tarihçilerin var böyle bir ortak görüşü yanılmıyorsam. ''orta doğuya hakim olan dünya'ya hakim olur.'' görüşü gibi bir şey. hatta bu görüşe dair ve tarih boyunca böyle olduğunu ispatlamaya çalışan paul kennedy'nin bir kitabı vardı ben öğrenciyken çok popüler olan.
''göçlerin neden hep batıya yapıldığının sebebi'' gibi bu görüşün de gerekçeleri tatmin edici gelmese de var böyle bir gerçek. yani evet insanlar tarih boyunca hep batıya göç etmiş ve orta doğuya hakim olmak istemiş. mesela coğrafi keşiflerde insanların feodalizme rağmen zengin ve cazip doğuya yerleşmeyip geri dönmesi, günümüzde dahi şehirlerin hala hep batıya doğru genişliyor olması bana enteresan geliyor.
tarih biliminde pozitif bilimlerde olduğu gibi her bilgiyi olası tüm gerçek sebepleriyle değerlendirebilmek mümkün olamıyor maalesef çoğu zaman. ama şöyle de bir gerçek var ki; tarih boyunca devlet yönetenler ve tarih yazanlar da bizler gibi bir insan. ve davranışlarının gerçek sebeplerini tam manasıyla kendilerinin de bilmediği tüm insanlar gibi bu davranış ve tutumlarını etkileyen psikilojileri, yani bilinçaltları var.
ve dolayısıyla henüz bizim de tam anlamıyla anlayamadığımızı düşündüğüm çağların gerçekten bir ruhu var fikrimce.