.
1. fatih sultan mehmed'ten sonra başa geçen sultanların, onun kadar donanımlı ve deha olmaması. I
2. Osmanlı'da Kanuni Sultan Sülüman döneminden itibaren bilime verilen değerin azalması, dini ilimlerin (!) yaygınlaştırılması.
3. Osmanlı'nın dile ve kültüre önem vermemesi. özellikle türk dilinin ve benliğinin sistematik olarak hor görülmesi, türkmen katliamları organize edilmesi.
4. Avrupa'da gerçekleşen rönesans, coğrafi keşifler, reform hareketlerinin göz göre göre takip edilmemesi. Avrupa'ya kibir ve öfkeyle bakılması.
5. Türk kültürünün balkanlarda, ortadoğuda ve kuzey afrikada halka dayatılmaması. Ele geçirilen ülkelerin vergiye bağlandıktan sonra kendi haline bırakılması.
