speleoloji alanında uzmanlaşmış mağara kâşifleri yâhût uzman dahi olmasa bu alana meraklı olan maceraperestler tarafından açık kaldığı 1960 ilâ 2009 seneleri arasında türlü keşiflere ve sansasyonel olaylara konu olan, utah gölünün batısındaki hidrotermal mağara.
giriş kısmından itibaren 45 metre derinliğe ulaşan ve seneler içerisinde mağara uzmanları tarafından 413 metresi haritalandırılan nutty putty mağarası, ilk olarak mağara kâşifi dale green ve arkadaşları tarafından 1960'da keşfedildi.
zorlu coğrafi yapısı, çok sıkı ve dar dönemeçleri, ve uzun tünelleriyle kâşifler için ilgi çekici bir lokasyon olan nutty putty, kaygan yapıdaki kayaçları, sert ve ince tâneli tortul kayaları, mineral içeriği, kimi kısımlardaki duvarlarından salgılanan elastik bir macun formundaki kil yapısı ile bir müddet mağara turizmine de katkı sağladı.
girişinde 1,8 metrelik bir genişlik sonrasında the big slide adı verilen “büyük kaydırak” vasıtasıyla sağ tarafa veya “labirent” de denilen sol tarafa dönme seçeneğine sahip olan bu maceralı mağara, her biri birbirinden daha dar ve teknik teçhizatsız bir girişin çok tehlikeli olabileceği the helmet eater (miğfer yiyen), the scout eater (izci yiyen) ve the birth canal (doğum kanalı) adlı üç geçidi de içinde barındırır.
1999 ilâ 2004 yılları arasında mağaranın farklı dar noktalarında ciddi şekilde mahsur kalan ve kapana kısılan altı vaka yaşanmış, ancak tamamı uzun uğraşlar sonunda sağ salim kurtarılabilmiştir. bu hadiselerin ardından gelecekte gerçekleşmesi muhtemel ölümlü kazaları önlemek adına nutty putty mağarası, 2006 senesinde, bir süre ziyaretçilere kapatılmış, ancak mağaracılık alanında yalnızca profesyonel kimselerin incelemeler yapabilmesi, hatta gerekirse mağara girişinin amatör kâşiflere bir kilit sistemi ile kapatılması gibi kamuoyu tartışmaları üzerine 2009'da yeniden açılmıştır.
ancak aynı sene 24 kasım 2009 tarihinde nutty putty mağarasını keşfetme arzusuyla buraya giren bir grup gençten biri olan john edward jones'un mağaranın daha önce hiç keşfedilmemiş dar bir geçidine girişi ve orada kapana kısılması sonucu hayatını kaybetmesi ile neticelenen mağara faciasının ardından giriş kısmına beton dökülmek suretiyle kapatılmış ve jones'un anısını yaşatmak üzere ailesi tarafından yaptırılan ufak bir metal plaka üzerine hakkında bir metin kaleme alınmıştır.
