bir olayın olma ihtimali. kesin olay 1, imkansız olay da 0 ile adlandırılır.
olma ihtimali 1 olan şey kesin olmayabileceği gibi olma ihtimali 0 olan bir olay da kesinlikle olmaz denemez.
örnekle açıklanacak olursa:
üzerinde 1 den 100 e kadar bütün reel sayıların bulunduğu bir çarkıfelek hayal edelim, bunun üzerindeki herhangi bir sayının* gelme olasılığı:
1/sonsuz=0 dır.
42 nin gelmeme olasılığı ise;
1-(1/sonsuz)=1 dir.
mecliste iki ampulün yan yana gelmeden oturabilme olasılığının bulunmadığı önermesini akla getiren konu. çünkü artan ampul sayısı, bu durumun gerçekleşmesini imkansız kılmaktadır. araya dizilecek milletvekili sayısı, en kötü ihtimalle, ampul sayısından 1 eksik olmalıdır ki istenen sonuca ulaşılsın.
kumar/oyun oynanırken "fair" diye tabir edilebilmesi ancak ve ancak olasılıkların (kazanç/zarar) marjinal ihtimalleri toplamlarının 0'ı vermesi koşuluyla sağlanabilir.. aksi durumda denge ne yöne bozulursa oyun da o yönde kusurlu kabul edilir..
söz gelimi iki hilesiz zar atıldığında iki zarın toplamının 9 ve üzerinde olması durumunda oyuncu; diğer durumda kasa kazanır olsun..
zarların toplamının 9 ve üzeri gelmesi ihtimali: (3-6, 4-5, 4-6, 5-4, 5-5, 5-6, 6-3, 6-4, 6-5 , 6-6) 10/36
zarlar toplamının 8 ve altında gelmesi ihtimali: 1-(10/36)= 26/36
oyunun "adil" * kabul edilebilmesi için oyuncunun kazancının 26 birim iken, kasanın kazancının 10 birime tekabül etmesi gerekmektedir.. aksi halde denge ne yönde bozulursa oyun o yönde kusurlu olacaktır..
çözümlemesinin ilk kez şans oyunları üzerinde geliştirildiği, kuvantum fiziği ve dalga mekaniği gibi fiziğin alt alanlarının da bir uygulaması olan hesaplamalamadır.
avusturyalı matematikçi Mises'in (1833-1953) dediği gibi, "bugün, olasılık hesabının girmediği bir olay iyi anlaşılmış sayılmaz".
hayatın anlamıdır. o anda olan her şeyi bilen için olasılık diye bir şey yoktur. çünkü madde ve enerji yok olamayacağından o andaki madde ve enerjinin durumu her ana yansıyacaktır. fakat biz insanlar için bu mümkün olmadığından hayatımız olasılık üzerine kurludur. örnek vermek gerekiyorsa:
bir insan evinde televizyon izler. kumandayı düşürür ve izlediği kanal değişir. bu kanalda açık öğretim dersi verilmektedir. bir süre bakıp bilmediği bir şeyi öğrenir. kanalı değiştirir. 1 ay sonra össye girer. össde bir soruda o izlediği programdaki bilgi sorulmaktadır. hemen yapar. sonuçlar açıklanır. istediği üniversiteyi sonuncu olarak kazanmıştır. bu üniversitede bir kız arkadaş edinir daha sonra onunla evlenir. çocukları olur. bu çocuklardan birisi bilim adamı olur ve kan kanserinin tedavisini bulur. milyonlarca insanın hayatı kurtulur.
görüldüğü gibi bir kumandanın düşmesi milyonlarca insanın hayatını kurtarabilir. peki bunun olasılığı nedir?...
istanbul'da yaşama olanağını hesaplayaman bilim. önümüzdeki 10 yıl içerisinde bir insanın yaşama olasığı nedir?
patlayan bombalar!, ergenekon!, siyasi çıkmaz ve bohem havası! ekonomik travmalar!
Olabilir
yani tüm bu olanlar
en gürültülü sessiz döngü
çığlıklara boğularak evrim geçirirken cam kafeste
farklılıkların farkına karışabilir
ruhun gümüş gibi parıldar
altın kıskanır fısıldar
sarartır gök yüzünü
yaşlarını boşaltırken üstüne bulutlar
gözyaşları tenine temas ettiğinde hüznün doğrulabilir
eskisi gibi değilken derinin altındaki
yeniliğe ilk adımın uzunca boşlukta savrulabilir
tek bir damla güçlü olabilir
seni sana anlatıp yolları çizebilir
Olasılıklar
var olabilecek şıklar..
her olasılığın karesi alınabilir
karesi alınınanların karesi alındığında
yetmeyebilir ışığı karanlığına
karanlığınsa ışığı barındırabilir zamanla
şıkların azaldığında
adımladığın taşları görürsün ardında
ve işte bir yol..
inanç..
Benlik ve kendine olan aidiyetin..
Cesaret yollarını sorgulatabilir..
çığlıklarının sessizliği sağır edebilir
sense öğrenebilirsin sessizliğin dizginleri elinde
olasılıklar için ne gerekliyse..
ne gerekliyse olması için..
olasılık denen her gerçeğin..
olabilir
yani tüm bu olanlar
en gürültülü sessiz döngü
çığlıklara boğularak evrim geçirirken cam kafeste
farklılıkların farkına karışabilir
kendin olmak var sonunda nasılsa..
---alıntı--
yaptığımız her şeyin hayal edebileceğimizin çok ötesinde sonuçları vardır. yaşlı bir hanımefendi gül koparır ve bunu yaparken, bir arıyı rahatsız eder. arı gidip hareket halindeki bir arabanın camından içeri girer ve şoförü sokar. çok net bir neden sonuç ilişkisi.
tabiiki şoför öğle yemeğinden sonra ikinci bir kahve daha içseydi, o anda ordan geçiyor olmayacaktı... ve eğer bir turist ona trafik ışıklarında bir şey sormamış olsaydı, şoför camını açmamış olacaktı. vesaire vesaire.
uzmanlar geçenlerde yaptıkları bir uçak kazası araştırmasında uçak kazasının yol açtığı felakete kauçuktan yapılmış 10 peni değerindeki bir delikli pulun yol açtığını buldu. gerçek sebebin birisinin ikinci kahvesi olup olmadığını hiçkimse hiçbir zaman bilemeyecek.
--alıntı---
eskişehir'in en küçük yaşta,beş yetenekli liselinin kurdugu alternatif rock grubu.şiddetle dinlemenizi tavsiye ederim.suanda eskişehirde enfazla kitleye sahiptir kendileri.
insanı şizofrenliğe bile sürükleyebilecek güçtür, bir şeyin ya olursa olasılığı. çünkü evrende bir şeyin varlığına inanabilirsiniz, bunu ispatlayabilirsiniz de, ancak yok olduğunu, olmadığını ispatlamanız güçtür. bu da şüpheler silsilesi doğurur.
öğrenilmesi sıkan , zor olup kol gibi olmayan bir derstir.gauss rastgele değişkenlerinden başlar, tee varyanstır, marjinal fonksiyonlardır, beklenen değerdir uzar gider.
Dersi çalışırkende sıkı bi integral türev kasmak gerekir.acıtır.
insanların bir olayda olaya etki eden bütün faktörleri bilememesinden ileri gelen tahmin sistemidir. Bir olaya etki eden her şey bilindiğinde her şeyin sadece bir sonucu vardır.
