bizim memlekette bu, çoluk çocuk tarafından orospu çocukluğu yapmayı meşrulaştıran bir şey gibi algılanıyor. Açıkçası bunu kitlesel düzeyde eli yüzü düzgün yapan kimseyi de görmedim.
bildiğimiz düz mizah çerçevesinde türk mizah kültürü; ırk, sağlık durumu ve inancı malzeme yapmamayı düstur edinmiştir. Hiç değilse 70’lerden itibaren gırgır, rıfkı, leman geleneğinde böyle bir tanımlama, çerçeve çizme, teorize etme çabası olmuş. (Ki, bence gayet sağlıklı, isabetli bir yaklaşım.)
Hizayı buradan alırsak işi bu çerçeveden çıkaran şeye (en azından türk mizahı açısından) ofansif mizah diyebilirdik. Eğer ofansif mizah kültürümüz olsaydı. Ama yok.
Ol sebepten batı ofansif mizah kültürünü ele almak lazım.
Bakın bunda temel yaklaşım şudur; ofansif mizahı üreten genellikle konunun bizzat unsurudur. azınlık şakasını azınlık unsurlarının (asian, mexican, indian, black, jewish) yapması zaten kabul edilebilirdir. Örneğin çinli komedyenin siyahi taklidi yapması zaten pek dert edilmez. ama white privilege şemsiyesi altında biri için, bu iş ince buzda yürümek gibi bir şeydir ve ciddi dikkat gerektirir. (babası 11 eylül saldırılarında ölmüş bir yahudinin binadan atlayanlarla taşak geçtiğini gördü bu gözler) toplumsal olarak kabul gördüğü için tabi bu işin kolay kısmı, çünkü niyet sorgulamasında “e ben de öyleyim, böyleyim” cevabı hazır. inkar etsen hayır diyen olmaz.
Gelgelelim bu denkleme uymayan hallerde ofansif mizahın amacı hedef aldığı kitlenin kutsallarına değdirmek, bir nevi özeleştiriye davet nevinden olur.
bu çerçevede, örneğin, italyan mafyözlüğüne değiniyorsan maksadın italyan kökenlileri suça meyilli olarak mimlemek değil, bakın sizde bunlar “da” var, demek olmalıdır. kendini patlatan müslüman goygoyu yapacaksan maksadın bir azınlığı yaftalamak değil, radikalizme gönderme yapmak olmalıdır. Ki, her halükarda risklidir. nefreti körükleme ihtimali her zaman bulunur.
tabi bizde bu işe soyunanların çoğu sıradan geri zekalı olduğu için böyle nüanslardan bihaberler ve “işte bana sövüyorlar, öyleyse ofansif mizahı iyi yapıyorum” gibi bir yaklaşımları var.
heveslisine “roast of …” gibi mizahi taşlama programlarını izlemelerini tavsiye ederim.
Ofansif mizah deyince, yapan kişinin, "ananı sikeyim ahahah" Ve peşinden seyircilerin gülüşmeleri aklıma geliyor. Fiziksel özellikler, din, dil, ırk, cinsiyet üzerinden yapılan şakalar da ofansif oluyor tabii ama küfür ön şart gibi geliyor.
Bizim memlekette pek güldürmeyendir.
Bizim kültürümüze ters oluşu ve uygulamadaki sıkıntılardan dolayı güldürmediğini düşünüyorum. Anaya bacıya sövmek, yatalak adamla dalga geçmek olarak cereyan ediyor genelde. içinizden ee zaten böyle olması gerekiyor diyenler olabilir, ben orada biraz ayrılıyorum da şimdi uzun uzun anlatamam.