doğru önermedir. osmanlı yı imparatorluk haline getirdiği söylenen padişah kimdir?
fatih sultan mehmet.
fatih sultan mehmet in amacı, roma yı canlandırmak ve onun gibi avrupa ya ve asya ya hükmetmektir. din ve millet olayı tamamen siyaseten seçilmiş, padişahların umrunda olmayan zırvalıklardır.
şimdi bazı arkadaşlar roma'yı demokrasi zannediyor. bu günümüz vatandaşlık dersini alan her öğrenci için bir derttir. cumhuriyet eşittir demokrasi zannediliyor. halbuki, bir ülke ne kadar cumhuriyetçiyse, o kadar az demokrattır. mesela roma'da aristokratlar oy verir ve seçim yaparlardı, plebler ve köleler oy veremezdi. seçilen aristokratlar, bir bölgenin temsilcisi olmaz, konsülün bireyi haline gelir ve 'devlet bekası' için tercihlerde bulunurlardı. böyle bir sistem demokrasi olabilir mi?
cumhuriyetçilik şu demektir: sen temsilcini seçer ve ona güç verirsin. cumhuriyetçiler, temsilcinin seçildikten sonra seçmene bağlı kalmamasını isterler. o artık cumhuriyet adına karar alıp verir, seçildiği halkın taleplerine göre değil. artık parlementonun malıdır, 'taç giyen baş akıllanmalıdır'. cumhuriyet, halk ile siyaset arasına temsilciyi koyar. demokrasi ise halkın karar alma biçimidir. bu bakımdan demokrasi, halkın kendisinin karar almasını ister ve vekilliği kaldırmaya veya onun halka hesap verirliliğini arttırmaya çalışır. buradan açıkça anlaşılacaktır ki, cumhuriyet ile demokrasi arasında olumsuz bir tekabüliyet mevcuttur.
örneğin; genel seçimle seçilen temsilcilerin, seçmenlerin istediği şekilde oy kullanması sağlanırsa, bu sistem az cumhuriyetçi, çok demokratik olur. seçilen temsilcilerin herhangi bir mesele üzerinde parlementonun bir bireyi olarak, özgürce ve seçmen menfaatinden bağımsız olarak oy verebilmesini sağlayan bir sistem ise çok cumhuriyetçi ve az demokrat olur. bu kısır döngüyü aşmak için 'çoğulculuk' diye bir şey atılmıştır ortaya; siyasî süreçleri etkilemek isteyen seçmenler çıkar gruplarıyla yönetimi etkilemeye çalışır ama bu da tam olarak başarılı olamaz zira kanarya sevenler derneğinin siyasî süreçlerdeki etkinliği ile muhafazakar parti gençlik kollarının iktidara baskısı kıyas kabul etmez. zart, zurt işte, uzatabiliriz buraları.
osmanlı, bizans'tan aldığı geleneği tamamen devam ettirmiştir. kozmopolit siyaseti çok iyi uygulayan osmanlı devleti, abbasî ve emevîlerin sonundan ders almıştır. osmanlı devleti, roma'dan çok daha demokrattır; zira osmanlılar 1800'lerde her muhitte kurdukları meşveret meclisleri ile delege seçtirir, onları mebusan meclisine yollardı. erik jan zürchler, ''modernleşen türkiye'nin tarihi'' kitabında ''delegelerin şaşırtıcı bir biçimde demokrasi geleneği olmamalarına karşın, bölgelerini temsil ettiği aşikardır'' diyor. ben demiyorum, paşam diyor...
