başka maddelerle etkileşimi yok denecek kadar az olan nötrino adlı parçacıkları yakalamak için kurulan sistem.
dedektörü uzaydan gelen farklı türden parçacıklardan korumak için genellikle yer altı, su veya buz altı, kullanılmayan madenler gibi derin yerlerde kurulurlar. çoğunlukla dev yapılar olsalar (https://www.scitecheuropa...rotodune-CERN-696x378.jpg ) da son yıllarda daha ufak örnekleri de yapılmaya başlandı.
nötrino elektriksel yükü olmayan bir parçacık olduğundan, genellikle maddeyle etkileşime girmez. örneğin güneş'ten birim zamanda milyarlarca nötrino gelir ve vücudumuzundan, bize bir etkisi olmadan geçip gider. bu "hayalet parçacık"ları tespit edecek dedektörlerin içerisinde sıvı tankları bulunur. kullanılan sıvı dedektörden dedektöre değişebilir. nötrino bu sıvılar içerisindeki hedef parçacıklara momentum ve enerjisinin bir kısmını aktarabilir. bu durumda, eğer hedef parçacık elektron gibi elektrik yüklü bir parçacıksa, bu enerji ve momentumla yüksek hızlara çıkabilir. bu sırada yapacağı cherenkov ışıması ile nötrinonun oradan geçtiğine ilişkin bilgi verir. ancak bu çok nadir gerçekleşir. bu nedenle bu dedektörler oldukça büyük yapılır ki, birim alan başına düşen nötrino sayısı artsın ve tespit etme ihtimali çoğalsın.
bazen de nötrino, farklı cins bir nötrinoya dönüşerek hedef parçacığa çarpar. bu ihtimalde yüklü bir bozon değişimi söz konusu olduğundan, hedef parçacık da tür değiştirebilir ve böylece nötrino tespit edilir.
