kavramların direkt kelime anlamlarına değil, felsefede logos, fenomen, iş ve değiştirme üzerine kullanım farklılıklarını ortaya koymak amaçlı yazdım. internette türkçe sayfalarda mevcut bir bilgi yok, bu konu üzerine. O açıdan bulunsun.
aralarındaki fark yalnızca farklı kelimeler olmasından kaynaklanmaz. zira "onoma" antik yunancada basitçe "ad, verilmiş ad/isim" demektir. "rhema" ise yorumlama ve açıklama gibi anlamlara sahiptir. bu kadar farklı iki kavram nasıl karıştırılabilir? evet, bu kelimeler zaten anlamlarından dolayı değil, kullanım yerlerinden ötürü karıştırılır.
heidegger metafiziğe giriş'te bu iki kavramı en ince ayrıntılarıyla ele alır. aslında heidegger'den önce platon -tam anlamıyla olmasa da- iki kavramı ayrı ayrı serimler. bu uzunluğa tâbi olmadan kısaca:
bu iki kavramdan önce başka iki kavrama değinmek gerekir bence. bunlar πραγμα/pragma ve πραξις/praksis'tir. pragma, genel -ve bize yeten- anlamıyla 'iş' demektir. praksis ise aynı ölçüde söylemek gerekirse 'insan eliyle değiştirme' veya kısaca 'değiştirme' demektir.
şimdi ονομα/onoma tam olarak pragma, yani iş ile ilgilidir. ondan bahseder ve onu kasteder. antik yunanda buna δελομα πραγματος, (deloma pragmatos) yani "şeylerin açılışı", "işlerin açılışı", "işin bizzat kendisini kastetmek" ve asıl anlamıyla "bildirilmiş iş" demektir.
fakat ρημα/rhema, onomadan farklı olarak işi bildirmez, etmeni bildirir. yani δελομα πραξις/deloma praksis demektir. deloma praksis olarak rhema "yapılan işin etmenini bildirmek"tir.
pragma ve praksis arasındaki fark ile bu iki kavramı -onoma ve rhema- ayırmak daha kolaydır.
bu ayrımın önemi ilk bakışta görünmese de 'beyan (sesli) olarak' "logos" hususunda oldukça mühimdir.
