iNCE MEMED'iN BÜTÜN O NAMI DÜNYAYI TUTMUŞ EŞKiYALIĞINA iNAT KIRILGAN, NAiF, ÇOCUK YÜREKLi YAPISININ , iSYANININ ASIL KÖKENiNDE YER ALAN VE ÖLENE DEK ÇÖZEMEDiĞi , BiRi GiDER BiRi GELiR, BEN NE iÇiN UĞRAŞIYORUM O ZAMAN KAYGISININ AÇIKLAMASI OLAN SONSÖZ.
(bkz: ABDi GiTTi VELi GELDi)
gidenlerin ardından söylenebilecek en anlamlı ve isabetli bir söz.
''bir zamanlar bu şehirde konuksever, sıcak yürekli, dost canlısı iyi insanlar, ceren gibi, kırmızı mercan gözlü, uzun boyunlu, kalem kulaklı, suna gibi cins atlar vardı. onlara ne oldu? yaşlı adamdır ki, azıcık doğruldu, ak sakalı kirli, titredi, yüzü eski bir ışıkla parıldadı, derin bir aaah dedi, ciğeri söken. aaaah! duvara sırtını iyice verdi. neden sonra gözlerini açtı: ''o iyi insanlar,'' dedi, ''o güzel atlara bindiler çekip gittiler.'' (yaşar kemal)
hüznü ve mahsunluğu yansıtan bir cümledir.
eski günleri, o gençlik döneminde kıymeti bilinmeyen sevgiliyi, tanju okan'ın şarkılarındaki o güzel kadınları akla getirir.
"o gençlik günlerimiz dönmez asla geriye
yazık ki dönse bile sevdayı unuttum."*
akıyordu su
gösterip aynasında söğüt ağaçlarını.
salkımsöğütler yıkıyordu suda saçlarını!
yanan yalın kılıçları çarparak söğütlere
koşuyordu kızıl atlılar güneşin battığı yere!
birden
bire kuş gibi
vurulmuş gibi
kanadından
yaralı bir atlı yuvarlandı atından!
bağırmadı,
gidenleri geri çağırmadı,
baktı yalnız dolu gözlerle
uzaklaşan atlıların parıldayan nallarına!
ah ne yazık!
ne yazık ki ona
dörtnal giden atların köpüklü boynuna bir daha yatmayacak,
beyaz orduların ardında kılıç oynatmayacak!
akar suyun sesi dindi.
gölgeler gölgelendi
renkler silindi.
siyah örtüler indi
mavi gözlerine,
sarktı salkımsöğütler
sarı saçlarının
üzerine!
ağlama salkımsöğüt
ağlama,
kara suyun aynasında el bağlama!
el bağlama!
ağlama!
1928 nazım hikmet ran
o kadar güzel insan, çok. bir bir, üçer üçer, belki onar onar, atlarının yelelerine sarıldılar, ne bir nedamet ne bir şikayet, dört nala hayallerini topuklayarak sisin serinliğine süzülüp ardında kaybolurken bile, gülerek birbirlerine, gözleri yine ışıldı, yağızdı, narindi, çok güzel çocuklardı.
Sahi ya bazi insanlarin arkadaslari dostlari var yav dusunuyorum da benden kimseye dost olmaz ne bilim yaolmaz ise ama onsanlar birbirine dstum diyor ama o guzel insanlar guzel atlara binip cekip gitmemislermiydi keske benimde bir tane dostum ona istedigim gibi konusabilsem eskiden denedim ama birine en ifak bir sey ya en ufak bir sey soyledigimde kesin baskasina siyleyecek derdim sonra eve gelip saatlerce onu dusunurdum sonra yillar yani bana insanlai takmamayi ogrti ama hicbirine zerre kadar guvenim yok ama herkes arkamdan istedigini soyleebilir aslinda birazda etraftaki arkadaslardan oldu onlarin yedileri ictikleri ayri gitmezdi sonra kustuklerinde dusman olurlar benim bir arkadasim daha dogrusu bir dostum olsub istiyorum ama olamaz bende kimseye doat olamam mesela kim bana ne derse gidip anneme soyluyorum illa ki onlarda birine soyler bu yuzden biri bana asik olsun istiyorum ama benim dostum olsun aski umrumda degil onunla istedigimi konusmak istiyorum yani arafigim bu da degil aslinda artik istedigime istedigimi rahatlikla soyleyebiliyorum bir sey icimde kalmiuor ama bir doatum olsun cok istiyorim.