freud un oidupus komplex ine adını veren mitolojik varlık.şöyleki bebeklerde anneye karşı duyulan cinsel haz sonucu cocukluk yaşlarında babayı rakip olarak görme durumu.**
Oidipus Yunan mitosunun en trajik kahramanıdır. Trajik kişi, tek başına veya tüm soyuyla birlikte tanrı lanetine uğramış kişidir.
Oidipus, Thebai kralı Laios'un oğludur. Annesi iokaste, gebe iken bir düş görür. Bu düş karnında taşıdığı çocuğun babasını öldüreceği şeklinde yorumlanır ve bunun üzerine doğar doğmaz bebek dağa bırakılır. Ayak bilekleri delinmiş, içinden bir kayış geçirilmiştir; ayağı şiş anlamındaki Oidipus adı da burdan gelmektedir. Bebeği bir çoban bulur ve - çocuğu olmayan- Korinthos kralı Polybos'a verir.
Delikanlılık çağına gelince bulunmuş bir çocuk olduğu dedikodusunu işiten Oidipus, işin aslını araştırmak için Delphoi tapınağına gider. Tapınağın bilicisinden öz babasını öldürüp annesiyle evleneceğini öğrenir. Kaderine musallat olan laneti öğrenen Oidipus tarifsiz bir acı duyar ve geri dönmemek üzere Kornthos'u terketmeye karar verir.
Yolda bir adamla kavgaya tutuşan Oidipus -bozuk ruh halinin de tesiriyle olacak- bu adamı öldürür. Bu olaydan sonra Thebai'ye varır. Bu kentin başına bela olan canavarı öldürerek dul kalan kraliçe iokaste ile evlenir. Bu birleşmeden dört çocuk sahibi olur.
Yıllar geçer, Thebai de veba baş gösterir. Salgından nasıl kurtulacaklarını öğrenmek için bilicilere danıştıklarında şu cevabı alırlar: Kral Laios'un katili bulunup kentten sürülmelidir. Oidipus hemen araştırmaya koyulur,kraliçenin bir zamanlar gördüğü uğursuz düşü yorumlayan biliciyi sıkıştırır; kahin birşey söylemek istemez. Bunun üzerine kraliçe araya girerek gördüğü düşü ve yıllar önce öngörülen laneti anlatır. Oidipus'un yüreğine kuşku düşer.
Bu sırada Korinthos'tan gelen bir ulak, krallarının öldüğünü ve kendisinin tahta geçmek için geri dönmesi gerektiğini bildiren bir haber getirir.Babasının ölümünün kendi elinden olmamasına sevinen Oidipus yine de geri dönmeye çekinir. Derken ulak, kendisinin bir çoban tarafından Korinthos'a getirildiğini söyler. Gerçekleşen lanetten kuşkusu kalmayan kraliçe canına kıyar. Oidipus da hem annesi hem karısı olan kadının iğnesiyle oracıkta gözlerini kör eder.
robert fagles versiyonundan kesinlikle uzak durulmalıdır. hatta elinize bile almayın. çok korkunç. ayrıca kendisi hakkında ayrıntılı bilgiyi linkteki videodan eğlenerek öğrenebilirsiniz.
(bkz:
&feature=related)
--spoiler--
oeddy oeddy prophet says you will bed mama
oeddy oeddy and they think you will kill papa
--spoiler--
bu kısma cidden bayıldım. okumaktan çok daha zevkli.
efsaneye gore kral tarafından gonderilen cellat cocugu ayagından ip ile bir agaca asmı$ ve olmesi icin onu asılı bırakmı$tır..o sırada bolgeden gecmekte olan cobanlar cocugu bulmuslar ve "ayagı incinmis" anlamına gelen oedipus adını takmıslardır.
olay şöyle başlar, thebai kralı Laios'a gelen kehanete göre kendi oğlu tarafından öldürülecek ve bu oğul kendi annesiyle evlenecektir. bunun üzerinde kral oğlu oedipus'u ayaklarından zincirleyerek ülkeden uzakta bir çobana verir. fakat kaderin cilvesi, oedipus kurtulmayı başarır ve hakkındaki kehaneti öğrenir, bunun üzerine annesi ve babası sandığı insanlardan kaçmaya çalışırken karşılaştığı babasını öldürür. daha sonra gücü ve ünü artınca kral ilan edilir. dul kalan kraliçe ile de evlendirilir. fakat bu kraliçe kendisinin öz annesidir. annesinden dört çocuğu olduktan sonra ülkede başlayan veba salgınının sebebini öğrenmek isteyen oedipus kehanetin gerçekleştiğini, yani babasını öldürüp annesiyle evlendiğini öğrenir. annesi intihar eder, kendisi de ülkeden sürülür.
(bkz: oedipus kompleksi) dediğimiz olay da (bkz: sigmund freud) un ortaya attığı fikridir. ona göre herkes ilk cinsel isteğini kendi ebeveynine duyar. bu sebepten küçük yaşlarda erkek çocuklar annelerini, kız çocuklar babalarını herkesten kıskanır.
yunan mitolojisinde geçer. babası lanetlendiğinden hayatı hep mutsuzluklarla doludur. kaderinde babasını öldürmek ve annesiyle evlenmek vardır.
ayrıca bir yolculuk sırasında sfenks'in 'hangi varlık sabah dört ayak üstünde, öğlen iki ayak üstünde ve akşam üç ayak üstünde yürür?' bilmecesine doğru cevap verip sfenks'in intihar etmesine neden olmuştur. bilmeceye verdiği cevap şudur: 'o yaratık insandır. çünkü insan bebekliğinde ellerini de ayak gibi kullanarak dört ayak üzerinde emekler, yetişkin halinde iki ayak üzerinde yürür ama yaşlandığında yürüyebilmek için bir de baston kullanır yani üç ayaklı olur.'
