cevabi devlete sistematik karakterini veren ve gercek bir devlet olmasini sağlayan fatih sultan mehmet'in misyonunda yatar. istanbul-madrid hatti hedeftir. o gunun bilinen dünyasında gucun tanimi budur. ayrica fatih bu hayali kuran ilk hukumdar da değildir.
(bkz: büyük iskender)
Osmanli devleti islam medeniyetinin devamı niteliğinde olduğundan islam dininin yayılması için batıya, ,gerektiginde kafkaslara, aynı zamanda islamin itikad açısından bozulduğu irana seferler düzenlemiştir. Gaye ilahi kelimetullahtir. Orta Asya o zamanlar islamin en iyi yaşandığı yerlerden biri olduğundan ve coğrafi olarak epey uzak kaldigindan lüzum görülmemiştir.
Kandaş ve dindaş topluluğun korkusu değil güveni olma ülküsu ki şimdi neden safevilerin üzerine gitti ozaman diyebilecek kuyruk acılı vatandaşlar için söylemek isterim safevilerin o dönem sergilediği meshepçilik sünni ve onlar gibi düşünmeyenleri feci şekilde öldürmesidir buna sebep safeviler orta asyada değil biliyorum ama bu kafaları tanıdığım için söylüyorum.
